نقشه ایران؛ همه نقشه های ایران از نقشه جغرافیایی تا همسایگان ایران
این مقاله شما را با نقشه و جغرافیای ایران آن آشنا می کنیم و اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهیم که کار را برای معرفی ایران، آسان‌تر می‌کند
ایران، وطن دوست داشتنی ما! سرزمینی پر از حماسه‌های تاریخ‍ساز و رشادت‌های فراموش نشدنی، کشوری همیشه حاضر در دل تاریخ که در جای جای آن نمادی از عظمت، فرهنگ و تمدنی غنی به چشم می‌آید. کشوری با تاریخی به قدمت 2500 سال که اوج شکوفایی ایران از دوران هخامنشی آغاز می‌شود. هر چند که ناملایمات بسیاری را به چشم دیده، بخش‌های زیادی از خاک خود را از دست داده، تعرض‌های زیادی را تحمل کرده، اما همچنان استوار باقی مانده است.
تاریخ ایران بطور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود: قبل از اسلام و بعد از اسلام. میدانید؛ در تمامی اقشار جامعه وقتی صحبت از تاریخ به میان می‌آید همه اطلاعات نسبی دارند و از این شکوه باخبرند! اما آیا این مسئله در خصوص جغرافیای ایران هم صدق می‌کند؟ آیا از آب‌وهوای فلات ایران خبر دارید؟ اصلا مختصات جغرافیایی نقشه ایران را میدانید؟
با بیان این پرسش‌ها اکثرا میگویند؛ ما میدانیم نقشه ایران چگونه است، کدام کشورها را در تاریخ از دست داده‌ایم و شهر محل زندگی‌مان از چه آب‌وهوایی برخوردار است. اما اجازه دهید سوال بسیار مهمی را مطرح کنیم؛ آیا تمامی این گفته‌ها کافیست؟ فرضا به کشوری دیگر سفر کرده‌اید و میخواهید آنها را مجاب به مسافرت به کشور خودتان کنید، چه توضیحی از جغرافیای ایران برای او دارید؟ شاید با خود بگویید که این اطلاعات مخصوص کسانی‌ست که در رشته جغرافیا تحصیل کرده‌اند. اما همین الان این باور اشتباه را کنار بگذارید.
برای آشنایی با رشته جغرافیا کلیک کنید.
ما میخواهیم در ادامه این مقاله شما را با نقشه ایران و جغرافیای آن آشنا کنیم. اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم که در نهایت کار شما را برای معرفی ایران، آسان‌تر می‌کند.
نقشه ایران را بشناسید
یکی از مهم‌ترین راهنمایی‌هایی که در سفرهای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار میگیرد؛ نقشه است. هیچ اهمیتی هم ندارد که از مدرن‌ترین نقشه‌ها یعنی نقشه آنلاین استفاده می‌کنید یا هنوز به نقشه‌های کاغذی قدیمی پایبند هستید. در هر صورت برای پیدا کردن مسیر خود، آن هم زمانی که هیچ لیدری همراه شما نیست، در استان‌ها و شهرها و کشورهای دیگر، این نقشه‌ست که لذت سفر را به شما هدیه می‌دهد.
برای دریافت آموزش Google Earth کلیک کنید.
پس بیایید از زوایایی کاملا متفاوت به بررسی و تحلیل نقشه ایران بپردازیم. مطمئنا بسیاری از افراد، تصوری که از مراکز استان‌ها، موقعیت شهرهای مهم و حتی مسیرهایی که در ذهن داشتند، دستخوش تغییر می‌شود و چه بسا که مشتاق سفر به شهرهای مختلف ایران شوند.
اولین مسئله‌ای که باید در نقشه‌ها به آن توجهی ویژه داشته باشید؛ جدید بودن آن است. خب این مسئله در نقشه‌های آنلاین به راحتی برطرف شده است و همواره با روشن کردن اینترنت و البته آپدیت برنامه میتوان به جدیدترین نقشه‌ها دست پیدا کرد. این مسئله خصوصا در زمینه نقشه‌خوانی مسیرها بسیار حائز اهمیت است. اما با این حال؛ اگر صرفا میخواهید آشنایی کوتاهی نسبت به شهرها، کشورها و قاره‌ها بدست آورید؛ مطمئنا آپدیت بودن یا نبودن نقشه‌ها خیلی تفاوتی را حاصل نمی‌کند. زیرا قرن‌هاست کشورها و قاره‌ها به همین شکل مانده‌اند.
