یادگیری در عصر کرونا تعطیلی‌بردار نیست

یک سال از ظهور ویروس کووید 19 گذشته است. ویروسی که با همه کوچکی­‌اش، بزرگترین نظام­‌های سیاسی، اقتصادی و درمانی را به طور اساسی به چالش کشیده است. در این میان اما نهادهای مرتبط با آموزش و یادگیری شرایط بسیار ویژه‌­ای را تجربه کرده‌­اند.

وزیر علوم در پیامی درخصوص کنفرانس آموزش و توسعه منابع انسانی در عصر کرونا گفت: یادگیری در عصر کرونا تعطیلی‌بردار نیست.

 منصور غلامی در پیام خود افزود: یک سال از ظهور ویروس کووید 19 گذشته است. ویروسی که با همه کوچکی‌اش، بزرگترین نظام‌‌های سیاسی، اقتصادی و درمانی را به طور اساسی به چالش کشیده است. در این میان اما نهادهای مرتبط با آموزش و یادگیری شرایط بسیار ویژه‌‌ای را تجربه کرده‌‌اند. به طوری که در برخی  از کشورها از جمله کشور خودمان با وجود کاستی‌‌های فراوان در زیرساخت‌‌های فرهنگی، فنی و مدیریتی گویی ناچار شدیم ره صد ساله را یک شبه بپیماییم.

وی گفت: کمبودهای فراوان در راستای تحقق هدف‌‌های آموزشی و پرورشی داشتیم و داریم؛ طراحی‌‌های آموزشی متناسب با شرایط؛ راه درازی در پیش داشته و دارد، بدنه و کادر آموزشی قریب به یک میلیون نفری در نهادهای رسمی آموزش اساساً به این سرعت آمادگی لازم را برای ورود به این دنیای جدید نداشته و آموزش‌‌های لازم را ندیده بودند. مسائل و نقص‌‌های فنی ناشی از بستر اینترنت و پهنای باند و نرم‌افزارها همه به خودی خود مزید بر علت بود.

به گفته غلامی، با این احوال جریان آموزش و توسعه تعطیل نشد و تا حد زیادی توانست خود را با جریان تغییرات همسو و هماهنگ کند و این همه محقق نمی‌‌شد اگر جریان‌‌های خلاق و نوآوری و کار جهادی و مسئولانه در جای جای نظام‌‌های مرتبط با آموزش و توسعه در سطح کشور در حرکت نبود و امروز جای بسی خرسندی است که یکی از این مبتکران جریان‌‌ساز که سکاندار آموزش و توسعه سرمایه انسانی است و در قالب انجمن علمی آموزش و توسعه فعالیت می‌‌کند، علی‌‌رغم محدودیت‌‌های فراوان، دست از تلاش و تکاپو برنداشته و در تداوم بیش از یک دهه فعالیت مستمر و مؤثر تریبون آموزش و توسعه سرمایه انسانی را برای بسط و پراکنش دانش‌‌های کاربردی در جهت توسعه یادگیری در کشور فعال نگه داشته است؛ جا دارد به نمایندگی جامعه علمی‌‌کشور پاسدار این گونه تلاش‌‌های ارزشمند و اثربخش باشم و برای متولیان آن آرزوی توفیق روزافزون کنم. وزیر علوم اظهار داشت: وقتی به مفاهیم عمیقی همچون آموزش و یادگیری می‌‌اندیشیم، آنچه مسلم است و نباید از نظر دور داشت، نیاز به یادگیری است. بر اساس تجربیات و مطالعات متعدد «یادگیری»، بزرگترین قابلیت انسان برای زندگی بهتر است؛ به عبارت دیگر همه موجودات و بویژه انسان تنها با یادگیری است که می‌‌تواند، زیستن و چگونه زیستن را بیاموزد، از مباحث متعدد فکری و فلسفی تا روابط بین فردی و حتی مدیریت بر خویشتن همه و همه نیازمند یادگیری است و در این میان اما آنچه بیش از پیش ملموس است، شایستگی‌‌های انسان است برای تولید ثروت؛ برای توفیق در کسب و کار و همراهی برای حرکت چرخ‌‌های اقتصادی کشور. وی خاطرنشان کرد: واضح است که وقتی از سرمایه‌‌های انسانی سخن می‌‌گوییم، مقصود چکیده دانش‌‌ها و تجربیات و ویژگی‌‌های منحصر به فرد افراد جامعه است. برای این که با کاربست آنها جریان تولید و اقتصاد کشور و سازمان‌‌های مختلف فعال در آن به سوی ارزش‌‌افزایی حرکت کند و روشن است که اصطلاح «سرمایه‌‌های انسانی» بیش از بودن؛ با شدن قرابت دارد و این یعنی انسان‌‌ها بدون آموزش و به خودی خود سرمایه نیستند بلکه باید یک جریان هدفمند، درست و بهنگام به «سرمایه شدن» انسان‌‌ها کمک کند و این جریان همان سازوکارهای آموزش و توسعه است. خواه در نهادهای رسمی آموزشی و پرورشی در سطوح مختلف از پیش دبستان تا مدارس و تحصیلات عالی و خواه در نهادهای غیررسمی آموزش و یادگیری که در بستر جامعه در قالب مراکز آموزشی درون سازمان‌‌های دولتی و خصوصی و صنعتی و خدماتی و ... فعالیت می‌‌کنند.

