تذکر نمایندگان مجلس به پزشکیان؛ بیمارستان‌های دولتی در حال انفجار، مردم در صف انتظار!

شایانیوز- روز 15 شهریور، ۴۰ نماینده مجلس شورای اسلامی با صدور تذکر کتبی به دکتر مسعود پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس و وزیر بهداشت، نسبت به وضعیت غیر قابل قبول نوبت‌های طولانی اتاق‌های عمل در بیمارستان‌های دولتی هشدار دادند. این نمایندگان تصریح کردند که ادامه این وضعیت باعث تهدید مستقیم سلامت بیماران، افزایش فشار روانی بر خانواده‌ها و کاهش اعتماد عمومی به نظام سلامت کشور می‌شود، موضوعی که بحران عمیق و گسترده‌ای را در بخش درمان نشان می‌دهد.

بیمارستان میلاد و نوبت‌دهی طاقت‌فرسا

یکی از شاخص‌ترین نمونه‌ها، بیمارستان میلاد تهران است؛ مرکزی که با داشتن تجهیزات پیشرفته، پزشکان متخصص و تجربه گسترده، به مقصد اصلی بیماران از سراسر کشور تبدیل شده است. روزانه هزاران بیمار از شهرستان‌های کوچک تا حتی کلان‌شهرها برای درمان به این مرکز مراجعه می‌کنند و طبیعی است که اتاق‌های عمل تحت فشار شدید قرار گیرند. اما مشکل فراتر از ازدحام است؛ زیرا کمبود بیمارستان‌های دولتی و هزینه‌های نجومی درمان در بخش خصوصی مردم را ناچار می‌کند که تنها به خدمات دولتی متوسل شوند، حتی اگر برای دریافت خدمات مجبور باشند ماه‌ها در نوبت انتظار بمانند و یا به شهرهای دیگر سفر کنند و شب را در محوطه بیمارستان به صبح برسانند. این وضعیت نشان‌ دهنده عدم توازن میان عرضه و تقاضا در نظام سلامت است و به وضوح ضعف برنامه‌ریزی و توزیع منابع را به نمایش می‌گذارد.

بحران بیمارستان میلاد، در واقع بازتاب نابرابری عمیق جغرافیایی و اقتصادی در دسترسی به خدمات درمانی است. بسیاری از شهرستان‌ها حتی فاقد یک بیمارستان مجهز به امکانات جراحی تخصصی هستند و بیماران برای کوچک‌ترین عمل‌ها یا مراقبت‌های تخصصی، مجبور به سفر به استان‌های مرکزی یا پایتخت می‌شوند. این تمرکز بیش از حد امکانات در پایتخت و دو یا سه شهر بزرگ دیگر، علاوه بر افزایش فشار بر کادر درمانی، موجب کاهش کیفیت خدمت‌رسانی و افزایش احتمال خطاهای پزشکی می‌شود.

از سوی دیگر، بخش خصوصی به دلیل هزینه‌های سرسام‌آور و گاه غیرمنصفانه، گزینه قابل دسترسی برای اکثریت بیماران نیست؛ در نتیجه بیمارستان‌های دولتی به تنها پناهگاه درمانی قاطبه مردم بدل شده‌اند، وضعیتی که هم سلامت بیماران و هم توش و توان پزشکان و پرستاران را تهدید می‌کند.