از همین‌رو سعی داریم در ادامه برخی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین نقشه‌های ایران را در اختیار شما قرار دهید.
آشنایی با همسایگان ایران
اجازه دهید نقشه ایران را از اطراف بررسی کرده و سپس به داخل بیاییم. به عنوان مثال همسایگان خود را در بخش‌های مختلف اعم از شرق و غرب و شمال و جنوب بشناسیم. حتی بدانیم با کدام کشورها مرزهای دریایی داریم.
شمال و شمال شرقی: کشور ترکمنستا
شمال: کشور آذربایجان – کشور ارمنستان
شمال غربی: کشور نخجوان – ترکیه
غرب: کشور عراق
جنوب غربی: کشور عربستان سعودی
شرق: افغانستان
شرق و جنوب شرقی: پاکستان
جنوب و جنوب غربی: خلیج فارس
جنوب و جنوب شرقی: دریای عمان
جنوب با مرز آبی: کشور قطر – کشور امارات – کشور عمان
نقشه استان‌های ایران
کشور ایران از 31 استان و مساحت 1.648 میلیون کیلومتر مربع برخوردار است. در اکثریت استان‌ها، بزرگ‌ترین شهر هر استان به عنوان مرکز آن در نظر گرفته شده است. حواستان باشد ما در این مقاله از جدیدترین بروزرسانی نقشه‌های استانی کشور و با چندبخشی شدن استان‌های خراسان و البرز صحبت می‌کنیم.
استان‌ها و مراکز ایران؛
- تهران - تهران
- مرکزی – اراک
- اردبیل – اردبیل
- آذربایجان غربی – ارومیه
- آذربایجان شرقی – تبریز
- اصفهان – اصفهان
- خوزستان – اهواز
- ایلام – ایلام
- خراسان شمالی – بجنورد
- هرمزگان – بندرعباس
- بوشهر – بوشهر
- خراسان جنوبی – بیرجند
- خراسان رضوی – مشهد
- لرستان – خرم آباد
- گیلان – رشت
- مازندران – ساری
- سمنان – سمنان
- کردستان – سنندج
- چهارمحال و بختیاری – شهرکرد
- فارس – شیراز
- قزوین – قزوین
- قم – قم
- البرز – کرج
- کرمان – کرمان
- کرمانشاه – کرمانشاه
- گلستان – گرگان
- همدان – همدان
- کهگیلویه و بویراحمد – یاسوج
- یزد – یزد
با توجه به شناخت استان‌ها و مراکز استان‌ها باید بدانید؛ تهران به عنوان بزرگ‌ترین شهر ایران و پایتخت کشور مهم‌ترین مراکز اداری، تجاری، آموزشی و انتشاراتی و صنعتی را در خود جای داده است. از جمله دیگر شهرهای مهم کشور باید به اصفهان، تبریز، شیراز، اهواز و مشهد اشاره کرد.
در این میان شیراز را باید مرکز تولیداتی کشور و شهری زیبا با آثار به جای مانده از بنای تخت جمشید و پارسیان بدانید. اصفهان پایتخت شاهکارهای معماری اسلامی به جای مانده از قرن هفدهم و هجدهم ایران است. تبریز از جمله شهرهای صنعتی و تجاری ایران است که در شمال غربی واقع شده و مشهد که به عنوان شهر مذهبی، از آرامگاه امام هشتم شیعیان محافظت می‌کند. و اهواز شهر دوست‌داشتنی جنوب کشور که به عنوان شهری با مراکز تجاری و تولیداتی فوق‌العاده زبانزد خاص و عام است.
اهمیت نقشه خوانی
منظور از نقشه چیست؟ به نمایش گذاشتن تصاویری از المان‌ها، اشیا و نواحی مختلف زمین که بر روی یک سطح مانند صفحه نمایش آنلاین یا کاغذ به نمایش درمی‌آید. چه بسا که این روزها انواع مختلفی از نقشه هم به دنیا معرفی شده است. اینجاست که اهمیت نقشه خوانی مشخص می‌شود! نقشه خوانی را باید یک مهارت در هر فردی بدانید که میخواهد در شغل خود پیشرفت کند. درک و تفسیر نقشه کمک می‌کند تا مسیرها را به درستی شناسایی کنید و از موقعیت‌های سخت به درستی عبور کنید.
