دولت در بازار سرمایه تنظیم گری کند نه تصدی گری

گروه اقتصادی- تقویم سال نو برای بورس بسیار خوش یمن بود اما با سقوط ناگهانی بورس که مردم به دعوت دولت، سرمایه خود را وارد آن کرده بودند فرجامی تلخی برای تالار شیشه ای رقم خورد. کسانی که هست و نیستشان را به بورس سپردهه بودند دچار خسران شده و بدون اینکه سودی عایدشان شود از این بازار بیرون آمدند. هرچند برخی کارشناسان به دولت در این خصوص هشدار داده بودند که مردم به اعتماد دولت وارد بورس شده اند اما باز شد آنچه نباید بشود! کارشناسان بر این عقیده اند که دخالت دولت در بورس این بازار را می ترساند و سبب عقب نشینی و در نهایت سکون و رکود آن می شود.

به گزارش «شایانیوز»، سال گذشته وقتی صدای سهامداران در نتیجه سقوط ناگهانی این بازار که در ابتدای سال به خوبی کار خود را آغاز کرده بود شروع شد، درآمد، مجلس تصمیم به ورود به این مساله گرفت اما با واکنش تند دولت مواجه شد. در این خصوص رئیس دفتر رئیس‌جمهور سابق در حاشیه یکی از جلسه های هیات دولت دوازدهم به خبرنگاران خطاب به مجلس گفت: «مردمی که براساس نظر وزیر اقتصاد اعتماد کردند و وارد بورس شدند، قطعاً دولت اجازه نخواهد داد که ضرر کنند. کسانی که برای دولت آمدند و اعتماد کردند، ما باید دنبال کنیم که سلب اعتماد نشود، اگر نگاه ما به بورس همان نگاهی باشد که در همه دنیا است، دراز مدت جواب خواهد داد و ما به آینده خوش بین هستیم.»

پس از آن، محسن علیزاده عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس خطاب به دولت  در پاسخ به اظهارات واعظی گفت: زمانی که مردم را به سرمایه گزاری در بورس دعوت می کند نباید آن ها را رها کند.خواسته ما هم همین است، ما تاکید داریم هنگامی که دولت مردم را به سرمایه گذاری در این بازار دعوت می کند باید از سرمایه گذاران حمایت کند اما دولت دوازدهم نتوانست از مردم و سهامداران حمایت کند و بورس به مثابه طنابی بر گردن کسانی که هست و نیستشان در این بخش سرمایه گذاری کرده بودند، شد.

به طور کلی، کارشناسان معتقدند که دولت نباید در بورس و به طور کلی در بازار سرمایه دخالتی داشته باشد؛ در این خصوص عباسعلی حقانی نسب به «شایا نیوز» می گوید:«همین قدر که مسئولان در مقررات جاری بازار بورس دخالت نکنند و اجازه دهند این بخش شرایط خود را به روال درست و منطقی طی کند، کمک بزرگی به این بازار می کنند.»

وظیفه دولت دعوت مردم به بازار سرمایه است

اما محمدعلی دهقان دهنوی، مدیرعامل بورس می گوید که«وظیفه دولت دعوت مردم به بازار سرمایه است. سازمان بورس نقشی را برای دولت قائل است که آن را باید در اقتصاد کشور ایفا کند، دولت سیاستگذار کلان و تنظیم گر اصلی اقتصاد کشور است، به همین دلیل باید در کشورهایی مانند ایران که با اقتصاد دولتی همراه هستند در فرآیند تولید کالا و خدمات حضور داشته باشد.»

در ابتدای سال جدید،محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از مصوبات جدید قانون بازار سرمایه خبر می‌دهد. این مصوبات مبنی بر این است که در قانون جدید قرار است تا رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار عضوی از هیئت وزیران بوده و توسط رئیس جمهور عزل و نصب شود.

اما اینکه این تصمیم تا چه میزان بر بازار سرمایه موثر است و آیا در نهایت به نفع بازار و سهامداران تمام خواهد شد، ابهاماتی دارد. از سویی می‌توان گفت که حضور در هیئت وزیران می‌تواند به ارتقای جایگاه ریاست سازمان بورس کمک کند.

