هموروئید داخلی و خارجی و روش‌های درمان

هموروئید وریدهای بزرگ و متورم (که واریس نیز نامیده می شود) در اطراف قسمت بیرونی مقعد یا در قسمت پایین رکتوم هستند. رکتوم آخرین قسمت روده است و به مقعد منتهی می‌شود، دهانه انتهای روده که در آن مواد مدفوع از بدن خارج می شود.

همه افراد در این ناحیه دارای بافت هموروئیدی هستند که از عروق خونی، بافت همبند و مقداری ماهیچه تشکیل شده است. این «بالشتک‌ها» همیشه بزرگ یا متسع نمی‌شوند، اما با افزایش سن، این پدیده شایع‌تر می‌شود - و باعث آنچه ما هموروئید می‌گوییم، که به آن انبوه هم می‌گویند، می‌شود.

بواسیر ممکن است در صورت عود کردن، دردناک و به خصوص آزاردهنده باشد، اما خطرناک یا تهدید کننده زندگی نیست و علائم معمولاً ظرف چند روز از بین می روند. راه‌های مؤثر زیادی برای درمان آن‌ها و همچنین گزینه‌هایی برای انواع کمتر رایج هموروئید وجود دارد که ممکن است مشکل‌سازتر باشند.

توجه به این نکته ضروری است که همه افراد دارای بافت هموروئیدی به عنوان بخشی از آناتومی طبیعی خود هستند. فقط در تعداد کمی از مردم بواسیر بزرگ شده یا علامتی دیگر می شود. بافت هموروئیدی در داخل کانال مقعد و ناحیه پری مقعد قرار دارد و از عروق خونی، بافت همبند و مقدار کمی ماهیچه تشکیل شده است.

انواع بواسیر یا هموروئید

دو نوع اصلی هموروئید وجود دارد: داخلی و خارجی. بواسیر داخلی با پوششی به نام مخاط پوشیده شده است که به لمس، درد، کشش و دما حساس نیست، در حالی که هموروئید خارجی توسط پوست بسیار حساس پوشیده شده است. هنگامی که مشکلات ایجاد می‌شود، این دو نوع هموروئید می‌توانند علائم و درمان های بسیار متفاوتی داشته باشند.هموروئید در دو نوع داخلی یا خارجی ایجاد می‌شود. البته برخی از افراد به هر دو نوع این عارضه مبتلا می‌شوند.

بواسیر یا هموروئید داخلی: این هموروئیدها در داخل راست روده (بخشی از روده بزرگ که به مقعد منتهی می‌شود) ایجاد می‌شوند و معمولاً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. هموروئید داخلی معمولاً درد ندارد، اما اغلب بدون درد خونریزی می‌کند.

در برخی موارد، بواسیر داخلی ممکن است از طریق مقعد بیرون بزند و دیده شود که به پرولاپس معروف است. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، آنها معمولاً خود به خود به داخل راست روده برمی‌گردند یا می‌توانند به عقب رانده شوند. 

هموروئید خارجی: این هموروئیدها در زیر پوست اطراف قسمت خارجی مقعد ایجاد می‌شوند. بواسیر خارجی معمولا ناراحت‌کننده‌ترین هموروئیدها هستند و می‌توانند همراه با سوزش و خارش یا دردناک باشند و ممکن است برآمدگی داشته باشند.

هنگامی که یک لخته خون در یک هموروئید خارجی تشکیل می‌شود، به آن هموروئید ترومبوزه می‌گویند که می‌تواند منجر به درد شدید و مداوم شود.گاهی اوقات لخته ها خود به خود حل می شوند، اما اگر حل نشد، پزشک شما می تواند لخته را از بین ببرد، روشی که اگر در عرض 72 ساعت پس از تشکیل لخته انجام شود، مؤثرتر است.

علائم و نشانه های هموروئید

بدون شک دیدن خون در کاسه توالت بعد از اجابت مزاج نگران کننده است، اما یکی از علائم اصلی هموروئید خونریزی است. سایر علائم هموروئید که ممکن است بروز پیدا کنند به شرح زیر است:

• خون قرمز روشن روی دستمال توالت یا مدفوع بعد از اجابت مزاج
• خارش در ناحیه مقعد
• درد در ناحیه مقعد به خصوص هنگام نشستن
• درد در هنگام اجابت مزاج
• یک یا چند توده سخت و دردناک در اطراف مقعد

اگر هر یک از این علائم هموروئید را تجربه کردید، از فشار دادن بیش از حد، مالش یا تمیز کردن اطراف مقعد خودداری کنید، که می‌تواند تحریک و خارش را بدتر کند و حتی می‌تواند منجر به خونریزی شود. علاوه بر این، به جای پاک کردن، سعی کنید آن ناحیه را خشک کنید.