جغرافیا و منابع طبیعی ایران
ایران به دارا بودن منابع وسیع نفت و گاز طبیعی مشهور است. این منابع اکثرا در شهرهای جنوبی و استان‌هایی مانند خوزستان و خلیج فارس دیده می‌شود. از طرفی ایران از جمله بزرگ‌ترین ذخایر مس در جهان را داراست که سالانه مقدار زیادی از آن را صادر می‌کند. هر چند این اتفاقات قبل از تحریم‌ها انجام میگیرفت. شهرهای یزد و کرمان، عمده‌ترین این معادن را در اختیار دارند.
علاوه بر تمامی این موارد معادن سرب، سنگ آهن، روی و زغال سنگ نیز در همین مناطق شناخته شده است. البته بخشی از معادل زغال سنگ در کوه‌های البرز نهفته است. شهرهایی مانند جزیره هرمز، مشهد و زنجان نیز دارای معادل سنگ آهن هستند. شاید برایتان جالب باشد اگر بگوییم؛ ایران معادن با ارزشی از کرومیت، منگنز، آلومینیوم، قلع، طلا، نقره و تنگستن را در اختیار دارد. سنگ‌های قیمتی مانند کهربا، عقیق، لاجور و فیروز نیز در معادن ایران به وفور یافت می‌شود.
فکر می‌کنید در این مسیر توپوگرافی چقدر میتواند به شما کمک کند؟ توپوگرافی به نوعی مطالعه از سطح زمین میگویند که در راستای مشخص کردن عوارض طبیعی و مصنوعی مورد استفاده قرار میگیرد. در این راستا روش‌های مختلفی کمککننده خواهد بود که از جمله آنها باید به نقشه‌برداری، سنجش از راه دور و... اشاره کرد. اطلاعات حاصل از توپوگرافی را میتوانید به صورت یک نقشه به نمایش درآورده و از آن برای مقاصد مختلف استفاده نمائید.
برای دریافت آموزش نقشه توپوگرافی کلیک کنید.
در توپوگرافی شما نسبت به تمامی پستی‌ها و بلندی‌ها مطلع خواهید شد. در حال حاضر توپوگرافی یکی از پرکاربردترین نقشه‌های عمومی و یک ابزار کاملا کاربردی در راستای تعیین ارتفاع نقاط است. این نقشه از منحنی، رنگ‌ها و علائم تشکیل شده و از آن به عنوان یک نقشه پایه برای رسم نقشه‌های نتیجه‌بخش بعدی استفاده می‌شود.
مناطق طبیعی جغرافیای ایران
ایران دارای دو رشته کوه اصلی‌ست. رشته کوه البرز که بلندترین قله آسیا یعنی قله دماوند را در خود جای داده و در غرب رشته کوه‌های هیمالیا قرار گرفته است. و رشته کوه زاگرس با چیزی حدود 1600 کیلومتر که از شمال غرب تا جنوب شرق کشور کشیده شده است. این دو رشته کوه روی هم 2300 متر ارتفاع دارند که مقدار قابل توجهی از رطوبت خود را از دریای خزر تا دریای مدیترانه در شرق میگیرند. البته رشته کوه‌های محلی دیگری هم وجود دارد که در حاشیه آنها شاهد آبگیرهای بسیار زیبا هستیم؛ اغلب از آنها تحت عنوان فلات مرکزی یاد می‌شود. این آبگیرها را میتوانید با نام‌های دشت کویر، صحرایی بزرگ و پوشیده از نمک در شمال مرکزی ایران و کویر لوت صحرایی پوشیده از ماسه و سنگریزه در جنوب شرق کشور بیابید.
برای دریافت آموزش زمین شناسی کلیک کنید.
تقریبا یک سوم کل کشور ایران قابل کشت است. اما تنها 10.4 درصد از آن تحت زرع قرار گرفته است. 6 درصد دیگر برای چرای دام‌ها مورد استفاده قرار میگیرد. چیزی حدود 4.3 درصد از کل کشور را هم مناطق جنگلی تشکیل می‌دهند.
در این میان نباید از رودخانه‌های کشور غافل شد. تقریبا اکثریت رودخانه‌های ایران کوچک و کم عمق هستند و نمیتوان از آنها برای کشتیرانی استفاده کرد. تنها رودخانه مورد استفاده برای کشتیرانی، رود کارون است که از شهر اهواز عبور کرده و به خلیج فارس میرسد.
