شاهکار معماری؛ شناور در قلب هیروشیما / موزهای با حمام و اتاق خواب!

موزه شیموسه در ژاپن، بنای منحصر به فردی دارد شامل مکعبهای شیشهای که روی آب شناور هستند.
شایانیوز- در ساحل غربی شهر هیروشیمای ژاپن، موزهای ساخته شده که نه تنها هنر را به نمایش میگذارد، بلکه خودش نیز یک اثر هنری است: موزه هنر سیموسه (Simose Art Museum)، طراحی شده توسط معمار نوآور ژاپنی «شیگرو بان» (Shigeru Ban)، این موزه در سال ۲۰۲۳ افتتاح شد و با ساختار مدرن، خطوط ساده و مینیمال و تعاملی بینظیر با طبیعت، به سرعت در سطح جهانی مطرح شد و جوایز معماری را از آن خود کرد.
پیشگام معماری پایدار
شیگرو بان یکی از چهرههای برجسته معماری معاصر ژاپن و جهان است. وی به خاطر پروژههای بشردوستانهاش مانند ساخت سرپناههایی با لولههای مقوایی برای پناهندگان و بازماندگان فجایع طبیعی شناخته شده است. نگاه وی به معماری، نگاهی مسئولانه، مینیمالیستی و در عین حال شاعرانه است.
در طراحی موزه سیموسه، شیگرو بان یک بار دیگر نشان داد که چطور میتوان هنر، معماری و طبیعت را در هم آمیخت.
محل ساخت و مفهوم طراحی
موزه هنر سیموسه در منطقه کوبههارا (Kubehara) در غرب هیروشیما ساخته شده است؛ منطقهای که پیشتر محل اقامتگاه تابستانی هنرمندان و نویسندگان ژاپنی بوده و اکنون مأمن هنرهای مدرن شده است.
ایده کلیدی طراحی موزه، مفهوم «شناوری» بود. شیگرو بان با الهام از طبیعت اطراف، پنج گالری مستقل را به صورت شناور بر سطح آب دریاچه مصنوعی قرار داد. این گالریها با سازههایی شفاف، سبک و رنگارنگ به گونهای طراحی شدهاند که بازدیدکننده حس کند بر سطح طبیعت گام میزند، نه صرفاً در یک بنای بسته.
ویژگیهای فنی و معماری
سازههای مدولار: از مصالح سبک، پایدار و قابل جداسازی ساخته شدهاند. هر ویلا قابلیت انتقال و جداسازی دارد.
تعامل با محیط: به جای تسخیر طبیعت، بنا در آغوش آن قرار گرفته است. شیشههای وسیع، دید بصری به جنگل و دریاچه اطراف را حفظ میکند.
نورپردازی طبیعی: شیگرو بان با استفاده از نورگیرهای استراتژیک و بازشوهای سقفی، فضای داخلی را بدون استفاده از نور مصنوعی، روشن کرده است.
گالریهای شناور: این گالریها بر روی سازههایی قرار دارند که تا حدی انعطافپذیرند؛ نمادی از پویایی و سیال بودن هنر معاصر.
مجموعه هنری موزه
موزه سیموسه میزبان مجموعهای برجسته از هنر مدرن و معاصر ژاپن و بینالملل است؛ از جمله آثاری از:
یایویی کوساما
تاکاشی موراکامی
یوشیتومو نارا
همچنین نمایشگاههای موقتی و چرخشی با تمرکز بر محیطزیست، مدرنیسم آسیایی و گفتگوهای بینفرهنگی در آن برگزار میشود.
ترکیب زندگی «روزمره» با «هنر»
این موزه بخشی از یک اقامتگاه هنری (Art Retreat) هم هست. یعنی بازدیدکنندهها علاوه بر بازدید از آثار هنری میتوانند چند شب را در فضای موزه زندگی کنند. اینجور طراحی باعث میشود بینندهها تجربهای عمیقتر از هنر داشته باشند؛ در این بنا هنر فقط روی دیوار نیست، دور تا دور شماست.
پیوند با طبیعت و مدیتیشن
در طراحی، حمامها طوری ساخته شدن که منظره به دریاچه یا کوهستان داشته باشند. با این هدف که بیننده با طبیعت، سکوت و هنر در لحظه یکی شود. نوعی تجربه مراقبهای و شهودی.
جوایز و افتخارات
در همان سال افتتاح، موزه هنر سیموسه برنده جایزه بزرگ معماری «Architizer A+ Awards» در سال ۲۰۲۳ شد که از معتبرترین جوایز جهانی در حوزه معماری است. در مراسم اهدای جوایز از طراحی پیشرو، عملکرد محیطی، و الهامپذیری بالای این پروژه تجلیل شد.
از دیگر افتخارات:
جایزه طراحی GOOD DESIGN AWARD ژاپن 2023
انتخاب در فهرست نهایی World Architecture Festival 2023(جشنواره جهانی معماری)
نامزد موزه سال آسیا – 2024 - قرارگیری در فهرست بنیاد بینالمللی هنر معاصر
اثرگذاری فرهنگی و اجتماعی
موزه سیموسه نه تنها فضای تازهای برای عرضه هنر در ژاپن آفریده، بلکه با ساختار منحصر به فرد خود، نگاه جدیدی به هنر، محیط و معماری القا کرده است. این پروژه با قرارگیری در منطقهای نسبتاً کم توسعه، به محرک اقتصادی و فرهنگی بزرگی تبدیل شده و گردشگران بینالمللی زیادی را به هیروشیما جذب کرده است.
موزه هنر سیموسه نمونهای کامل از معماری آیندهنگر، پایدار و متعهد به زیباییشناسی است. طراحی آن، تنها ساختن یک بنا نیست، بلکه خلق تجربهای است از قدمزدن و زندگی در طبیعت، تماشای نور و درک هنر در فضایی سیال.
شیگرو بان بار دیگر اثبات کرد که معماری خوب، تنها مسئله فرم هنری نیست، بلکه زبان مشترک انسان و طبیعت است.
دیدگاه تان را بنویسید