افزایش احتمال برگشت آمریکا به برجام

شایانیوز- با نزدیک شدن به مراسم تحلیف رییس جمهور بعدی ایالات متحده آمریکا که در 6 ژانویه برابر با چهارشنبه 1 بهمن برگزار خواهد شد، دیگر بیشتر اعضای کابینه وی مشخص شده‌اند. جو بایدن بعد از اعلام نتایج رای‌گیری در آمریکا بدون این‌که منتظر پذیرش نتیجه انتخابات از سوی دونالد ترامپ بماند، به سرعت شروع به انتخاب افراد دولت آینده‌اش و معرفی آن‌ها کرد.

چه کسانی سکان‌داران سیاست خارجی بایدن هستند؟

سکان‌دارهای سیاست خارجی ایالات متحده جزو اولین افرادی بودند که جو بایدن آن‌ها را خیلی زود انتخاب و معرفی کرد. آنتونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه جدید و جیک سالیوان به سمت مشاور امنیت ملی در دولت بایدن برگزید شده‌اند. البته این دو نفر از جمله اعضای ارشد وزارت امور خارجه در دولت باراک اوباما و در دوره وزارت خارجه جان کری بوده‌اند.

سمت قائم مقام وزارت خارجه در دولت جدید جو بایدن نیز به وندی شرمن رسیده که از جمله نام‌های آشنا برای سیاستمداران ایرانی و جزو اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا در گفتگوهای مربوط به برجام بود. ویکتوریا نولاند، یکی از دیپلمات‌های پرسابقه آمریکایی هم به عنوان معاونت سیاست وزارت خارجه دولت جدید معرفی شده است.

یکی از مهم‌ترین انتخاب‌های کابینه بایدن مربوط به سمت حساس ریاست سازمان سیا بود که وی برای اولین بار یک دیپلمات با سابقه فعالیت در وزارت امور خارجه را به عنوان رییس سیا معرفی کرد. دیوید برنز ، رییس آتی سازمان سیا، یکی از دیپلمات‌های فعال و اصلی در مذاکرات ایران و دولت اوباما بوده و نقش کلیدی در شکل گرفتن توافق برجام داشته است. دیوید کوهن هم به عنوان معاون دیوید برنز در سیا معرفی شده است که یکی از مجریان تحریم‌ها علیه ایران در اولین دور آن‌ها بوده است.

پیشنهاد می شود: چراغ سبز ظریف برای حضور در انتخابات 1400

به نظر می‌رسد بیشتر چهره‌های انتخاب شده برای تیم سیاست خارجی بایدن، همگی از اعضای ارشد وزارت امور خارجه باراک اوباما بوده‌اند و البته در فرآیند مذاکرات منتهی به برجام و به ثمر رساندن آن تاثیرگذار بوده‌اند. حتی جان کری، وزیر خارجه اسبق دولت اوباما که از مهره‌های کلیدی در توافق برجام بود، در کابینه جو بایدن به عنوان مسئول ویژه برنامه‌های مقابله با پدیده گرمایش زمین حضور دارد.

بازگشت احتمالی دولت بعدی آمریکا به برجام

با توجه به چینش اعضای کابینه بایدن و سابقه آن‌ها در توافق برجام، احتمالا یکی از اقدامات مهم دولت جدید آمریکا چرخش دوباره به سمت برجام خواهد بود. از طرف دیگر جو بایدن قبل از پیروزی در انتخابات ریاست جهموری هم بارها از بازگشت به برجام در صورت انتخاب شدن خود حرف زده بود. وی همچنین در 13 سپتامبر 2020 در یاداشتی که توسط سی.ان.ان منتشر شد، بازگشت ایالات متحده به برجام را به عنوان یکی از اولویت‌های سیاست خارجی خود معرفی کرده بود.

هر چند به نظر تحلیل‌گران سیاسی دولت بایدن وتیم سیاست خارجی وی، توسط برخی از گروه‌های سیاسی در داخل آمریکا و تعدادی از متحدان خارجی برای تجدیدنظر در برجام تحت فشار قرار می‌گیرد؛ بنابراین ممکن است برگشت دولت آتی آمریکا به توافق برجام به راحتی میسر نشود و طرفین مجبور به مذاکره مجدد یا بده و بستان‌های جدید بشوند.

همچنین برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند روی کار آمدن تیم جدید وزارت امور خارجه در آمریکا ممکن است علاوه بر بازگشت به برجام، موجب دخالت کمتر این کشور در خاورمیانه و به ویژه کمرنگ شدن حضور نظامی‌اش در منطقه شود؛ زیرا به نظر این کارشناسان، سیاست خارجی آمریکا در دولت بایدن بیشتر بر منطقه آسیا-اقیانوسیه و تنش‌های این کشور با چین متمرکز خواهد شد و ایالات متحده، تلاش خود را معطوف به افزایش قدرت متحدانش در این منطقه خواهد کرد.