زنگ خطر افزایش خودکشی در کودکان و نوجوانان

شایانیوز- روز گذشته یکی از گروه‌های حامی کودکان کار اعلام کرد کودک کاری که چند سال پیش با حضور در برنامه ماه عسل معروف شده بود، حالا در 18 سالگی اقدام به خودکشی کرده و جان باخته است. چند سال پیش کودکی به نام رضا در برنامه ماه عسلِ احسان علیخانی ظاهر شد و با سخنانش، بسیاری را تحت تاثیر قرار داد. رضای 13 ساله در جواب این سوال که آرزویش چیست؟ به مجری برنامه گفت از صبح تا شب سرکار بوده و وقت نداشته که به آرزوهایش فکر کند.

موج خودکشی کودکان و نوجوانان در سال 99

خبر خودکشی این نوجوان در شبکه‌های اجتماعی موجب اظهار تاسف‌ها و واکنش‌های زیادی شده است؛ خودکشی این کودک کار سابق در حالی اتفاق می‌افتد که در سال 99 شاهد انتشار اخبار  زیادی از خودکشی کودکان و نوجوانان در نقاط مختلف کشور بودیم. در  اواسط مرداد ماه سال جاری، 4 دختر در شهر بابل به دلیل مشکلات خانوادگی به صورت گروهی دست به خودکشی زدند و در نتیجه این اقدام، 2 نفر آن‌ها جان خود را از دست دادند.

در 24 مهرماه یک کودک کار 11 ساله در بندر دیرِ بوشهر در اثر خودکشی فوت کرد؛ به گفته رسانه‌ها این کودک به دلیل مشکلات معیشتی و نداشتن گوشی هوشمند برای شرکت در کلاس‌های مجازی، دست به خودکشی زده بود. تقریبا یک هفته بعد در 30 مهرماه هم یک دانش‌آموز 11 ساله در همدان با اقدام به خودکشی به زندگی خود پایان داد. در 24 آبان هم یک دختر 15 ساله به نام ساجده که به دلیل اعتیاد پدر و از هم پاشیده شدن خانواده در یکی از مراکز بهزیستی مشهد نگهداری می‌شد، خودش را حلق‌آویز کرد.

خودکشی یک پسر 12 ساله در سعادت آباد تهران، یکی از خبرهای شوک‌کننده رسانه‌ها در 22 آذر امسال بود؛ این نوجوان با کلت کمری اقدام به خودکشی کرده بود و قبل از این اقدام، در فیلمی گفته بود که از زندگی خسته شده است. به گزارش برخی رسانه‌ها، پدر و مادر این نوجوان از یکدیگر جدا شده و پسر 12 ساله با پدرش زندگی می‌کرده است. در روز 23 آذر هم یک پسر 13 ساله در مهاباد، خودش را حلق‌آویز کرده و جان باخت.

چرا خودکشی در گروه سنی کودک و نوجوان بیشتر شده است؟

در مواجهه با خبرهای متعدد از خودکشی کودکان و نوجوانان اولین سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا میزان خودکشی در گروه‌های سنی پایین افزایش یافته یا فقط پوشش اخبار خودکشی آن‌ها در رسانه‌ها بیشتر شده است. با وجود نبود آمارهای رسمی معتبر و شفاف، از اظهارات برخی مسئولان و سازمان‌های مربوطه پیداست که نرخ خودکشی در بین گروه سنی کودک و نوجوان رشد کرده است. پیش‌تر محمدمهدی تندگویان، معاون جوانانِ وزارت ورزش و جوانان از کاهش سن خودکشی در کشور و همچنین افزایش تعداد «با ضریب رو به رشد» خبر  داده بود.

از طرف دیگر در اریبهشت امسال، پزشکی قانونی استان تهران اعلام کرده بود که مرگ با قرص برنج(یکی از روش‌های رایج خودکشی در کشور ) در کشورمان افزایش پیدا کرده است. با توجه به اظهارات محمدمهدی تندگویان و پزشکی قانونی استان تهران به نظر می‌رسد با رشد خودکشی‌ها در کشور، میزان خودکشی در بین کودکان و نوجوانان هم بیشتر شده است.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان خودکشی تنها به دلایل فردی و مشکلات روانی-خانوادگی اتفاق نمی‌افتد بلکه مسائل و مشکلات آسیب‌های اجتماعی نیز در بروز خودکشی و افزایش نرخ آن موثر هستند. به نظر می‌رسد مشکلات اجتماعی-اقتصادی فعلی در جامعه ایران، علاوه بر والدین به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کودکان و نوجوانان هم فشار آورده و آن‌ها را به خودکشی سوق داده است.

در واقع انواع معضل‌ها و نداشتن چشم‌انداز روشن برای آینده به گروه‌های سنی پایین هم کشیده شده است؛ اما چیزی که در این میان جای خالی آن به چشم می‌خورد فقدان نهادهای حمایتی کارآمد از کودکان و نوجوانان و البته آموزش والدین برای حفاظت کودکان در برابر انواع معضلات کنونی جامعه است.