آوار«فلاکت» بر زندگی مردم

گروه اقتصادی- مرتضی بختیاری،رئیس کمیته امداد می گوید: برآورد‌ها نشان‌دهنده آن است که به طور متوسط در دوره زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸ حدود ۳۳ درصد از جمعیت کشور زیر خط فقر چند بعدی قرار گرفته‌اند و خط فقر از ۹۵۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۰ به ۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ رسیده است.نتایج به دست آمده در مطالعه حوزه فقر از سال ۸۰ تا ۹۸ نشان می‌دهد هزینه خانوار در طول این ۱۸ سال ۲۲ برابر شده است. در این دوره نرخ تورم به عنوان عامل فزاینده فقر و کاهش قدرت خرید تا سال ۱۳۹۸ به ۴۱ درصد رسیده است.بر اساس گفته های این مقام مسئول می توان در نهایت به این نتیجه رسید که با بررسی دو شاخص مهم تورم و بیکاری، رشد فلاکت را در دهه 90 به خصوص سال گذشته تجربه کرده ایم.

به گزارش «شایانیوز»، بر اساس آماری که رییس کمیته امداد اعلام کرده است به درستی می توان به رشد آمار فلاکت در کشور در سال 99 را باور کرد.به نظر می رسد باید دهه 90 را دهه فلاکت در ایران نام گذاری کرد. رشد بیکاری، آمار فزاینده تورم و کاهش قدرت خرید مردو درعین حال طی دوسال گذشته با شیوع کرونا و تعطیلی برخی از کسب و کاره را می توان سبب رشد این رقم دانست.

مدتی قبل مرکز آمار در یک گزارش تلخ از رشد امار فلاکت در ایران به خصوص در سال 99 به عدد 50درصد خبر داد. این خبر در میان اخبار ریز و درشت روزمره گم شد.

طبق گزارش مرکز آمار ، شاخص فلاکت در ایران در سال 98 به 45.4 رسیده است .با توجه به افزایش نرخ تورم در سال 99 نسبت به 98 ،انتظار می رود شاخص فلاکت ایرانیان در سال گذشته به مرز 50 رسیده باشد .

شاخص فلاکت در سال های دهه 90 در ابتدا حرکتی کاهشی و سپس حرکتی افزایشی داشته است.به طوری که در  ابتدای دهه گذشته این شاخص در عدد 43.3 قرار داشت و سپس در سال های بعدی روندی کاهشی به خود گرفت که در نتیجه این روند در میانه های دهه به 19.3 رسید .با توجه به افزایش نرخ تورم در سال های اخیر شاخص فلاکت دوباره به سطوح سال های ابتدایی دهه 90 رسید

از آنجایی که شاخص فلاکت متأثر دو نرخ تورم و بیکاری است ،می توان گفت به علت عدم تغییرات چشمگیر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران ،تغییرات شاخص فلاکت در ایران بر اثر نوسانات شدیدی است که در نرخ تورم در سال های اخیر رخ داده است .

فلاکت چیست؟

یکی از معیارهای های سنجش عملکرد دولت ها، بررسی عملکرد اقتصادی آنهاست. در این میان برای ارائه گزارش از این عملکرد چند شاخص مهم مدن ظنر قرار می گیرد. بیکاری و تومر مهمترین شاخصه های بررسی عملکرد اقتصادی دولت ها محسوب می شوند. با بررسی این دو شاخص به میزان رشد و یا کاهش یک نشان گر مهم اقتصادی یعنی «فلاکت» می توان پی برد.

در میان این نشانگرهای اقتصادی شاخص فلاکت اقتصادی با توجه به تعریف ساده آن از یک طرف و اهمیت مؤلفه های آن از طرف دیگر یکی از پرکاربردترین نشانگرها در این زمینه است.

بیکاری و تورم چگونه فلاکت را افزایش می دهد؟

بر اساس انچه در بالا گفته شد، برای سنجش رشد و یا کاهش امار فلاکت باید تورم و بیکاری مورد بررسی قرار گیرد . بر اساس آمارهای موجود فلاکت در ایران در آستانه قرن جدید به 50درصد رسید و این مساله نشانگر این مساله است که باید نرخ تورم و بیکاری به صورت دقیق مورد برسی قرار گیرد. البته امار نشان می دهد که فلاکت در کل دهه 90 با نوسان همراه بوده اما روند روبره رشدی را به خصوص طی چند سال اخیر تجربه کرده است.

بر اساس آخرین آمار بانک جهانی، ایران در طول یک دهه گذشته جزو کشورهای رتبه بالا در بیکاری بوده است.در تمام سال‌های دهه ۹۰ میانگین بیکاری جهانی در حدود ۵.۵ درصد بوده و بیکاری در ایران حدودا ۲ برابر میانگین جهانی گزارش شده است.

روند تورم در دهه 90 نشان می‌دهد با تخلیه فشار ارزی روی قیمت‌ها در سال 91، نرخ تورم رو به کاهش رفت تا جایی که با ثبیت نرخ ارز، تورم در سال 95 تک رقمی شد، اما به مرور با افزایش سطح نقدینگی و نبود تقاضای موثر که بتواند این منابع را به سمت بخش‌های مولد و ثروت آفرین هدایت کند و همچنین با فشار تورم در این دهه سبب شد تا با توجه به حجم نقدینگی در این سال ها که در بانک ها وجود دارد سونامی تورم به جان اقتصاد بیفتاد. در نهایت نیز در سال 1400 کشور با یک تورم 40 درصدی قرن جدید را آغاز گرد.

مرکز آمار ایران در گزارشی درباره نرخ بیکاری در دهه 90 می نویسد: تحلیل آمارهای رسمی در ارتباط با نرخ بیکاری در دهه 90 نشان می‌دهد از سال 90 که نرخ بیکاری به میزان 3/ 12 درصد بود تا پایان سال 93 که این نرخ برابر 6/ 10 درصد شد، روند نرخ بیکاری نزولی بود. در ادامه این روند عوض شد و نخستین نقطه شکست نرخ بیکاری در دهه 90 در سال 94 رقم خورد. در ادامه تا سال 95 این روند صعودی برقرار ماند. در نهایت نقطه دوم شکست روند در سال 96 رقم خورد و از این سال به بعد روند نزولی نرخ بیکاری ادامه داشت به نحوی که در سال گذشته نرخ بیکاری به میزان 6/ 9 درصد برآورد شد. براساس آمارهای رسمی در زمستان سال 99 نسبت به زمستان سال 1398 در مجموع ۳۰۰ هزار شغل کاهش یافته است. البته در زمستان سال 98 و در اسفندماه همان سال نیز مقارن با شیوع کرونا شده بود و در نتیجه در آن زمان نیز ریزش اشتغال صورت گرفته بود.