اکثر صاحب نظران و کارشناسان اقتصاد و بازار سرمایه علت نوسانات، وضعیت آشفته و زیان‌های سنگین بازار در سال قبل را ناشی از دخالت دولت در بازار می‌دانند و به نوعی دولت از بازار برای تامین کسری بودجه خود سوءاستفاده کرده؛ بدون در نظر گرفتن منافع سهامدارانی که خودش عامل دعوت آن‌ها به سرمایه گذاری در بورس بود.

با این تجربه سال گذشته آیا اینکه ریاست سازمان بورس توسط رئیس جمهور انتخاب شود، به نوعی دست دخالت دولت در بازار را بیشتر نمی‌کند؟ و رئیس سازمان بورس به جای در نظر گرفتن منافع مردم، اهداف دولت را اولویت کاری خود قرار نمی‌دهد؟

دولت نباید در بورس دخالت کند

 در این خصوص،نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران به «شایانیوز» می گوید: دولت نباید نه در بورس نه در هیچ جای دیگر دخالت کند؛ یعنی باید نظارت و قانون گذاری کند نه دخالت.

عباس آرگون در این گفت وگو ضمن انتقاد از نظام دستوری قیمت گذاری در همه بخش های اقتصادی افزود: آنچه سال گذشته در بورس با تشویق دولت برای ورود مردم اتفاق افتاد، نمادی روشن از این دخالت مستقیم دولت و عواقب نامطلوب آن در بازار سرمایه است. یکی از این راه های ورود نادرست دولت به بازار سرمایه قیمت گذاری دستوری است.

وی با بیان این مطلب که این چه روشی است که در بورس سهام شرکتی با قیمت گذاری دولت افزایش یافته و یا کاهش می یابد؟ ادامه داد: یکی از مباحث مهم اقتصاد قیمت گذاری است که در ایران در همه بخش ها دست دولت بوده وآفت اقتصاد است. من مثال ساده روشنی از تاثیر قیمت گذاری دستوری دولت در بورس به صورت غیر مستقیم می زنم؛ وقتی دولت در بخش خودرو در قیمت گذاری دخالت می کند، خودرو ساز با قیمت پایین مجبور به فروش خودرو می شود، در این شرایط آیا تولید کننده به کیفیت فکر می کند؟ قطعا نه!  در این شرایط نه مصرف کننده نه خودرو ساز و نه سهامدار شرکت خودرو سازی، هیچ کدام از این شرایط راضی نیستند.

این عضو اتاق بازرگانی همچنین تاکید کرد: دولت باید در بورس سیاست گذاری و تنظیم گری کند نه دخالت؛ این نقش مهمی است که در همه جای دنیا دولت ها ایفا می کنند اما دستکاری بورس سبب می شود تا یک شرکت برای سقف نشینی سهام بخرد یا بفروشد. عدم دخالت دولت در بورس دامنه نوسان را از بین می برد در حالی که نوسان جزء ذات بورس است. در واقع باید قیمت در بازار سرمایه توسط خود این بازار تعیین شود. در حال حاضر به دلیل دخالت های بی مورد دولت دامنه نوسان تغییر کرده و این سبب شده تا همه به بورس بی اعتماد شوند.

قانون گذاری نه قیمت گذاری

آرگون ضمن توصیه به دولت جدید برای قانون گذاری به جای تصدی گری در بورس افزود: دولت جدید اجازه دهد بورس خود راه خود را با قوانینی که دولت وضع می کند، پیدا کند. بورس می تواند یک بازار مولد باشد، چرا که اکنون 50 تا 60 میلیون سهامدار دارد که این افراد به جای حضور موقت که فقط برای خرید وفروش و رفتن به بورس آمده اند در این بازار بمانند و سرمایه بورس برای سرمایه گذاری در بخش های مخلتف به کارگرفته شود.

این فعال اقتصادی همچنین گفت: بورس آنقدر وسیع و حساس است که در دولت نیازمند یک معاونت است. بورس اکنون به یک سازمان کند با بروکراسی نفس گیر تبدیل شده که کارآیی اصلی خود را ندارد. باید این بازار چابک شود تا بتواند به بخش تولید نیز کمک کند. اگر بورس جذاب باشد نیازی به تبلیغ و یا ورود دولت نیست، چون خود به خود افراد را برای ورود جذب می کند.بورس یک بازار باریک است نه آنقدر وسیع که دولت سال گذشته درهای آن را به روی مردم بدون منطق باز کرد و در نهایت به حال خود رهایش کرد.