هایپرتایمزیا؛ خوشی یا ناخوشی؟ بیماری یا توانایی فرابشری؟

شایانیوز- هایپرتایمزیا (Hyperthymesia) که نام دیگرش «بیش یادآوری» است، وضعیتی نادر در مغز است که در صورت ابتلا به آن، فرد قادر است جزئیات دقیق و گسترده‌ای از رویدادهای زندگی خود را برای مدت طولانی به یاد آورد و به طور خودکار و بدون تلاش، خاطرات گذشته خود را بازیابی کند، به ویژه خاطراتی که مربوط به وقایع شخصی در تاریخ معین هستند.

این وضعیت بسیار نادر است و تنها تعداد کمی از افراد در جهان به آن مبتلا هستند. به دلیل نادر بودن این وضعیت، تحقیقات در این زمینه هنوز محدود است.

به طور کلی، هایپرتایمزیا یک پدیده جذاب و پیچیده است که می‌تواند در درک بهتر قدرت و محدودیت‌های حافظه انسان، به ما کمک کند.

این توانایی نادر که نوعی اختلال در عملکرد مغز محسوب می‌شود و بنابراین در زمره سندروم و بیماری طبقه‌بندی می‌شود، ویژگی‌های مشخصی دارد:

حافظه اتوبیوگرافیک بسیار برتر ( با نام علمی H-SAM):

اصطلاحی برای توصیف این وضعیت؛ زیرا افراد مبتلا به هایپرتایمزیا در به یاد آوردن اطلاعات مربوط به زندگی شخصی خود بسیار ماهر هستند.

یادآوری خاطرات با جزئیات دقیق:

خاطرات این افراد اغلب با جزئیات دقیق و زنده به یاد آورده می‌شود، گویی که رویدادها همین الان در حال وقوع هستند. همین قدر روشن و واضح.

یادآوری بدون تلاش:

بازیابی خاطرات در این افراد معمولاً به صورت خودکار و بدون نیاز به تلاش خاصی انجام می‌شود.

تمرکز بر زمان و وقایع: این افراد اغلب در تجزیه و تحلیل زمان و وقایع زندگی خود وسواس دارند، که ممکن است به تقویت حافظه آنها کمک کند.

علل و عوامل شناخته شده

در باب عوامل دخیل در ایجاد این وضعیت، تحقیقات بسیاری صورت گرفته است؛ اما چند  مورد در این امر سهم بیشتری دارند:

عوامل بیولوژیکی:

تحقیقات نشان می‌دهد که ساختار و عملکرد مغز افراد مبتلا به هایپرتایمزیا ممکن است با افراد عادی متفاوت باشد، به ویژه در مناطقی از مغز که مربوط به حافظه هستند.

عوامل روانشناختی:

این افراد ممکن است به طور طبیعی تمایل بیشتری به توجه به جزئیات و پردازش اطلاعات مربوط به زمان و رویدادها داشته باشند، که این امر می‌تواند به تقویت حافظه آنها کمک کند.

ژنتیک:

است عوامل ژنتیکی نیز در بروز این وضعیت نقش داشته باشند.

اهمیت بالینی

شناخت موجبات و ویژگی‌های این وضعیت مغزی، از لحاظ درمانی و بالینی اهمیت به سزایی دارد و باعث کشف درمان سایر اختلالات مغز و حافظه می‌شود. از جمله

 درک بهتر حافظه: مطالعه هایپرتایمزیا می‌تواند به درک بهتر مکانیسم‌های حافظه در مغز انسان کمک کند.

درمان اختلالات حافظه: درک این وضعیت ممکن است در درمان اختلالات حافظه مانند آلزایمر و زوال عقل مفید باشد.

نادر بودن: این وضعیت بسیار نادر است و تنها تعداد کمی از افراد در جهان به آن مبتلا هستند.

مطالعات محدود: به دلیل نادر بودن این وضعیت، تحقیقات در این زمینه هنوز محدود است.

به طور کلی، هایپرتایمزیا یک پدیده جذاب و پیچیده است که می‌تواند به ما در درک بهتر قدرت و محدودیت‌های حافظه انسان کمک کند.