چگونه بفهمیم پوست مان حساس است و از آن مراقبت کرد؟

یکی از پرمخاطره ترین نوع پوست ها، پوست حساس می باشد. ممکن است 2 نفر از یک محصول بهداشتی استفاده کنند اما پوست یکی از آن ها به محصول واکنش نشان دهد. شاید تا به حال واکنش پوست به برخی محصولات خاص یا عوامل محیطی را تجربه کرده باشید. نشانه‌هایی مانند پوسته پوسته شدن، قرمزی و خارش خبر از تحریک شدن پوست می‌دهند. پوست حساس می‌تواند در هر نقطه از بدن دیده ‌شود؛ اما بیشتر صورت افراد را درگیر می‌کند. برای اینکه بفهمید آیا پوست شما حساس است یا نه با ما همراه باشید. 

پوست حساس چیست؟

پوست حساس به‌راحتی به‌وسیله هر چیزی آسیب می‌بیند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، باد، سرما و گرما، مواد شیمیایی در محصولات بهداشتی و سایر عوامل مشابه می‌تواند باعث واکنش پوست شود. نوع واکنش ممکن است متفاوت باشد، اما نکته کلیدی این است که پوست اغلب به هر چیزی واکنش نشان می‌دهد. هرچه پوست حساس‌‌تر باشد، آستانه تحمل آن پایین‌‌تر می‌‌آید.

پوست‌های حساس به مراقبت و توجه بیشتری نیاز دارند و کسانی که پوست شان حساس است باید بیش از سایرین مراقب محصولاتی که با پوستشان در تماس است باشند. ترکیبات شیمیایی موجود در برخی محصولات، حتی برای پوست‌های غیرحساس نیز مضر هستند اما می‌توانند برای پوست‌های حساس عواقب بدتری داشته باشند. بهتر است قبل از خرید هر محصولی برچسب آن را مطالعه کنید زیرا ممکن است حاوی ترکیبی باشد که باعث تحریک پوست شما شود. فراموش نکنید که محصولات پوستی طبیعی همیشه بهترین گزینه هستند زیرا از مواد طبیعی و ارگانیک تشکیل شده‌اند و نه تنها به پوست آسیب نمی‌زنند بلکه برای آن مفید نیز هستند.

اغلب پوست‌های حساس شرایط زیر را دارند:

اگر پوست حساس دارید، شاید با برخی از عواملی که این حساسیت را تشدید می‌کنند آشنا شده باشید. برخی از این شرایط نسبت به بقیه رایج‌تر هستند و باعث واکنش پوست‌های حساس می‌شوند.

• تغییرات دما
• مواد شیمیایی / یا رایحه‌های مصنوعی
• رنگ مو
• مواد آرایشی بهداشتی و صابون
• مواد نگهدارنده
• عطرها ( مواد آلرژی‌زا و تحریک‌کننده در لوازم‌آرایشی)
• عدم تعادل هورمونی
• چربی موجود در پشم گوسفند که در مواد آرایشی استعمال می‌شود
• لاتکس
• مواد تشکیل‌دهنده در لوازم‌آرایشی (خط لب)، پلاستیک و لاک
• مواد شیمیایی مورداستفاده در آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها
• فلزات طلا و نقره

چه اقداماتی برای از بین بردن حساسیت پوست باید انجام داد؟

مراقبت از پوست های حساس کار چندان ساده ای نیست. شست وشوی این نوع پوست ها باید با آب ولرم و لوسیون های مخصوص پوست های حساس انجام شود.

استفاده از کرم ضد آفتاب مناسب

کرم ضد آفتاب برای مراقبت از پوست های حساس در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید بسیار مهم است. اما اکثر کرم های ضد آفتاب حاوی مواد سمی یا مواد شیمیایی هستند که ممکن است به پوست های حساس آسیب برسانند. بنابراین از کرم ضد آفتاب با مواد تشکیل دهنده مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم استفاده کنید.

این مواد حاوی طیف وسیعی از محافظت می باشند و عوارض جانبی نیز ندارند. ضمن این که باید از کرم ضد آفتاب با عیار حفاظتی حداقل 30 استفاده کنید. در تابستان، زمستان و یا حتی روزهای ابری،  20 تا 30 دقیقه قبل از این که از خانه خارج شوید کرم ضد آفتاب بمالید.

همچنین، هنگامی که پرتوهای خورشید قوی تر هستند، از کلاه لبه دار و لباس های پوشید استفاده کنید.

