بمب الکترومغناطیسی؛ سلاحی که تمدن مدرن را خاموش میکند
در جنگ بعدی نه ساختمانی فرو میریزد نه یک قطره خون میریزد، بلکه.....!
با توسعه تسلیحات الکترومغناطیسی در آینده نزدیک شاهد جنگهایی بدون خونریزی خواهیم بود که شریانهای حیاتی زندگی روزمره را متوقف خواهند کرد.
شایانیوز- تصور کنید یک شب تابستانی در شهری پرنور و پر جنب و جوش، ناگهان همه چیز در کسری از ثانیه خاموش میشود؛ چراغها خاموش، موبایلها بیسیگنال، خودروها متوقف، هواپیماها از آسمان ناپدید و زندگی مدرن به عصر شمع و فانوس پرتاب میشود. این کابوس، همان واقعیت ترسناک بمب الکترومغناطیسی یا EMP است؛ سلاحی که با انفجارش دیوارها و ساختمانها را فرو نمیریزد، در عوض ضربان قلب تپنده فناوری و برق را متوقف میکند و یک کشور صنعتی را به زانو درمیآورد.
مکانیسم عمل؛ موجی که برق جهان را میبلعد!
بمب الکترومغناطیسی در دو نوع اصلی وجود دارد: هستهای و غیرهستهای. نوع هستهای آن در ارتفاعی بین ۳۰ تا ۴۰۰ کیلومتر بالای زمین منفجر میشود. انفجار آن باعث میشود الکترونهای پرانرژی در جو آزاد شوند و با میدان مغناطیسی زمین برخورد کنند. نتیجه؟ یک موج الکترومغناطیسی عظیم که مثل یک رعد و برق فوقالعاده مهیب از آسمان به سوی زمین شلیک میشود و هر وسیله الکتریکی را که در مسیرش باشد از مدار خارج میکند.
نوع غیرهستهای، که کوچکتر و تاکتیکی است، از سیمپیچها و ژنراتورهای پرقدرت استفاده میکند تا همین موج مخرب را در مقیاس محدودتر ایجاد کند. اگر نمونه هستهای را مانند یک «طوفان جهانی» در نظر بگیریم، نوع غیرهستهای مثل یک «شوک موضعی» است که میتواند پایگاهها، فرودگاهها یا حتی ناوهای جنگی را فلج کند.
ویرانگری واقعی؛ وقتی همه چیز خاموش میشود!
تأثیر EMP بیشتر روانی و زیرساختی است تا فیزیکی. ساختمانها سالم میمانند، اما تمدن مدرن خاموش میشود. تصور کنید انفجار یک EMP را بر فراز تهران یا نیویورک:
تمام شبکه برق ملی فرو میریزد.
اینترنت، موبایل و ارتباطات ماهوارهای قطع میشود.
هواپیماها و قطارهای سریعالسیر از حرکت باز میایستند.
بیمارستانها بدون برق و تجهیزات حیاتی، با بحران انسانی مواجه میشوند.
بازارهای مالی و بانکی سقوط میکنند و جامعه وارد هرج و مرج فزاینده چند روزه تا چند ماهه میشود.
کارشناسان آمریکایی هشدار دادهاند که یک انفجار EMP در ارتفاع بالا میتواند کشوری مثل ایالات متحده را تا شش ماه به عصر پیشاصنعتی و جهان قبل از برق برگرداند.
قوانین بین المللی چه میگویند و چه کشورهایی این سلاح را دارند؟
در قوانین بینالمللی، EMP غیرهستهای ممنوع نیست، چون به عنوان یک سلاح متعارف شناخته میشود. اما استفاده از آن علیه غیرنظامیان میتواند مصداق جنایت جنگی باشد. اما EMP هستهای تابع پیمانهای منع گسترش سلاحهای هستهای (MPT) است و استفاده عملیاتی از آن تا امروز رسماً گزارش نشده است.
کدام کشورها بمب الکترومغناطیسی دارند؟ آیا ایران هم دارد؟
تخمین زده میشود که چند کشور دارای توان تولید و استفاده از EMP هستهای و غیرهستهای باشند:
ایالات متحده: پیشگام در توسعه EMP از دهه ۱۹۶۰ و دارای برنامههای فعال برای سلاحهای غیرهستهای مدرن.
روسیه: وارث برنامههای شوروی سابق با توانایی تولید EMP هستهای و برخی سامانههای حمله سایبری-الکترومغناطیسی.
چین: در حال توسعه سلاحهای EMP به عنوان بخشی از جنگ هیبریدی و نامتقارن.
کره شمالی: طبق گزارشهای اطلاعاتی غرب، آزمایشهای هستهای این کشور توانایی ایجاد EMP محدود را نشان دادهاند.
در مورد ایران، گزارشهای رسمی و قطعی وجود ندارد. برخی تحلیلگران غربی مدعیاند ایران روی فناوریهای جنگ الکترونیک و اختلال راداری کار میکند، اما هیچ مدرک معتبری مبنی بر توانایی عملیاتی EMP هستهای یا غیرهستهای گسترده منتشر نشده است. ایران طبق مواضع رسمی خود، به دنبال سلاح هستهای نیست، بنابراین توسعه EMP هستهای نیز منطقی به نظر نمیرسد. با این حال، در حوزه جنگ الکترونیک و موشکهای ضد رادار پیشرفتهایی داشته است که میتواند نوعی EMP محدود تاکتیکی ایجاد کند.
سلاحی برای خاموشی تمدنها
بمب الکترومغناطیسی یکی از معدود سلاحهایی است که بدون شلیک گلوله و بدون فرو ریختن حتی یک دیوار، میتواند قلب تمدن مدرن را از کار بیندازد. این سلاح، سرنوشت «جنگ آینده» را تعیین میکند. همین موضوع باعث شده EMP در محافل امنیتی، ترسناکتر از بمب اتمی کلاسیک باشد، چون قادر است کشوری را بدون کشتار گسترده به زانو درآورد.
دیدگاه تان را بنویسید