سوار ماشین زمان بشوید؛ مهدعلیا عاشق دامادش امیرکبیر بود؟

شایانیوز- تاریخ گاهی شبیه به سرزمین عجایب می شود. دنیایی دور افتاده از زندگی ما و در عین حال عجین با آن. بی شک نظاره ی این گوی هفت رنگ جادویی که از پس تصاویر برجای مانده، گذشته را چون جهانی فراموش شده در مقابل چشمانمان نمایان می کند، حرف های زیادی برای گفتن دارد. قصه ی تلخ و شیرین شکست ها و پیروزی ها، اشک ها و خنده ها، قدرت طلبی ها در امتداد قربانی کردن آدم ها و در نهایت حفظ جایگاه و سلطنت هایی که دیری نپاییدند و بعد از تجربه ی چند صباحی جلال، به خرابه هایی بر جای مانده مبدل شدند که در خشت به خشت ویران آن، درسی برای امروز ما به یادگار گذاشته شده است.

 روایت امروز ما از ملک جهان خانم است. زن مستبد قجری، معروف به مهد اولیا که همسر محمدشاه و مادر ناصرالدین شاه قاجار بود. این روزها کمتر کسی پیدا می شود که بواسطه ی سریال جیران، با هنرنمایی مریلا زارعی، با نقش تاریخی این زن  ناآشنا باشد. اما اگر پای کتاب تاریخ بنشینیم، برگ برگ حقیقت آن در ارتباط با ملک جهان خانم چه می گوید؟ امروز سوار بر مرکب زمان، به سفری هیجان انگیز در دل این گوشه ی تاریخ خواهیم رفت. درست زمانی که اگر نام مهدعلیا به گوش کسی می خورد رعشه به جانش می افتاد.

از هر انگشت مهدعلیا یک هنر می ریخته

ملکه ی معروف قاجار، مهدعلیا، همانگونه که گفته شد مادر ناصرالدین شاه بود که در سال 1220 قمری در تبریز چشم به جهان گشود و در هفتاد سالگی دار فانی را به مقصد جهانی دیگر بدرود گفت. شانزده سالش که بود به عقد محمدمیرزا در آمد و در 25 سالگی مادر پسری به نام ناصر شد که بعدها ناصرالدین شاه نام گرفت. هوش فراوان مهدعلیا زبانزد خاص و عام دورانش بود. تسلط او بر ادبیات فارسی و عربی و دست توانایش در نگارش خط، همچنین روحی که با آواز و موسیقی سر و کار داشت نیز احتمالا نشان از همین جریان دارد. 

همچنین باید گفت توانایی او در سرودن شعر به اندازه ای قوی بوده که برخی از شاعران و ادیبان معاصرش او را ستوده‌اند.

اوج شهرت ملک جهان اما از آنجایی شروع شد که با دسیسه، جان شریف میرزا تقی خان امیرکبیر را قربانی تیغ تیز مرگ کرد و از همان نقطه، از چشم پسرش ناصر نیز افتاد. پیرو همین ماجرا شایعه ای تاریخی نیز وجود دارد که از عشق پنهان مهد علیا به امیرکبیر که البته داماد او نیز محسوب میشد خبر می دهد. حال آنکه چنان هم با قطعیت نمیتوان در این مورد نظری داد.

به مادر ناصرالدین شاه افترا زدند و از پسرش انعام گرفتند

آنچه از تاریخ پیداست ظاهرا مناسبات مهدعلیا و پسرش ناصر چندان خوب نبوده است. این موضوع بیشتر زمانی رنگ و لعاب حقیقت به خود می گیرد که می فهمیم بنابر روایتی از مجلس شاهنامه‌ خوانی خسرو میرزا، گویا در حضور ناصرالدین شاه به پاکدامن نبودن مهدعلیا اشاره می شود، اما ناصرالدین شاه واکنشی نشان نداده و حتی به گوینده انعام نیز می دهد!

اما بدگمانی ناصرالدین شاه در خصوص مادرش، تنها به همین حد خلاصه نمی شود. بلکه او به دیدارهای ملک جهان با درباریان نیز بدگمان بوده است.

به هر شکل در نهایت مهدعلیا که گفته می شود بسیار ثروتمند بوده و محفل درباری پرتجملی داشته است در 6 ربیع الاخر 1290 درست زمانی که پسرش ناصر مشغول سفر به اروپا بود، در تهران در گذشت  زنی که اگرچه در تاریخ به سنگ دلی و قدرت طلبی معروف بوده اما اقداماتی نیز نظیر مرمت مقبره زبیده خاتون در نزدیکی شهر ری و نیز به اتمام رساندن بنای مسجدی که پدرش در ارگ تهران بنا نهاده بود را نیز در کارنامه اش دارد. مسجدی که بعدها به مادرشه معروف شد.

اکنون به دل تصاویر بازمانده از این زن قاجاری زده ایم. تصاویری که حتی در هنگام ثبت آنها، گویا مهد اولیا چنان پای خود را در زمین سلطنت محکم پنداشته که هرگز زوال خویش را در خواب و رویایش نیز نمی دیده است!

 او را از چهره‌ های درباری مهم قاجار می‌ دانند

حاصل ازدواج او با محمدشاه، پنج فرزند به نام‌های سلطان ملک میرزا، سلطان محمود میرزا، کشور خانم، ناصرالدین میرزا و عزت الدوله بود که سه فرزند نخست در کودکی درگذشتند 

پسرش ناصرالدین میرزا و در ۳۰ سالگی، دخترش، ملک زاده خانم ( غزت الدوله ) را به دنیا آورد 

او به عنوان ملکه مادر نایب‌السلطنه شورای سلطنت را تشکیل داد 

برای سوار شدن به ماشین زمان و گشتن در کوچه پس کوچه های گذشته، مهمان تاریخانه ما باشید.