وی در ادامه اظهار داشت: از آنجا که جریان «سرمایه شدن» انسان‌‌ها کاری کلیدی و همیشگی است، کار آموزش افراد برای تبدیل شدن به سرمایه انسانی نیز کاری کلیدی و همیشگی است. لازم است در کنار توسعه یادگیری‌‌ها در جهت شکوفایی سرمایه‌‌های انسانی به دیگر انواع سرمایه‌‌های نامشهود از جمله سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی هم بیش از پیش توجه کنیم. بطور مثال در بحث سرمایه روانی که در برگیرنده مولفه‌‌های چهارگانه امید، خوشبینی، خودکارآمدی و تاب‌‌آوری است؛ می‌‌دانیم که این مؤلفه‌‌ها به تقویت زیرساخت‌‌های سرمایه انسانی کمک می‌‌کند و در این صورت انتظار می‌‌رود ما یک متخصص یا فرد ماهر در یک رشته خاص داشته باشیم که ضمن تسلط به کار فنی و تخصصی خود، امیدوار هم هست، تاب‌‌آوری خوبی هم دارد و در مسیر حرکت خودکارآمدی و امید را از دست نمی‌‌دهد و این همه قابل یاد دادن و یادگرفتن است.

به گفته غلامی؛ به نظر می‌‌رسد در جهانی با چالش‌‌های فراوان نظیر کرونا و .... توسعه انسان در ابعاد مختلف فنی، روانی، اجتماعی و معنوی باید در دستور کار باشد تا ضمن پیشبرد اهداف و برنامه‌‌های عادی اقتصادی، برآیند انسان‌‌های جامعه از سلامت روانی برخوردار باشند و رضایت‌‌مندی از زندگانی را در سایه توانایی درست اندیشیدن و درست تحلیل کردن به دست آورند. با تکیه بر سلاح تخصص و مهارت و صلاح اخلاق حرفه‌‌ای و سلامت معنوی نقش خود را در این جریان متغیر و پرچالش بیابند و آموختن را همواره اولین وظیفه خود بدانند و تنها در این صورت است که جریان «شدن» در توسعه سرمایه انسانی محقق می‌‌شود. وزیر علوم بیان داشت: هر کس با هر جایگاه و سطحی از دانش و شغل و طبقه اجتماعی که قرار دارد دمی از آموختن نیاساید؛ چرا که افروزش و گدازش جان که اصل و اساس هستی آدمی است تنها با آموختن محقق می‌‌شود و توجیه دیگرش که در ارجمندی جایگاه دانش است و بالطبع این گونه اقدامات و گردهمایی‌‌های علمی، مأموریت دارند که همین آموزه را در گوش ما بخوانند تا هیچ گاه از دانش دور نباشیم و باور کنیم که مقام دانایی که مسیری الهی است همواره از مسیر دانش‌اندوزی و یادگیری می‌‌گذرد.

منبع: روزنامه ایران