علل و عوامل خطر هموروئید

تصور می‌شود شرایط و عادت‌های متعددی باعث ایجاد هموروئید می‌شوند:

• یبوست مزمن یا اسهال
• زور زدن بیش از حد در هنگام اجابت مزاج
• نشستن طولانی مدت روی توالت
• زور زدن، یبوست و نشستن طولانی‌مدت همگی می‌توانند بر جریان خون در آن ناحیه تأثیر بگذارند و باعث می‌شوند خون با سرعت مورد انتظار خود (معروف به تجمع) در داخل رگ‌ها حرکت نکند و منجر به هموروئید شود.

عواملی که خطر ابتلا به هموروئید را افزایش می دهد:

• کمبود فیبر در رژیم غذایی
• چاقی: اضافه وزن می تواند بر بافت هموروئیدی فشار وارد کند.
• افزایش سن: با بالا رفتن سن، بافت همبند در راست روده و مقعد ضعیف‌تر می‌شود و به طور بالقوه منجر به هموروئیدهای برآمده می‌شود.
• بارداری: با رشد جنین و فشار آوردن به شکم، وریدهای راست روده و مقعد ممکن است بزرگ شوند. این مشکل معمولا پس از تولد برطرف می‌شود.

زمان مراجعه به دکتر متخصص بواسیر یا هموروئید

هرچند مشاهده خون ریزی هنگام اجابت اصلا عادی نیست و می‌تواند به بیماری های دیگری از قبیل سرطان روده بزرگ یا مقعد و بیماری های التهابی روده مربوط باشد، ولی معمول ترین نشانه ی هموروئید است.

به هر حال بدون مراجعه به دکتر متخصص نباید خون ریزی را به هموروئید ربط داد. قبل از اقدام به درمان، معاینه و آزمایش پزشکی تنها راه تشخیص و رد کردن بیماری های جدی تر است. هر زمان که دچار خونریزی، درد رکتوم یا خستگی عضلانی شدید زمان آن فرا رسیده که به پزشک مراجعه کنید و در این باره با او مشورت کنید.

در اینجا می‌توانید مطلب کامل بواسیر یا هموروئید چیست را بطور کامل مشاهده کنید.

همچنین در صورتی که پزشک ابتلا به هموروئید را در شما تایید نموده و علائم بیماری با استفاده از روش هایی مانند مصرف مکمل های فیبر، ورزش، افزایش مصرف آب و حمام سیتز درمان نشده است لازم است با پزشک در این باره مشورت کنید.

در اغلب موارد می توانید با پزشک عمومی در مورد علائم هموروئید صحبت کنید ولی اگر علائم این بیماری تشدید شوند، لازم است به متخصص گوارش، متخصص جراح عمومی یا یک متخصص پروکتولوژیک مراجعه کنید. برای پیشگیری از عوارض بواسیر لازم است اقدامات درمانی در اولین فرصت انجام شود.

در صورت دارا بودن هر یک از این علائم باید هرچه سریع تر با پزشک متخصص مشورت نمایید:

• اگر دچار هر نوع از خونریزی‌های مقعد هستید.
• اگر هموروئید باعث احساس درد و ناراحتی زیاد در شما می شود.
• اگر رنگ مدفوع تغییر کرده است. (نشان دهنده ی خونریزی از مقعد)
• اگر مقدار زیادی خونریزی رکتال را تجربه کنید که با سرگیجه یا ضعف همراه باشد.
• با علائمی از قبیل خونریزی شدید, سرگیجه و بیهوشی باید بصورت اورژانس برخورد شود.

چه راهی برای درمان هموروئید وجود دارد؟

در برخی موارد، انجام اقدامات ساده علائم را کاهش می‌دهد و ممکن است پزشک مصرف فیبر و مایعات بیشتر و برخی مراقبت‌های خانگی ساده را همراه با مصرف دارو برای شما تجویز کند که شامل:

در صورت نیاز به جراحی هموروئید و با در نظر گرفتن شرایط بیماری معمولا یکی از روش های هموروئیدکتومی، رابربند، استاپلر و عمل سرپایی لیزر بواسیر به بیمار پیشنهاد می شود. هر یک از این روش ها در میزان اثربخشی، طول دوران نقاهت و هزینه و غیره با یکدیگر متفاوت اند که پزشک موظف است توضیحات کافی درباره روش درمانی را به بیمار ارائه دهد.

بخشی از مقاله ترجمه از: www.everydayhealth.com/hemorrhoids/guide