خانه پرشکوه و فوق العاده خاص استاد شجریان در گلمکان؛ معماری بومی در عین جبروتی زیبا
شاید فکر کنید خانه استاد شجریان یک معماری مدرن و لوکس داشته، در حالی که اینچنین نیست و از معماری بومی و خاص پیروی کرده است.
شایانیوز- در دل طبیعت سرسبز و خنک کوه های بینالود، جایی که نسیم ییلاق با گذشته تاریخی خراسان در هم می آمیزد، گلمکان در استان خراسان رضوی قرار گرفته است. این منطقه خوش آب و هوا که در سال ۱۳۹۹ به عنوان مرکز بخشی جدید در شهرستان گلبهار شناخته شد، فراتر از یک ییلاق ساده است و گنجینه ای از خاطرات هنری و فرهنگی ایران را در خود دارد. در دهه ۱۳۳۰، گلمکان شاهد رشد و بالندگی جوانی به نام محمدرضا شجریان بود، مردی که در روستای رادکان به تدریس در مدرسه ابتدایی مشغول بود و همزمان نخستین تجربه های هنری اش را در خواندن قرآن و آواز در رادیو خراسان آغاز کرد. خانه ساده و صمیمی او در گلمکان، جایی بود که خلاقیت هایش شکوفا شد و امروز دیوارهای این خانه نه تنها بازتابی از معماری بومی منطقه هستند، بلکه پژواک نخستین آواهایی را در خود دارند که به جهانیان معرفی شدند و دلها را شیفته کردند ...
![]()
گلمکان، دهکدهای که استاد شجریان انتخاب کرد
گلمکان، دهکده ای سرسبز در دامنه های جنوبی بینالود و بخش گلبهار مشهد، زادگاه خانوادگی استاد محمدرضا شجریان است. استاد شجریان همواره پیوندی عمیق و مستحکم با ریشههای خود داشت و انتخاب گلمکان برای ساخت خانه اش تنها یک تصمیم ساده نبود. طبق مصاحبههای منتشر شده در روزنامه شرق، این انتخاب نمادی از بازگشت آگاهانه او به اصالت خانوادگی و آرامش طبیعت زادگاهش بود.
او که همواره بر اهمیت حفظ هویت ایرانی و نزدیکی به طبیعت در هنر و زندگی تاکید میکرد، فضای بکر کوهپایه های بینالود، هوای پاک و سکوت دلنشین روستا را بهترین مکان برای خلوت هنری و زندگی خانوادگی خود یافت. این تصمیم نه تنها بیانگر نگاه عمیق او به ارزش های بومی و فرهنگی بود، بلکه ساخت خانه در دهه ۷۰ نقطه عطفی در تاریخ معاصر گلمکان شد و نام این روستا را برای همیشه با یکی از بزرگترین چهرههای موسیقی اصیل ایران پیوند زد.
![]()
چطور میشه از خانه زیبای استاد بازدید کرد؟
خانه استاد شجریان خصوصی بوده و محل زندگی خانواده ایشان است. این مکان موزه نیست و بازدید از داخل آن برای عموم ممکن نیست. بنابراین رعایت حریم خصوصی ساکنان خانه کاملا ضروری است. بازدیدکنندگان و گردشگران میتوانند نمای بیرونی خانه و محیط عمومی روستا را مشاهده کنند.
و اما ایده آل ترین زمان بازدید
فصل بهار، به ویژه اردیبهشت تا خرداد، و همچنین تابستان تا اوایل شهریور، به دلیل هوای مطبوع و سرسبزی طبیعت، بهترین زمان برای بازدید از منطقه هستند. در ساعات صبح زود یا عصر، جمعیت کمتر بوده و بازدید دلپذیرتر خواهد بود.
نکات مهم:
تنها از فضای عمومی کوچه ها و نمای بیرونی خانه عکس بگیرید.
از ایجاد سر و صدای زیاد و ایجاد مزاحمت برای ساکنان خودداری کنید.
زباله های خود را همراه داشته و در محل مناسب دفع نمایید.
حریم خصوصی خانه و اهالی منطقه را به دقت رعایت کنید.
![]()
معماری روح نواز خانه استاد شجریان
خانه استاد شجریان در گلمکان، نمونه ای برجسته از معماری سنتی روستایی خراسان در نیمه دوم قرن بیستم است. دیوارهای آن از خشت و کاهگل ساخته شده اند که در برابر گرما عایق طبیعی محسوب میشوند. سقف با تیرهای چوبی محلی استوار شده و کف آن از خشتی تشکیل شده که سال ها به آرامی صیقل خورده اند. حیاط مرکزی با حوضچه ای کوچک و سایهبان درختان قدیمی، پیوندی دلنشین میان فضای داخلی و باغ اطراف ایجاد میکند. پنجره های مشبک چوبی، نور را به طور ملایم به داخل اتاق ها هدایت میکنند و طاقچه های تو رفته در دیوارها جلوه ای از هنر ظریف طراحی فضاهای ایرانی را به نمایش میگذارند.
![]()
چرا خانه این مرد خوش صدا مورد توجه قرار گرفت؟
این خانه فقط یک محل سکونت ساده نیست، بلکه تجسمی است از سلیقه و اصالتی که استاد شجریان در طول زندگی هنری اش نمایندگی میکرد. معماری آن با ظرافت و هماهنگی با طبیعت، با بهره گیری از مصالح محلی و دوری از هرگونه تجمل، نشان دهنده باور او به هنر خالص و سبک زندگی ساده و صادقانه است. پس از رحلت استاد، این خانه به نمادی زنده از حضور جسمی و معنوی او بدل شده است. از دید فرهنگی، اینجا مکانی است که هنر و هویت جمعی ایرانیان را به هم پیوند میدهد، و از منظر هنری، فضایی که تولد برخی از جاودانه ترین آثار موسیقی ایران را به خود دیده و به نفس کشیدن این آثار کمک کرده است.
امروزه، خانه استاد شجریان به عنوان مقصدی معنوی برای عاشقان موسیقی اصیل و علاقه مندان به تاریخ معاصر ایران شناخته میشود. بازدیدکنندگان این مکان، به دنبال لمس بخشی از سرچشمه های الهام این هنرمند بزرگ هستند. همین ویژگی های منحصر به فرد، این خانه را به بیش از یک جاذبه توریستی تبدیل کرده و آن را به نمادی باارزش و پرطرفدار در استان خراسان رضوی بدل ساخته است.
![]()
دیدگاه تان را بنویسید