دعای روز اول ماه مبارک رمضان + ترجمه و شرح آن

اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِيَامِي فِيهِ صِيَامَ الصَّائِمِينَ وَ قِيَامِي فِيهِ قِيَامَ الْقَائِمِينَ وَ نَبِّهْنِي فِيهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِينَ‏ وَ هَبْ لِي جُرْمِي فِيهِ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ وَ اعْفُ عَنِّي يَا عَافِياً عَنِ الْمُجْرِمِينَ‏

خدايا روزه مرا در اين روز مانند روزه روزه داران حقيقى قرار ده و اقامه نمازم را مانند نمازگزاران واقعى مقرر فرما و مرا از خواب غافلان هوشيار ساز خدايا روزه مرا در اين روز مانند روزه روزه داران حقيقى قرار ده و اقامه نمازم را مانند نمازگزاران واقعى مقرر فرما و مرا از خواب غافلان هوشيار ساز

شرح دعای روز اول ماه مبارک رمضان

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) در حدیثی فرمودند: اذ اغتاب الصائم افطر یعنی هرگاه روزه دار غیبت کند روزه‌اش را خورده است و در حدیث دیگری می‌فرمایند: منغتاب امرا مسلما بطل صومه و نقض و وضوه یعنی هر که غیبت مسلمانی را نماید روزه و وضویش باطل می‌گردد . از این دو حدیث گران‌بها در می‌یابیم که روزه فقط با گرسنگی و تشنگی کشیدن محقق نمی‌گردد و غیر از موارد ذکر شده در رساله عملیه که باعث ابطال روزه می‌گردد، عوامل دیگری چون غیبت نیز روزه فرد مسلمان را باطل می‌نماید و از این رو روزه واقعی روزه‌ای است که باید در آن تمام اعضا و جوارح انسان روزه دار باشد. به طوری که فرد روزه دار باید از تمام اعمال قبیح چون (غیبت، فحش و ناسزا، خشم و غضب، نگاه به نامحرم و…) دوری نماید .

اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ؛

خدایا روزه مرا روزه صائمین قرار بده

سه نوع روزه به شرح ذیل داریم:

روزه عام : همان روزه ای است که عموم مردم می گیرند؛ نمی خورند و نمی آشامند، ولی متاسفانه به نامحرم هم نگاه می کند؛ گناه هم می کند؛ حجابش را هم مراعات نمی کند. بنابراین روزه عام روزه ای هست که انسان تنها از اموری که روزه را باطل می کند خودداری می نماید و روزه اش هم درست است.

روزه خاص : روزه ای است که روزه دار علاوه بر اینکه از خوردن و آشامیدن خودداری می کند اعضاء و جوارحش هم روزه دارند؛ چشمش را هم از معصیت می بندد؛ سحر که روزه می گیرد نیت می کند که خدایا من همه اعضاء و جوارحم روزه است؛ گوشم غیبت نمی شنود، آواز حرام نمی شنود، زبانم غیبت نمی کند، نامحرم نگاه نمی کند و … این روزه خاص است.

روزه خاص الخاص : این روزه، بالاتر از روزه عام است، روزه ای هست که غیر از خدا هیچ چیز دیگری در دل روزه دار نباشد؛ روزه صحیح و کاملی که خدا برای کامل نمودن روزه دار مقرر فرموده، قطعا شامل خودداری اعضای بدن از گناه می باشد، و روزه کامل تر این است که علاوه بر آن، قلب را از یاد غیر خدا باز داشته و از هر چه غیر اوست روزه بگیرد. هنگامی که انسان ماهیت روزه، درجات و فلسفه تشریع آن را فهمید، ناچار باید از هر گناه و حرامی، بخاطر قبول روزه اش خودداری کند.

وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ؛

خدایا در ماه رمضان قیام مرا قیام قائمین قرار بده

یعنی شب که نماز شب می خوانم، قیامم قیام قائمین باشد، قائمین آن هایی هستند که در نماز از خوف خدا گریه و زاری می کنند. حاج میرزا علی محدث زاده پسر بزرگ شیخ عباس قمی (ره) نقل می کرد: پدرم وقتی نماز شب می خواند آن طور از خوف خدا گریه می کرد که ما از صدای گریه ایشان از خواب می پریدیم.

وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ؛

و در آن مرا از خواب غفلت بیدار بکن

غفلت، نوعى خواب است، و خواب… برادر مرگ. بايد از خدا خواست كه توفيق بيدارى و هشيارى دهد، توفيق رسيدن به بصيرت و آگاهى، و نيل به اهداف والاى خلقت انسان و رسالت انبيا بدهد . حضرت موسى و عيسى و ابراهيم و نوح و محمّد صلى الله عليه و آله و تمام پيامبران ديگر، آمده اند تا انسان را از «ظلمات» به «نور»، از «خواب» به «بيدارى»، از «چاه خود» به «لقاء خدا» برسانند. آمده اند تا فطرت الهى را ياد آرند، تا گنجينه هاى مدفون عقل و انديشه را استخراج كنند و انسان را به «يقين» و آگاهى برسانند .

وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ؛

خدایا در این ماه رمضان مرا ببخش ای خدایی که از گنهکاران می گذری

اگر بنا باشد كه خداوند با «عدل» با بندگانش رفتار كند، كمتر كسى است كه بتواند از عذاب و دوزخ نجات يابد. انسان ها گرفتار نافرمانى ها و خطاهايند، به اندازه ريگ بيابان ها و موج درياها و برگ درختان و قطرات باران، امّا آنچه بيش از اين هاست، كرم و بخشش خداست . خطاپوشى از صفات خداست، چرا كه او «ستّارالعيوب» است، و بخشايش گناه، از ويژگي هاى اوست، چرا كه خداوند، «غفّار الذّنوب» است. اوست كه مى بخشد و عذاب مى كند، اوست كه مى پذيريد و ردّ مى كند، اوست كه از «جرم» در مى گذرد، پاداش و كيفر مى دهد .