یکی از نکات مهم، سازوکار توزیع خدمات و نوبت‌دهی در بیمارستان‌ها است. بسیاری از بازرسان و کارشناسان سلامت معتقدند که ضعف سیستم‌های مدیریتی و نبود شفافیت در تخصیص اتاق‌های عمل، زمان‌بندی نامناسب و فقدان ابزارهای دیجیتال مدیریت نوبت‌ها باعث طولانی‌تر شدن صفوف انتظار و فشار مضاعف بر کادر درمان شده است. در حقیقت، بیمارستان‌های دولتی با وجود امکانات محدود، به مراکز تجمع بیماران بدل شده‌اند و این شرایط به فرسودگی جسمی و روانی کادر درمان و کاهش کیفیت ارائه خدمات و ضربه به اعتماد مردم نسبت به سیستم درمانی منجر شده است. همچنین، نبود برنامه‌ریزی دولتی برای توزیع پزشکان و متخصصان و تجهیزات پزشکی در شهرستان‌ها و مناطق محروم باعث شده است که هجوم بیماران به چند مرکز محدود، یک چرخه معیوب و روزافزون در حوزه خدمات بهداشت و درمان ایجاد کند. تهران و شهرهای بزرگ پر از پزشکانی شده‌اند که برای تحصیل به دانشگاه‌های این شهرها رفته‌اند و حاضر نیستند برای ارائه خدمت به شهر و روستایشان بازگردند. دولت نیز در تخصیص دوران طرح گذراندن پزشکان تازه فارغ التحصیل شده به مناطق محروم و حاشیه‌ای، شفاف و با جدیت عمل نمی‌کند.

از آقای پزشکیان انتظار می‌رود که به عنوان یک پزشک متخصص، با اهتمام بیشتری به این موضوع رسیدگی کند.

از منظر اقتصادی و اجتماعی اگر نگاه کنیم، به طور خلاصه، بحران بیمارستان‌های دولتی نتیجه مستقیم هزینه‌های بالای درمان در بخش خصوصی و فقدان نظارت کارآمد بر بازار خدمات پزشکی است. واقعیت آن است که بیمارانی که توان مالی محدودی دارند، بین تحمل انتظار طولانی و پرداخت هزینه‌های نجومی در بخش خصوصی، چاره‌ای جز انتخاب بیمارستان‌های دولتی ندارند. این وضعیت سبب تحمیل فشار روانی و کاهش رضایت عمومی از نظام سلامت شده است. همچنین، مشکلات مدیریتی، نبود قوانین حمایتی و ضعف در برنامه‌ریزی جامع باعث شده است که حتی ظرفیت‌های موجود نیز به صورت بهینه مورد استفاده قرار نگیرند و صف‌های طولانی به بخشی عادی از تجربه درمانی بیماران در این کشور بحران زده تبدیل شود.

راهکارهای ضروری برای حل این بحران، کاملاً شفاف هستند و نیازمند تصمیم‌گیری سریع و شجاعانه مسئولان است:

افزایش تعداد بیمارستان‌های دولتی و اتاق‌های عمل در شهرستان‌ها

توزیع عادلانه پزشکان و متخصصان و تجهیزات پزشکی

اصلاح سیستم نوبت‌دهی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مدیریت بیمارستانی

این تمهیدات، وظایف مسلم دولت هستند که مثل سایر وظایف مسلم، در محاق فراموشی قرار  دارد.

علاوه بر این، کنترل منطقی و شفاف هزینه‌های درمان در بخش خصوصی و جلوگیری از تمرکز بیش از حد بیماران در چند مرکز محدود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ایجاد مراکز درمانی تخصصی در مناطق محروم و استفاده از فناوری‌های دیجیتال برای نوبت‌دهی و مدیریت بیماران می‌تواند فشار بر بیمارستان‌های دولتی را کاهش دهد و کیفیت ارائه خدمات را به سطح مطلوب برساند.

هشدار نمایندگان مجلس، زنگ خطری جدی برای دولت و وزارت بهداشت و حتی برای خود مجلس شورای اسلامی به عنوان دستگاه قانون‌گذار است. ادامه این وضعیت بدون اصلاح ساختارها، برنامه‌ریزی جامع و جدیت شفافیت در تخصیص منابع، نه تنها سلامت عمومی را به خطر می‌اندازد، بلکه اعتماد مردم به نهادهای اجرایی و بهداشتی را نیز به شدت کاهش می‌دهد. اگر تصمیم عاجل و جدی گرفته نشود، پایتخت و شهرهای بزرگ مملو از پزشکان متخصص و بیمارانی که هجوم آورده‌اند خواهند شد، و شهرهای کوچک و مناطق محروم پر از بیماران درمانده......