عمر شریف بازیگر مصری که در هالیوود درخشید آلزایمر گرفت و همه رو فراوش کرد جز همسرش
عمر شریف بازیگر مشهور مصری الاصل هالیوود بود که زندگی پر از موفقیت داشت اما همراه با یک شکست بزرگ در زندگی عاطفی.
شایانیوز- عمر شریف، با نام تولد میشل یوسف دیمیتری شلهوب، در دهم آوریل ۱۹۳۲ در شهر اسکندریه مصر به دنیا آمد، شهری که با فرهنگها و زبانهای متنوع خود، زمینهای غنی برای شکلگیری شخصیتی چند بعدی و جهانی فراهم کرده بود. خانواده شریف، که ریشههای لبنانی و سوری داشتند. پس از طی دوران تحصیل در ویکتوریا کالج اسکندریه و کسب مدرک ریاضیات و فیزیک از دانشگاه قاهره، شریف برای مدتی در کسب و کار خانوادگی پدرش، در حوزه چوب و الوار، مشغول شد، اما سرنوشت مسیر دیگری برای او رقم زد و او را به دنیای سینما هدایت کرد: تصمیم گرفت به لندن برود و سینما بخواند. او وارد آکادمی سلطنتی هنرهای دراماتیک لندن شد. نخستین گامهای حرفهای او در سال ۱۹۵۴ با ایفای نقش در فیلم مصری «خورشید فروزان» در کنار فاتن حمامه برداشته شد، نقشی که نه تنها استعداد طبیعی او در بازیگری را آشکار کرد، بلکه آغاز رابطهای سرنوشتساز را با زن زندگیاش رقم زد و در سال ۱۹۵۵ به ازدواج آنها انجامید، ازدواجی که سبب شد شریف تغییر مذهب دهد و مسلمان شود.
ورود عمر شریف به سینمای بینالمللی، نقطه عطفی در حرفه او بود که شهرت جهانیاش را تثبیت کرد؛ در سال ۱۹۶۲، با ایفای نقش شجاع و کاریزماتیک «شریف علی» در فیلم تحسین شده «لارنس عربستان» به کارگردانی دیوید لین، نام او فراتر از مرزهای مصر رفت و جایگاه او را به عنوان یکی از بزرگترین بازیگران جهان تثبیت کرد. موفقیت این نقش، مسیر او را به سمت پروژههای بینالمللی هموار کرد و در سال ۱۹۶۵، ایفای نقش اصلی در «دکتر ژیواگو» ، اقتباسی عظیم از رمان مشهور بوریس پاسترناک، نشان داد که شریف توانایی ورود به قلب و ذهن مخاطبان جهانی را دارد و نه تنها از نظر فنی بلکه از منظر احساسی و روانشناختی نیز قادر است پیچیدگیهای شخصیتهای تاریخی و عاشقانه را به تصویر بکشد. در دوران اوج حرفهای خود، شریف بیش از هفتاد فیلم در کشورهای مختلف ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و مصر بازی کرد، حضورش در هر پروژهای نه تنها نمادی از حرفهایگری بلکه پلی فرهنگی میان شرق و غرب بود، پلی که هویت عربی و جهانی او را همزمان تقویت میکرد و بر مخاطبان سراسر جهان تأثیری ماندگار میگذاشت.
زندگی شخصی شریف نیز همانند حرفهاش، با پیچیدگی و عمق همراه بود؛ ازدواج او با فاتن حمامه، ستارهٔ سینمای مصر، نه تنها نمونهای از همکاری هنری موفق بود بلکه داستانی عاشقانه و اثرگذار در تاریخ سینما رقم زد. حاصل این ازدواج یک پسر به نام طارق شریف بود، اما فشارهای حرفهای، و مشکلات شخصی در نهایت منجر به جدایی آنها در سال ۱۹۷۴ شد. اما شریف تا پایان عمر هرگز ازدواج نکرد.
شریف به بازی بریج (نوعی بازی با کارت) نیز علاقه نشان داد و یکی از چهرههای شناخته شده در این بازی فکری شد، فعالیتی که نشان میدهد او نه تنها هنرمندی چند بعدی بلکه شخصیتی با ذهن تحلیلی و چالشطلب بوده است.
فیلمهای شاخص عمر شریف نه تنها او را به شهرت جهانی رساندند بلکه میراثی فرهنگی و سینمایی برجای گذاشتند که هنوز هم الهامبخش بازیگران و فیلمسازان معاصر است. از دیگر آثار مهم او میتوان به سفرهای گالیور، چگوارا، سوارکاران، شب ژنرالها اشاره کرد که هر کدام نمایانگر بخشی از خلاقیت و تطبیق او با فرهنگها و سبکهای مختلف سینمایی هستند. جوایز و افتخارات عمر شریف نیز گواهی بر تأثیرگذاری اوست: برنده جایزه گلدن گلوب، دریافت مدال سرگئی آیزنشتاین از یونسکو و نامزدی برای جایزه اسکار، تأکیدی بر هنر و استثنایی بودن حضور او در تاریخ سینمای جهان هستند.
نقد آثار
تحلیل حرفهای کارنامه عمر شریف نشان میدهد که او نه تنها بازیگری متبحر بلکه فردی با درک عمیق از شخصیتها و روان انسان بود، تواناییای که در فیلمهای تاریخی و عاشقانهاش به وضوح دیده میشود. در آثار برجسته او مانند لارنس عربستان و دکتر ژیواگو، شریف توانست به تعادل بین فیزیک بدنی شخصیت و پیچیدگیهای روانی او دست پیدا کند، چیزی که بسیاری از بازیگران در سطح جهانی از آن عاجز هستند.
ویژگی بارز شریف، تطبیقپذیری او با فرهنگها و زبانهای مختلف بود؛ او به چند زبان مسلط بود و توانست همزمان شخصیتهایی با پسزمینههای فرهنگی متفاوت را به طرزی باورپذیر و طبیعی بازی کند. همین انعطافپذیری باعث شد تا او نه تنها بازیگری بینالمللی بلکه پلی فرهنگی میان شرق و غرب شود، پلی که در دوران مدرن و جهانی شدن سینما بسیار ارزشمند است. با این حال، نقدهایی نیز وجود دارد مبنی بر اینکه انتخاب برخی پروژهها و فیلمهای تجاری نه تنها باعث شد استعدادهای عمیق او در سایه قرار بگیرد، بلکه گاهی تصویر او را به بازیگری صرفاً جذاب و کاریزماتیک محدود کرد.
اما حتی نقدهای منفی نیز نتوانست ارزش هنری و جایگاه او در تاریخ سینمای جهان را تحت تأثیر قرار دهد و امروز او همچنان الگویی برای بازیگران نسلهای بعدی و نمونهای از تلفیق فرهنگ، حرفهایگری و عشق به هنر محسوب میشود.
در سالهای پایانی زندگی عمر شریف، ابتلای او به بیماری آلزایمر موجب شده بود هیچکس را به یاد نیاورد اما در همان حال و روز یک سؤال را دائماً بر لب داشت: فاتن کجاست؟
وی در ۱۰ ژوئیه 2015 در قاهره درگذشت و مراسم خاکسپاری او در گورستان سیده نفیسه برگزار شد، اما میراث او همچنان زنده است و یاد و نامش به عنوان پلی میان فرهنگها، زبانها و سبکهای سینمایی در سراسر جهان باقی مانده است.
دیدگاه تان را بنویسید