تمام دغدغه نسل z زندگی سلبریتی‌هاست! نسلی که باید ایران‌ساز می‌ شد اما.....

شایانیوز- نسل Z در ایران، متولدین اواخر دهه ۷۰ تا اوایل دهه ۹۰، برخلاف تصورات رایج جهانی مبنی بر آگاهی، پرسشگری و توانمندی، با مجموعه‌ای از چالش‌ها و ضعف‌های جدی روبرو هستند. این نسل نه تنها از نظر فرهنگی و اجتماعی آسیب‌پذیر است، بلکه از نظر علمی و آموزشی نیز در وضعیت بحرانی قرار دارد. دسترسی به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، به جای روشن‌گری، زمینه‌ساز فاصله گرفتن آن‌ها از واقعیت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده است. آنها تقریباً هیچ علاقه‌ای به دنبال کردن وقایع مهم کشور و جهان ندارند و بیشتر وقت خود را صرف دنبال کردن زندگی سلبریتی‌ها، مدهای گذرا و سرگرمی‌های لحظه‌ای در فضای مجازی می‌کنند.

ضعف‌های آموزشی و پیامدهای بحران آموزش

یکی از عوامل اصلی بحران این نسل، تعطیلی گسترده مدارس و آموزش حضوری به دلیل کرونا، آلودگی هوا، سرما و کمبود گاز بوده است. این تعطیلی‌های طولانی باعث شده بسیاری از نوجوانان و جوانان ایرانی، تحصیل خود را عمدتاً به صورت آنلاین و مجازی ادامه دهند؛ آن هم بدون کیفیت لازم و بدون یادگیری واقعی. نتیجه این شد که اکنون نسل Z در بسیاری از مهارت‌های پایه‌ای مانند نوشتن، خواندن و تحلیل اطلاعات، ضعف چشمگیری دارد و بسیاری حتی توانایی نوشتن یک متن ساده روی کاغذ را ندارند. آموزش آنلاین ناقص و بدون نظارت، به جای افزایش دانش و توانایی‌ها، موجب رشد بی‌سوادی و ناآگاهی گسترده شده است و پایه‌های فکری و تحلیلی این نسل را بی اندازه سست کرده است.

پیامدهای بلندمدت بی‌سوادی و ناآگاهی نسل Z

آنچه بحران نسل Z در ایران را پیچیده‌تر می‌کند، پیوند مستقیم این بی‌سوادی و ناآگاهی با آینده اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور است. نسلی که در بی خبری کامل از سیستم سیاسی کشور به سر می‌برد و از ساده‌ترین فهم سیاسی عاجز است، نمی‌تواند درک درستی از وقایع اجتماعی یا حتی توانایی مدیریت زندگی شخصی و تصمیم‌گیری منطقی را دارا باشد؛ لذا به راحتی تحت تأثیر اخبار غلط، اطلاعات ناقص و جریان‌های رسانه‌ای یک‌سویه قرار می‌گیرد. این موضوع نه تنها به ضعف فردی این نسل منجر می‌شود، بلکه توان جمعی جامعه در ایجاد تغییرات اجتماعی و اقتصادی را به شدت کاهش می‌دهد. در واقع، هر چه نسلی از آگاهی و شناخت محروم‌تر باشد، احتمال شکل‌گیری مطالبه‌گری مدنی، کنش اجتماعی و اصلاحات تدریجی در کشور کمتر می‌شود و این همان نکته‌ای است که دولت‌ها و قدرت‌های حاکم به طور غیرمستقیم از آن بهره می‌برند.

نقش فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی

یکی دیگر از عوامل کلیدی بحران نسل Z، نفوذ بی‌حد و حصر شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی در زندگی روزمره این نسل است که به جای روشنگری، زمینه‌ساز سردرگمی، ارائه اطلاعات ناقص و البته غالباً غلط و کاهش توانایی تفکر انتقادی شده است. نسل جوان با وجود دسترسی به حجم عظیمی از اطلاعات، نمی‌تواند تحلیل درست انجام دهد و از میان سیل اخبار و محتواهای سرگرمی، آنچه واقعاً اهمیت دارد را تشخیص دهد. این وضعیت باعث شده جوانان ایرانی بیش از آنکه به مطالعه، پژوهش و آگاهی اجتماعی توجه کنند، درگیر هویت دیجیتال و زندگی مجازی شوند و ارتباط واقعی، مستمر و سازنده با دنیای بیرون نداشته باشند.

مشکلات اجتماعی، فرهنگی و شخصیتی

نسل Z در ایران نه تنها از نظر علمی بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز بسیار آسیب‌پذیر است. آن‌ها به سختی توانایی برقراری ارتباط اجتماعی درست و مؤثر را دارند و مهارت‌های ارتباطی و تعامل با دیگران به شدت کاهش یافته است. بسیاری از این جوانان، ادب و احترام به دیگران را به درستی نمی‌فهمند، منش موجهی در اجتماع ندارند و رفتار خودمحورانه و متوقعانه در تعاملاتشان، وجه غالب است. علاوه بر این، علاقه و انگیزه به مطالعه فرهنگ، هنر و تاریخ تقریبا وجود ندارد و تمام نگاه آن‌ها به جهان معطوف به مد و اخبار سلبریتی‌ها شده است. این موضوع موجب شده نسل Z فاقد آگاهی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باشد و از تغییرات اجتماعی و اعتراضات مدنی فاصله بگیرد.

نقش دولت و بهره‌برداری از بی‌سوادی یک نسل!

نکته‌ حیاتی این است: دولت ها در کل دنیا از وضعیت نسل جوان بی‌سوادی که عمدتاً از آموزش کافی و با کیفیت محروم بوده‌اند، بهره‌برداری می‌کنند. هر چه نسل جوان ناآگاه‌تر، سطحی‌تر و بی‌سوادتر باشد، احتمال اعتراضات مدنی و مطالبه‌گری کاهش می‌یابد و مسیر حکمرانی آسان‌تر می‌شود. در واقع، بی‌سوادی و ناآگاهی نسل Z، به ابزاری برای تثبیت وضعیت نا به سامان موجود و محدود کردن تغییرات اجتماعی تبدیل شده است؛ و شدت این مسئله به قدری است که ذهن را به این امر رهنمون می‌سازد که نکند تمام اینها برنامه‌ای خودخواسته از سوی کشورها و «پروژه‌ای از پیش تعیین شده» باشد. الله اعلم!