صندوقچه اسرار خشتی؛ گاوچاه مسجد نصیرالملک بنایی که انگار تکه ای از بهشت است

شایانیوز-  بازی نورها و رنگ ها در تجلی بناها و دیوارهای معماری ایرانی و اسلامی، یکی از ماندگارترین یادبودهای تاریخی را بر جای گذاشته است. رویایی که تماشای آن برای هر ایرانی پر از فخر است. 

حتما میدانید که شیراز شهر شعر و هنر، از دیرباز مهد معماری های زیبایی بوده که هریک با وجود تعلق به دوره ای خاص، اما پایدار و درخشان باقی مانده اند و اگرچه که در پس گذر از تاریخ و مواجهه با حوادث متعدد، گاهی صدمه دیده یا غبار بر خود گرفته اند، اما همچنان تجلی بخش زیبایی و هنر روزگاران خویشند.

بنای نصیر الملک تلفیقی از رنگ و نور

یکی از این بناها بی شک مسجد نصیر الملک است. این بنا که یکی از قدیمی ترین مساجد شهر باستانی شیراز محسوب می شود، در نزدیکی امامزاده شاهچراغ واقع شده است. مسجدی که از نظر بسیاری از بازدیدکنندگان نه تنها یکی از زیباترین مساجد شیراز، بلکه از جمله زیباترین بناهای اینچنینی در ایران محسوب میشود. 

از جمله شاخصه های قابل توجه این بنا، تبلور رنگ و بازتاب نور است. استفاده از شیشه های رنگی طاق های بلند و کاشی کاری های زیبا، باعث شده هر جهانگردی که پا به این محل می گذارد، خود را در بارانی از جواهرات معلق احساس کنند و حضوری معنوی و روحانی را احساس نمایند.

همچنین باید گفت که نوع انتخاب رنگ در هر نوع از تزئینات دیگر این بنا، از جمله کاشی کاری و مقرنس کاری های  آن به اندازه ای لطیف و هوشمندانه بوده که هنوز که هنوز است شبیه به گوشه ای از بهشت دیده می شود. 

صحن وسیع مسجد نصیرالملک که در سمت شمالی آن واقع شده است از جمله جاذبه های منحصر به فرد آن محسوب می شود و وقتی که پا به این مسجد می گذارید با طاق نمایی مواجه می شوید که سقف آن با کاشی کاری های رنگی تزیین شده است. گفتنی است که این مسجد دارای دو شبستان شرقی و غربی است که هریک به سهم خود به جذابیت های این بنای زیبا افزوده اند. 

محل دقیق مسجد نصیرالملک

اگر به شیراز سفر کنید این بنای زیبا را در جنوب خیابان لطفعلی خان زند، کوچه نصیرالملک پیدا می‌کنید، جایی که به محله گود عربان معروف است. معماری نصیرالملک یکی از دیدنی‌ های شیراز است که اگر فقط یکبار به تماشایش بروید، لحظه‌ های خوب بازدید از آن تا زنده‌ اید در ذهنتان باقی خواهد ماند.

بنای نصیرالملک چگونه خلق شد؟

نصیرالملک در واقع لقب میرزا حسن علی‌خان، حاکم فارس، بوده که در ۱۲۵۵ خورشیدی دستور داد تا این بنای شگفت انگیز ساخته شود. او از خانواده سرشناس قوام شیرازی و پسر قوام‌ الملک بود.

نصیرالملک آنچنان که از نامش پیداست، از طبقه اشراف بود. مردم او را به‌ عنوان حاکمی عادل می‌ شناختند که بخش زیادی از املاکش را به خیریه اختصاص داده بود. جالب است بدانید که نوادگان نصیرالملک نیز به سنت زیبای جد خود وفادار مانده و درآمد امروز این مسجد را برای امور خیریه هزینه می‌ کنند.

ویژگی های معماری

جالب است بدانید که رنگ تمام کاشی های این بنا، رنگ طبیعی است. در بدو ورود اگر به طاق نمای آن بنگرید کاشی های هفت رنگی را می بینید که شبیه به تزئینات مساجد دیگر است. اما چیزی که نصیرالملک را متمایز کرده، استفاده از ترکیب رنگ های صورتی آن است.

حال اگر از آن بگذرید و وارد شبستان بشوید جلوه هایی از رقص طبیعی نور و رنگ را مشاهده خواهید کرد که بی شک شما را غرق در لذت تماشا خواهد نمود و اما در خصوص ستون های این شبستان باید گفت که سنگ‌هایش از کوه‌ های اطراف شیراز جمع‌آوری و حجاری شده‌ است. و اگر به پنجره های آن بنگرید متوجه خواهید شد که تعدادشان به هفت می رسد و این تمثیلی از هفت آسمان با هفت در بهشت بوده است

گاوچاه مسجد نصیرالملک

اگر بخواهیم به دویست سال پیش قدم بنهیم و بنا را بر این بگذاریم که در آن زمان امکانات امروزی از حد نصف هم پایین تر بودند، به موارد عجیبی بر میخوریم که امروزه کاملا منسوخ شده و تنها ردی از خود در معماری و تاریخ باقی گذاشته اند. یکی از جمله این موارد بی شمار گاوچاه است که مورد استفاده آن برای نگهداری از حیواناتی نظیر گاو بوده که به جهت کشید آب از چاه مورد استفاده قرار می گرفتند. آب چاه وارد حوضچه می شده و سپس از طریق فواره ی تعبیه شده در حیاط مسجد فوران می شده است. 

اکنون با تصاویری که آنها را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت می توانید پا به این مسجد گوهربار گذاشته و در خیال خود از جلوه های آن لذت ببرید.