با همین اطلاعات محدودی که از جغرافیا و نقشه ایران بدست آورده‌اید؛ آیا از زندگی در چنین کشور غنی لذت نمیبرید؟
آب و هوای ایران
ایران پستی و بلندی‌های بسیار زیادی دارد و همین مسئله آب‌وهوای مختلفی را در شهرها و استان‌های کشور به وجود آورده است. دشت ساحلی کاسپین در شمال کشور با آن ارتفاع متوسط و هم سطح بودن با دریا، تقریبا در تمامی فصول سال، آب‌وهوایی مرطوب را برای شهروندان فراهم آورده است. دما در فصل زمستان تقریبا به ندرت به زیر صفر میرساند و حداکثر دمایی که در تابستان تجربه می‌کند؛ 30 درجه سانتی‌گراد است. معمولا میانگین بارش در بخش‌های شرقی دشت کاسپین خصوصا در استان مازندران 650 میلی متر و در استان گیلان 1900 میلی متر است.
حال اجازه دهید به ارتفاعات زاگرس بیایم. مناطق مسکونی در کوه‌های زاگرس اغلب دمای بسیار پایین‌تری را تجربه می‌کنند و میانگین دما حتی در روزهای فصل زمستان به زیر صفر میرسد. در این مناطق البته در فصل گرما نیز بالا می‌باشد. میانگین بارش برفی هم که برای این مناطق به ثبت رسیده چیزی حدود 280 میلی متر است.
دشت‌های ساحلی واقع شده در جنوب ایران اغلب زمستان‌های ملایمی را طی می‌کنند و میانگین دما در زمستان 18 درجه سانتی‌گراد است. البته این میانگین در شهرهایی مانند بندرعباس بسیار بالاتر خواهد بود. در فصل گرما اما، تحمل دمای هوای شهرهای جنوبی بسیار سخت خواهد بود. خصوصا در تیرماه که ممکن است؛ دمای هوا به 48 درجه سانتی گراد نیز برسد.
برای دریافت آموزش سیستم اطلاعات جغرافیایی کلیک کنید.
شما در کدام بخش از فلات ایران زندگی می‌کنید؟ با کدام یک از دمای ایران سازگاری بیشتری نشان می‌دهید؟
کلام آخر در خصوص نقشه ایران
ایران یک کشور بسیار پهناور است که جغرافیای آن باعث شده تا ویژگی‌های بسیار خاصی را از خود بروز دهد و از لحاظ اقلیمی نیز با بسیاری از کشورهای همسایه تفاوت دارد. تنها کافیست به اقلیم شهرهایی نظیر گلپایگان، طبس، نطنز و خرم آباد در عرض بیاندازید به راحتی متوجه گوناگونی آب‌وهوا در این شهرها خواهید شد. حتی آمار نشان می‌دهد؛ میانگین بارش سالانه در برخی از شهرهای جنوبی به بیش از 40 میلی متر هم نمیرسد و هیچگاه از این میزان بالاتر نرفته است. این درحالی‌ست که در شهرهای شمالی بارش باران تازه از 600 میلی متر گزارش می‌شود. اصلا شهر رشت به دلیل همین بارش‌های طولانی و مداوم لقب شهر باران را از آن خود کرده است. در این رابطه با وجود سایر عناصری که در آب‌وهوا تاثیر دارند و رطوبتی که شهرها متحمل می‌شوند؛ میتوان بطور کامل درک کرد که ایران از آب‌وهوایی کاملا متفاوت در شهرهای خود برخوردار است.
حال دانستید نقشه ایران به چه صورت است؟ چه همسایگانی دارد و شهرهای بزرگ آن به چه دلیل مشهور شده‌اند. حال نسبت به آب‌وهوا و حتی جغرافیای کشور خود آگاه هستید. پس هم‌اکنون به راحتی میتوانید از خصوصیات، ویژگی‌ها و موارد قابل بحث جغرافیایی کشور صحبت کرده و آن را به افراد خارجی معرفی نمائید. مطمئنا صحبت از تمامی مسائلی که در این مقاله ذکر شد؛ چیزی جز غرور و افتخار به کشور را برای شما به همراه نخواهد آورد.
دیدگاه تان را بنویسید