زیبایی از درون میجوشد؛ چرا نباید خیلی به دنبال کرمها و روتین پوستی باشیم؟
تبلیغات وسیع محصولات پوست و مو این سؤال را برمیانگیزد که واقعاً سلامت و زیبایی به این محصولات وابسته است یا تابعی است از سلامت داخلی بدن؟
شایانیوز- زیبایی پوست و مو علاوه بر اینکه نقش مؤثری در زیبایی ظاهری کلی و افزایش اعتماد به نفس دارد، همواره یکی از شاخصهای سلامت عمومی بدن تلقی شده است. پشت این مسئله، یک شبکه پیچیده از فرآیندهای هورمونی و متابولیک در جریان است. دو گروه از مهمترین هورمونها که نقشی اساسی در سلامت و زیبایی پوست و مو ایفا میکنند، هورمونهای تیروئیدی و استروژن هستند. اختلال در ترشح یا تعادل این دو دسته از هورمونها، مستقیماً میتواند به تغییرات ظاهری چشمگیر در بافت پوست، سلامت مو و حتی درخشندگی و شادابی کلی چهره منجر شود.
هورمونهای تیروئید و پوست
هورمونهای تیروئید (T3 و T4) تنظیمکننده اصلی متابولیسم بدن هستند. وقتی این هورمونها در سطح طبیعی عمل کنند، خونرسانی به پوست به خوبی انجام میشود و سلولهای اپیدرم با سرعت متعادلی بازسازی میشوند.
کمکاری تیروئید:
یکی از بارزترین نشانههای کمکاری تیروئید، خشکی پوست است. پوست افراد مبتلا به این عارضه معمولاً کدر و خسته است و به راحتی پوسته پوسته میشود. علاوه بر این، رشد موها نیز کند شده و موی سر نازک و شکننده میگردد.
پرکاری تیروئید:
در این حالت، پوست اغلب گرم، مرطوب و گاهی نازک میشود. تعریق بیش از حد، قرمزی پوست و ریزش موی شدید نیز از علائم رایج این عارضه هستند.
به بیان دیگر، تعادل ترشح تیروئید یکی از پایههای اصلی داشتن پوست و موی سالم و زیباست.
هورمونهای تیروئید و مو
مو از نظر بیولوژیک به سرعت به تغییرات هورمونی واکنش نشان میدهد.
کمکاری تیروئید:
فولیکولهای مو وارد مرحله استراحت (تلوژن) میشوند و ریزش پراکنده در کل سر مشاهده میشود.
پرکاری تیروئید:
علاوه بر ریزش مو، نازک شدن تارها نیز شایع است و ابروها هم ممکن است کم پشت شوند.
استروژن و زیبایی پوست
استروژنها گروهی از هورمونهای جنسی زنانهاند که علاوه بر نقش تولیدمثلی، در سلامت و شادابی پوست و مو نقشی بیبدیل دارند.
ضخامت و قوام پوست:
استروژن با افزایش سنتز کلاژن و اسید هیالورونیک باعث افزایش قوام، خاصیت ارتجاعی و رطوبت پوست میشود. به همین دلیل، پوست زنان در سالهای باروری معمولاً شفاف و باطراوتتر است.
محافظت در برابر پیری:
کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی یکی از دلایل اصلی نازک شدن پوست، ایجاد چین و چروک و خشکی محسوب میشود.
کنترل چربی پوست:
استروژن تولید سبوم (چربی پوست) را تنظیم میکند و میتواند از بروز آکنههای شدید که ناشی از فعالیت بیش از حد غدد چربی است، پیشگیری کند.
استروژن و سلامت مو
استروژن باعث افزایش زمانی «دوره رشد مو (آناژن)» میشود. این همان دلیلی است که در دوران بارداری، به دلیل بالا بودن سطح استروژن، موهای بسیاری از زنان ضخیمتر، پرتر و درخشانتر میشود. اما پس از زایمان، با کاهش ناگهانی استروژن، ریزش موی شدید (ریزش پس از زایمان) رخ میدهد. در دوران یائسگی نیز کاهش تدریجی استروژن، موجب نازک شدن و ریزش بیشتر موها میشود.
پیوند سلامت هورمونی با زیبایی
ترکیب اثرات تیروئید و استروژن نشان میدهد که زیبایی پوست و مو انعکاس مستقیمی از سلامت هورمونی و سیستمیک بدن است. بنابراین، اختلال در تعادل هورمونی باید جدی گرفته شود؛ زیرا درمان صحیح آن نه تنها کیفیت زندگی را بهبود میبخشد، بلکه ظاهر فرد را نیز جوانتر و شادابتر نگه میدارد. توجه به سلامت غدد درونریز، بخشی جدانشدنی از مراقبت جامع از زیبایی طبیعی است.