آیا آزمایش پزشکی برای تشخیص پوست حساس وجود دارد؟

معمولاً بیشتر افرادی که پوست حساسی دارند به خاطر تحریک‌های ملایم از جانب محصولات مراقبت پوستی به دنبال درمان‌های دارویی نمی‌گردند. آن‌ها با امتحان کردن محصولات مختلف سعی می‌کنند نمونه‌ای که با پوستشان سازگار است را پیدا کنند و تنها در شرایط وخیم‌تر به پزشک مراجعه می‌کنند.

پزشک ابتدا مشکلات پوستی مانند اگزما، روزاسه و یا تماس با یک ماده تحریک‌کننده را بررسی کرده و ممکن است از تست پچ نیز برای تشخیص آلرژی استفاده کند. متخصص پوست همچنین در مورد برنامه مراقبت پوستی شما از شما سؤال می‌کند و هرگونه ماده تحریک‌کننده پوستی که موجب واکنش در پوست شما شده است را تشخیص داده و به جای آن محصولات خانگی و یا محصولات مراقبت پوستی ملایم‌تری را برای شما تجویز می‌کند.

چه لوازم آرایشی کمتر موجب تحریک پوست‌های حساس می‌شوند؟

کسانی که پوست حساسی دارند برای استفاده از محصولات آرایشی باید یک سری موارد را رعایت کنند، که با برخی از آنها در متن زیر آشنا می شوید: 

• از پنکیک یا پودرهای صورتی استفاده کنید که مواد نگهدارنده کمتر و خطر تحریک‌کنندگی کمتری برای پوست دارند.
• از محصولات آرایشی ضدآب استفاده نکنید زیرا در این صورت برای پاک کردن آن‌ها به پاک‌کننده‌های قوی‌تری نیاز خواهید داشت.
• از خط چشم و ریمل مشکی استفاده کنید زیرا به نظر می‌رسد که کمتر موجب حساسیت شوند.
• از خط‌چشم و پرکننده‌های ابرو مدادی استفاده کنید زیرا نوع مایع آن‌ها ممکن است حاوی لاتکس (latex) باشد که می‌تواند موجب واکنش‌های آلرژیک شود.
• لوازم آرایشی قدیمی را دور بریزید زیرا می‌توانند فاسد شوند و عوارض جدی برای پوستتان داشته باشند.

چطور باید در زمستان و تابستان مراقب پوست‌های حساس بود؟

نکته‌ای که هرگز نباید از آن غافل شوید ضدآفتاب است و باید در تمام طول سال از آن استفاده کنید. ضدآفتابی خریداری کنید که طیف وسیع (broad spectrum) باشد. به این معنی که از پوستتان در برابر هر دو اشعه UVA و UVB محافظت کند و همچنین داری فاکتور محافظتی (SPF) حداقل ۳۰ باشد. در صورتی که قرار است بیش از ۲۰ دقیقه در معرض آفتاب باشید حتما باید از ضدآفتاب استفاده کنید.

به یاد داشته باشید که اشعه‌های مخرب پوست UVB بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر بیشترین شدت خود را دارند. سعی کنید در صورت امکان در هر زمان از سال در این ساعات از روز بیرون نروید.

در فصل زمستان:

برای جلوگیری از خشکی، پوسته‌پوسته شدن و ترک‌های پوستی موارد زیر را رعایت کنید:

• بیش از حد خانه یا محل کار خود را گرم نکنید.
• از دوش آب داغ پرهیز کنید و جلسات حمام خود را کاهش دهید.
• از محصولات شوینده فاقد صابون استفاده کنید.
• بلافاصله بعد از حمام، وقتی پوست هنوز خیس است از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
• از مرطوب‌کننده‌ای استفاده کنید که حاوی وازلین، روغن‌های معدنی باشد.

در فصل تابستان:

به یاد داشته باشید که برنزه کردن به پوست شما آسیب می‌زند. حتی با وجود ضدآفتاب هم نباید در مقابل آفتاب دراز بکشید.

در صورت بیرون رفتن از یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی استفاده کنید و لباسی بپوشید که بافت متراکم داشته باشد و بازوها و پاهای شما را بپوشاند. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از بیرون رفتن ضدآفتاب بزنید و هر ۲ ساعت آن را تجدید کنید. همچنین پس از شنا یا تعریق شدید دوباره به پوست خود ضدآفتاب بزنید.