احیا خانه 1330؛ بنای فسیلی که با صد سال قدمت حالا کافه ای مدرن شده / عکسهای قبل و بعد
در اینجا با یکی از مجموعه های فرهنگی هنری شهر مهاباد آشنا میشیم که در واقع خانه ای قدیمی و تاریخی بوده و حالا با بازسازی احیا شده است.
شایانیوز- خیلی از خانه های شهر تهران و دیگر شهر های تاریخی هستن که هنوز هم بافت قدیمی خود را دارند. یکی از این دست خانه ها، مجموعه فرهنگی تاریخی خانه 1330 در شهر مهاباد است که با مساحت 200 متر مربع بیش از 70 سال سن و قدمت دارد. این خانه قبل تر با کاربری مسکونی بود و سابقه متفاوتی هم در گذشته خود دارد. چرا که خیلی از جاهای این خانه نشان از آن است که 70 سال پیش ساخته شده و برخی از دیگر بخش ها نیز طی سرنخ هایی معلوم شد که بالای 100 سال سن دارند. این منزل که بیش از هفت دهه گذشته رو دیده، مالکان آن در پی رفع نیازات خود برخی از قسمت های آن را حذف و یا اضافه کرده اند و تغییرات زیادی در خود دیده است. در واقع کاربری جدید خانه جهت حفظ بنا و خلق فضایی جدید برای گسترش فرهنگ و هنر کردستان با حمایت و سرمایه گذاری بخش خصوصی یک بار دیگر جان گرفت و دارای حیات شد.
![]()
بخشهای تغییر کرده و جذاب خانه 1330
در این خانه موارد بسیاری تغییر داشته اند. مثلا اینکه بخش بولد پروژه تقسیم بندی خلاقانه فضاها بود که با تعریف جدید کاربری ها همراه شد و فضایی جدید متفاوت از گذشته خلق گشت. به طور مثال بخش ژیر خان که در گذشته های دور نقش سکونت رو در فصل سرد زمستان داشته، به مرور تبدیل به انبار شده و حالا هم با افزایش ارتفاعی که بهش دادن به عنوان یک گالری احیا شده است
در واقع تمامی المان ها و مواردی که در این سازه حذف شده مثل انبار، و یا اضافه گشته همچون سایبان و پله، همگی صرفا به دلیل آسان سازی در استفاده درست و بهینه از فضا بوده و جهت پاسخ درست به شرایط اقلیمی و کنترل و هدایت نزولات جوی.
کاربری های خانه 1330 باید متنوع و البته ناهمگن بودند تا ترکیبی از عملکردهای متنوع را ایجاد کند و همچنین پاسخگوی نیازهای امروز این منطقه باشند. به این ترتیت این مجموعه تاریخی به دو قسمت کافه و بخش فرهنگی هنری تقسیم و بازسازی شد که حالا هر کدام برای خود فعالیت دارند. در این خانه با عبور از یک دالان 13 متری به حیاط مرکزی میرسیم که به عنوان هسته مرکزی هستش. این محیط ترکیبی از فضاهای متغییر و ثابت هستند مثل سِن موسیقی و فضای نشیمن که به شکل دایره جمع شده اند و مخاطب رو به این ترتیب از هسته بنا به ژیر خانه، فضای گالری ها و در آخر هم به کافه و تماشاخانه میرسانند.
![]()
با توجه به اینکه در مهاباد گالری وجود ندارد، 4 سالن اصلی این خانه به عنوان حمایت از هنرمندان در نمایش و یا فروش آثارشان اختصاص داده شده که خب حمایت ویژه ای هم از زنان و گروه های آسیب دیده اجتماعی مثل زنان زندانی دارد.
و در آخر هم وجود کافه رستوران که جهت چشیدن طعم بی نظیر غذاهای کردی با سبزیجات محلی است و با در اختیار گذاشتن این بخش به خانم ها، میخواهند الگویی برای دختران جوان منطقه ایجاد کنند. همچنین کتابخانه کوچکی که در محیط کافه ایجاد شده برای به اشتراک گذاشتن کتاب های هنری و ادبیات فراهم گردیده است.
بام این خانه نماد روح مدرن و کاربرد امروزی این مجموعه در کالبد سنتی بنا می باشد که در آینده برای برگزاری رویدادها استفاده میشود. شکل ورودی های بام برگرفته از ادبیات معماری منطقه است که یادآور معماری پلکانی مناطق هورامان هستند.
![]()
![]()
پروژه خانه ۱۳۳۰ بر این تلاش است که در جهت ساخت، اهداف زیر را محقق کند
۱- ساخت ارزان قیمت که با استفاده از مصالح محلی از نظر اقتصادی به سود کارفرما است به شکلی که پالت مصالح ساختمان به ساختمان قدیمی ادای احترام دارد و هزینه های حمل را پایین خواهد آورد.
۲- استفاده از متریال سیمان با سه تکنیک خاص که به منظور کنترل هزینه ها و ایجاد جذابیت بصری و نیاز نداشتن به نیروی متخصص اجرایی برای هر شیوه است.
۳- حفظ و تقویت لایه های گذشته و تاریخی و همچنین اضافه کردن لایه جدید.
۴- و در نهایت بازسازی و استفاده دوباره از بناهای قدیمی به جای از بین بردن اونها.
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()