زیبایی از درون یا بازی صنعت میلیارد دلاری؟
بازار جهانی مراقبت از پوست و مو امروز به یکی از سودآورترین صنایع جهان تبدیل شده است، صنعتی که سالانه میلیاردها دلار گردش مالی دارد و برندهای بزرگ هر روز محصول تازهای را با وعدههایی همچون «پوست بینقص»، «موهای درخشان» و حتی «جوانی ابدی» روانه بازار میکنند؛ اما پرسش بنیادین اینجاست که آیا واقعاً پوست و مو به این حجم از کرمها، سرمها، تونرها و ماسکهای گوناگون نیاز دارند، یا آنچه ما شاهدش هستیم، بیش از هر چیز محصول سازوکارهای اقتصادی و بازیهای تبلیغاتی است که نیازهای واقعی بدن را به حاشیه میبرند و جای آنها را نیازسازیهای هوشمندانه و القای کمبود پر میکند؟
از منظر زیستشناسی و پزشکی، کیفیت پوست و مو به طور مستقیم با وضعیت درونی بدن پیوند دارد و کمتر از آنچه تصور میکنیم با محصولات بیرونی تعیین میشود؛ هورمونهای حیاتی مانند تیروئید و استروژن نقش تعیینکنندهای در سلامت ظاهری دارند و اختلال در تعادل آنها به سرعت خود را در قالب ریزش مو، خشکی یا چربی بیش از حد پوست و تغییرات ظاهری آشکار میسازد؛ کمبودهای تغذیهای نیز نقشی جدی ایفا میکنند، به گونهای که کمبود ویتامینهای گروه B یا مواد معدنیای چون آهن و روی میتواند به طرز محسوسی در شادابی یا کدری پوست نمایان شود؛ در کنار این عوامل، سبک زندگی مدرن با بیخوابیهای مداوم، استرس مزمن و مصرف دخانیات، بار تخریبی بیشتری بر سلامت پوست و مو دارد تا هر محصولی که مصرف نمیکنیم. به بیان دیگر، پوست و مو بیشتر از آنکه محتاج قفسههای پر زرق و برق محصولات آرایشی باشند، آینهای شفاف از وضعیت درونی بدن و سبک زندگی روزمره ما هستند.
با این حال صنعت زیبایی با بهرهگیری از هوشمندانهترین ابزارهای بازاریابی، ترس از پیری و دغدغههای طبیعی انسان نسبت به زیبایی را به ابزاری برای فروش تبدیل کرده است؛ میلیاردها دلار در تبلیغات هزینه میشود تا افراد باور کنند تنها راه دسترسی به جوانی و زیبایی، خرید محصولات گرانقیمتی است که اغلب بیش از آنکه کارکردی واقعی داشته باشند، آرامش روانی موقت را به خریدار منتقل میکنند؛ حتی شواهد علمی نشان میدهد که مصرف بیش از اندازه همین محصولات میتواند اثر معکوس بر پوست بگذارد. مثلاً استفاده مداوم از شویندههای قوی یا لایهبردارهای متنوع، سد دفاعی طبیعی پوست را تضعیف میکند و آن را در برابر عوامل بیرونی آسیبپذیرتر میسازد.
واقعیت این است که آنچه برای سلامت پوست ضروری است، برخلاف آنچه صنعت زیبایی القا میکند، پیچیده و پرهزینه نیست؛ متخصصان پوست بر این باورند که سه اقدام اساسی یعنی شستوشوی ملایم و منظم، استفاده از ضد آفتاب در صورت قرار گرفتن در معرض آفتاب مستقیم و شدید و استفاده از مرطوب کننده مناسب نوع پوست، بیش از هر چیز برای حفظ سلامت کفایت میکند و هر اقدامی فراتر از این در بسیاری موارد جنبه تجملی دارد و بیشتر از آنکه ضرورتی پزشکی یا زیستی داشته باشد، حاصل القای بازار است.
باید اذعان کرد که صنعت زیبایی با هوشمندی تمام موفق شده است یکی از طبیعیترین دغدغههای انسان یعنی تمایل به زیبایی و جوانی را به منبعی برای سود میلیاردی تبدیل کند، در حالی که راز واقعی سلامت و شادابی پوست و مو بیش از هر چیز در گروی سلامت درونی بدن، سبک زندگی متعادل و تغذیه درست است؛ به بیان دیگر، در جهانی که هر روزه با سیل محصولات تازه و تبلیغات پرزرق و برق مواجه هستیم، باید به این باور برسیم که زیبایی و جوانی در شیوه زیست و کیفیت سلامت درونی بدن ما ریشه دارد.
دیدگاه تان را بنویسید