اگر این اخلاق رو داری به خودت ضرر زدی؛ دلایلی که ثابت میکنن قرار نیست پرفکت باشیم

شایانیوز- ذهن و روان انسان دنیای پیچیده ای دارد. امروزه جهان اطراف ما دائم ما را ترغیب میکند که "بهتر" و "موفق‌تر" شویم. اما گاهی مرز بین رشد سالم و وسواس برای رسیدن به کمال به راحتی محو میشود. کارشناسان میگویند دنیای خودیاری و بهبود فردی میتواند گاهی خطرناک باشد و نشانه‌ هایی دارد که اگر آنها را ببینیم، یعنی مسیرمان به جای بهبود، به سوی فشار و فرسودگی روانی رفته است.

امیلی گادارد، نویسنده بریتانیایی، تجربه شخصی‌اش را در مقاله ای در گاردین به اشتراک گذاشته است. او بیش از ۱۵ سال وقت و هزینه صرف کرد تا با کتاب ها، دوره ها و محصولات مختلف زندگی خود را بهینه کند و نسخه ای بهتر از خودش شود. اما هر بار که نتیجه نمیگرفت، خود را مقصر میدانست و احساس ناکافی بودن میکرد. در نهایت، او دست از این تلاش ها کشید تا یاد بگیرد خود را همانگونه که هست بپذیرد!

این پیغام از مغز  بسیار استرس آور است

متخصصان معتقدند این "خودبهبودی سمی" شایع تر از چیزی است که تصور میکنیم. وقتی "بهتر شدن" حال ما را بدتر میکند، باید هشدار دهیم. صنعت خودبهبودی تنها در سال گذشته ارزشی بیش از ۴۵ میلیارد دلار داشته و نشان میدهد مردم چقدر مشتاق بهبود فردی هستند. برنامه ها و عادت های سالم میتوانند مفید باشند، اما برخی جنبش های خودیاری پیام پنهانی دارند که میگوید: "کنترل همه چیز باید در دستان تو باشد." این پیام باعث فشار روانی و استرس شدید میشود.

حقیقت این است که بسیاری از مشکلات ما منشا اجتماعی و ساختاری دارند و نمیتوان فقط با تلاش فردی حلشان کرد. اتکای بیش از حد به خودبهبودی ممکن است ابتدا حس قدرت بدهد، اما در نهایت به فرسودگی روانی و شرمساری منجر میشود. بسیاری از توصیه های خودیاری افراد را وارد چرخه بی پایانی از تلاش برای بهتر شدن میکند که نتیجه‌اش این است: "هرگز کافی نیستیم."

تاثیرات جسمی خودبهبودی سمی

خودبهبودی سمی فقط ذهن ما را تحت فشار قرار نمیدهد. بلکه میتواند سلامت جسمی را هم تهدید کند. زنان بیش از دیگران هدف تبلیغات مکمل ها، رژیم های سخت و تمرین های طاقت فرسا قرار میگیرند. بسیاری از این محصولات نه تنها مفید نیستند بلکه آسیب رسان هم هستند. استرس های کوچک یا عصبانیت از مسائل جزئی میتواند علامت مهمی باشد و حتی روی هورمون ها، چرخه قاعدگی و تخمک گذاری تاثیر منفی بگذارد.

نشانه های خودبهبودی سمی

امی‌لینا لوماس، نویسنده حوزه سلامت، هشت نشانه هشداردهنده معرفی میکند:

به جای حمایت، خودتان را سرزنش میکنید. استراحت را نشانه شکست میدانید. روابط نزدیک آسیب میبینند. ارزش خود را با بهره وری میسنجید. دیدگاه همه یا هیچ دارید. شادی و لذت از زندگی قربانی پیشرفت شده اند. توانایی لذت بردن از موفقیت ها را از دست داده اید. مدام دنبال شروع برنامه های جدید و نیمه کاره هستید. اگر هر یک از این نشانه ها در شما دیده میشود، یعنی زمان بازنگری در مسیر خودبهبودی است. راهکار برای خروج از خودبهبودی سمی.

ترس از قضاوت دیگران

اولین قدم این است که به صورت واقعی ارزیابی کنید آیا تلاش های شما زندگیتان را بهتر کرده اند یا نه. گاهی لازم است دلایل پشت این افراط را بررسی کنید. مشورت با درمانگر یا مشاور میتواند کمک کننده باشد.

اسراء ناصر، نویسنده کتاب "بهره وری سمی"، معتقد است تمایل ما به بهره وری بیش از حد اغلب از احساسات پنهان مثل ترس از قضاوت دیگران یا اضطراب ناشی از عدم کنترل شرایط نشات میگیرد. شناخت این احساسات و قبول محدودیت های فردی، راهی برای خروج از چرخه فشار و فرسودگی است. در نهایت، هدف خودبهبودی باید رشد و آرامش باشد، نه فشار و اضطراب. پذیرش خود، شادی در مسیر و تعادل بین تلاش و استراحت، کلید سلامت روان و جسم شماست.