وضیت یارانه ها و سهم درآمد خانوار تاسف بار است!

معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی الگوی مصرف و درآمد خانوارهای استان تهران اقدام کرده است.

به گزارش «شایانیوز» و به نقل از اقتصادآنلاین، آنگونه که در این گزارش آمده است، درآمد خانوارها را می‌توان به سه گروه درآمدهای مربوط به مشاغل آزاد، حقوق و دستمزد و درآمدهای غیرشغلی تقسیم‌بندی کرد.

در این زمینه الگوی درآمد خانوارها نشان می‌دهد که به مرور زمان (در طول سال‌های مورد بررسی) ترکیب درآمد از مشاغل آزاد به سمت مشاغل غیر شغلی سوق پیدا کرده است. این الگو ی درآمدی می‌تواند نمایانگر این موضوع باشد که اکثر درآمد خانوار از بخش‌هایی به‌دست می‌آید که به نظر می‌رسد مولد نیستند.

سهم درآمد خانوار از یارانه چقدر است؟

در بخش دیگری از این گزارش آمده است که اطلاعات موجود از الگوی مصرف خانوار همچنین نشان می‌دهد که سهم درآمد حاصل از یارانه بسیار اندک است.

لینک کمکی

درحالی که سهم یارانه از کل درآمد خانوار در سال 1396 در دهک‌های پایین درآمدی چشمگیر بوده است اما در سال 1401 ا ین سهم بسیار کم و نزدیک به صفر شده است؛ به این معنی که تاثیر چندانی در بودجه خانوار حتی خانوارهای دهک‌های پایین درآمدی ندارد. بر اساس این شواهد به نظر می‌رسد که هدفمندی یارانه‌ها به مرور زمان از اهداف خود برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و کم‌درآمد دور شده است.

اختلاف درآمدی بیشتر شد؟

در ادامه این گزارش تاکید شده که به عنوان معیاری برای سنجش نابرابری، اختلاف درآمد خانوارها در سال 1401 نشان می‌دهد که تفاوت بسیار زیادی بین درآمد دهک‌های مختلف درآمدی است به طوری که برای خانوارهای شهری کل کشور، درآمد دهک دهم حدود 30 برابر بیشتر از دهک اول است. این تفاوت برای خانوارهای روستایی 18.3 برابر و برای خانوارهای شهری تهران 8.6 برابر است.

پس‌انداز خانوار کاهش یافت

اختلاف درآمد و هزینه متوسط خانوارها در برخی سال‌های مورد بررسی بسیار پایین است که می‌تواند نشانگر پس‌انداز کم خانوارها باشد. در این زمینه با استناد به داده‌های سال 1401، 28.2 درصد خانوار شهری و 32.5 درصد خانوار روستایی کشور هزینه‌های زندگی‌شان از درآمدشان کمتر بوده است؛ برای خانوارهای شهری کشور درآمد متوسط برای دو دهک اول کمتر از هزینه است.

این موضوع برای خانوارهای روستایی شامل سه دهک اول و برای خانوار شهری تهران نیز شامل دهک اول درآمدی است. حتی برای سایر دهک‌ها (به جز دهک دهم) اختلاف هزینه و درآمد بسیار پایین است.

رشد هزینه و درآمد تهران کمتر از کشور

همچنین گزارش اتاق تهران به این نکته اشاره می‌کند که به‌رغم اینکه درآمد خانوارهای استان تهران بالاتر از متوسط کشور است، اما هزینه خانوارها نیز به همین نسبت بالاتر است به نحوی که حتی رشد هزینه و درآمد در سال‌های اخیر برای استان تهران کمتر از کشور بوده است.