راه حل قتل های ناموسی ؛ برابری یا بربریت؟

سیمین کاظمی، جامعه شناس پزشکی؛ قتل ناموسی پدیده جدیدی نیست ولی مسأله شدن اش برای جامعه جدید است. قتل ناموسی تا کنون یکی از حقوق بی چون و چرای مردانه بوده که مردان به فراخور موقعیت و بر اساس تصمیم شخصی شان و با حمایت و رضایت ضمنی جامعه به آن مبادرت می کرده اند. تاکنون وقوع چنین قتل هایی در سکوت و خاموشی صورت گرفته و با به خاک سپردن جسم زن ، ماجرا و خاطره آن قتل هم به فراموشی سپرده شده و کسی درباره اش صحبت نکرده است، در واقع جامعه حمایت و همدستی خود را با این قتل ها با همین سکوت و سخن نگفتن ابراز و اجرا کرده است. نمونه هایی از این همدستی و رضایت و حمایت را در ادبیات هم می توان یافت که بعد از قتل ناموسی موضوع پنهان و به فراموشی سپرده شده است. چنانکه در طوبی و معنای شب شهرنوش پارسی پور، بعد از قتل ستاره (دختری چهارده ساله که به علت تجاوز چند مرد، حامله شده است) به دست میرزا می خوانیم: «وقتی همه را از خانه بیرون کرد تازه به فکر اصلی رسید، تصمیم گرفته بود دختر را زیر درخت انار چال کند، جسد نباید از خانه بیرون می رفت، همه مردم شهر می فهمیدند و عصمت پاکیزه دختر به باد می رفت و میرزا به غل و زنجیر کشیده می شد. حیف از مردی بود که جز درستی و صداقت ایراد دیگری نداشت.»

واکنش جامعه امروز به قتل ناموسی

اکنون و در سال آخر قرن چهاردهم خورشیدی، این پنهان کردن قتل و توجیه آن دست کم توسط بخشی از جامعه تحمل نشده و سکوت در مورد آن شکسته شده است. جامعه نوین نشان داده که با تفکر خشونت زای مردسالار همراهی نمی کند و در پی محو فرهنگی است که اگر با آن مقابله نشود، راه به توحش می برد.

در واقع جامعه با سخن گفتن از قتل و تجاوز و خشونت علیه زنان و انتقاد از زمینه هایی که موجب وقوع چنین جنایت هایی می شود، حمایت خود را از تفکری که بر مبنای مالکیت مرد بر زن و کنترل زنان استوار شده است، پس می گیرد. این سخن گفتن و افشا کردن قتل هایی که با توجیه حفظ ناموس انجام می شود، گام مثبت و مهمی در مسیر توفف خشونت علیه زنان است. با افشا شدن صورت خشن و خونریز مردسالاری اکنون درک این واقعیت بیش از هر زمان دیگری ممکن شده است که همان طور که جامعه سرمایه داری دو راه بیشتر پیش روی اش ندارد، یا عدالت اجتماعی و سوسیالیسم یا بربریت، جامعه مردسالار هم دو راه بیشتر مقابلش نیست یا برابری یا بربریت. تا وقتی برابری جنسیتی در جامعه محقق نشود، بربریت در شکل قتل و تجاوز و خشونت علیه زنان گریزناپذیر است، برای همین چاره ای غیر از تلاش مستمر برای تحقق برابری جنسیتی پیش روی جامعه و به ویژه زنان نیست. منبع: گفتگوی زنده در اینستاگرام با انجمن فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه نوشیروانی بابل