بازار خودرو در شوک جنگی / خودرو بخریم یا صبر کنیم؟

شایانیوز- بازار خودرو ایران از سال گذشته تاکنون با رکودی بی‌سابقه مواجه شده است. عواملی مانند تورم فزاینده، کاهش شدید قدرت خرید مصرف‌کننده، ناپایداری سیاسی و تشدید تنش‌های منطقه‌ای، صنعت خودروسازی را در وضعیت پیچیده و مبهمی قرار داده‌اند؛ به‌گونه‌ای که نه تنها سرمایه‌گذاران بلکه خریداران مصرفی نیز در وضعیت انتظار و تردید به سر می‌برند.

بازار خودرو پیش از بحران

در سال‌های گذشته و همزمان با تشدید تحریم‌ها، بازار خودرو به دلیل محدودیت‌های وارداتی و انحصار تولید به بازاری با سود بالا برای واسطه‌گران تبدیل شد. خودرو که ماهیت مصرفی داشت، به کالایی سرمایه‌ای بدل شد و قیمت آن بیش از همیشه تابع نوسانات ارزی شد.

با این حال، دخالت‌های بی‌رویه دولت در صنعت خودروسازی، سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد، عدم به‌روزرسانی تکنولوژی، بدهی‌های انباشته، و کاهش نقدینگی باعث شد که این صنعت دیگر نتواند پاسخگوی نیاز بازار باشد.

پساجنگ و تغییر معادلات بازار خودرو

تحلیل‌گران، دوران اخیر را دوران «بازار خودرو پس از جنگ» می‌نامند؛ دوره‌ای که با وقوع درگیری‌های سیاسی منطقه‌ای به‌ویژه جنگ ایران و اسرائیل، ریسک‌های جدیدی وارد این بازار شده است.

در این وضعیت، نه افزایش قیمت خودروهای داخلی و نه سیاست‌های وارداتی توان بازگرداندن رونق را نداشته‌اند. تعرفه‌های جدید واردات نیز عملاً بازار خودرو را بیش از گذشته در انحصار دهک‌های بالا قرار داده‌اند.

همه چشم‌ها به دلار دوخته شده

مرتضی مصطفوی، کارشناس بازار خودرو، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز عنوان کرده که نرخ دلار مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر بازار خودرو است. او معتقد است در حال حاضر نه سرمایه‌گذاران و نه مصرف‌کنندگان، تمایلی به خرید ندارند، مگر آن‌که نرخ ارز یا وضعیت سیاسی با ثبات همراه شود.

مصطفوی با تأکید بر تأثیر نرخ دلار، می‌گوید: حتی اگر دلار کاهش یابد، بازار خودرو با تردید به آن نگاه می‌کند، چراکه کسی به ثبات بلندمدت امیدوار نیست. او بر این باور است که احتمال کاهش چشمگیر قیمت خودرو بسیار کم است و در بهترین حالت، بازار وارد فاز ثبات خواهد شد.

آیا مصوبه واردات خودرو کمکی می‌کند؟

از نظر این کارشناس، تغییرات اخیر در واردات خودرو بیشتر به نفع اقشار ثروتمند است و تاثیری بر کلیت بازار ندارد. قیمت بالای دلار، مانع بزرگی برای دسترسی دهک‌های میانی و پایین جامعه به خودروهای وارداتی شده است.

حالا وقت خرید خودرو است؟

مصطفوی توصیه می‌کند که اگر فردی مصرف‌کننده واقعی است و نیاز فوری به خودرو دارد، اکنون بهترین زمان برای خرید است. چرا که در کوتاه‌مدت نشانه‌ای از کاهش تنش‌های سیاسی و بهبود وضعیت اقتصادی دیده نمی‌شود.

او خاطرنشان می‌کند: تنها در صورت وقوع یک تحول اساسی در ساختار اقتصادی جهان، مانند کنار گذاشته شدن دلار توسط بریکس، می‌توان انتظار تغییری قابل توجه داشت؛ اما چنین رخدادی در کوتاه‌مدت دور از ذهن است.