فرمول جدید قیمت‌ گذاری به نفع چه کسانی است؟

شایانیوز- در حالی که مدتی بود خودروسازها به دنبال آزادسازی قیمت 18 خودروی کم تیراژ خود بودند، روز سه‌شنبه 9 دی‌ماه شورای رقابت از قیمت‌گذاری 18 محصول کم تیراژ خودروسازهای داخلی با فرمول جدیدی خبر داد. رییس شورای رقابت اعلام کرد که در فرمول جدید کیفیت و افزایش تولید، عوامل اصلی در افزایش قیمت خواهند بود. در این نوشته به جزییات قیمت‌گذاری جدید خودروهای کم تیراژ و تاثیر این دستورالعمل جدید بر بازار خودروی داخلی می‌پردازیم.

فرمول جدید شورای رقابت: افزایش تولید خودرو موجب رشد قیمت می‌شود

براساس گفته‌های رییس شورای رقابت، رضا شیوا، 55 درصد تیراژ تولیداتِ خودروسازان داخلی که جزو خودروهای پرتیراژ و اقتصادی هستند همچنان با فرمول قبلی قیمت‌گذاری خواهند شد که در آن نرخ تورم بخشی تعیین‌کننده است؛ اما 45 درصد محصولات آن‌ها که جزو خودروهای کم تیراژ هستند با فرمول جدید قیمت‌گذاری می‌شود که شامل خودروهای چینی و حتی خودروهای جدیدی است که هنوز وارد بازار نشده‌اند.

رضا شیوا درباره عوامل تعیین‌کننده در فرمول قیمت‌گذاری محصولات کم‌تیراژ به رسانه‌ها گفت: «در این فرمول نرخ تورم بخشی، نقشی ندارد بلکه مبنای تعیین قیمت‌ها، متوسط قیمت بازار و تیراژ تولید است. یعنی به طور نمونه متوسط قیمت سه ماهه آبان، آذر و دی‌ماه خودرو در بازار را محاسبه و قیمت شورای رقابت را از آن کسر و عدد به دست آمده را تقسیم بر 3 می‌کنیم. در صورتی که متوسط 50 درصد افزایش در تولید اتفاق افتاده باشد، این عدد به دست آمده را به قیمت شورای رقابت اضافه نموده و قیمت جدید خودرو برای بهمن ماه مشخص می‌شود. اگر به هر نسبتی افزایش 50 درصد محقق نشود، به همان نسبت قیمت کمتری اعمال می‌شود.»

در واقع در فرمول جدید شورای رقابت اگر خودروساز بتواند عدد مورد نظر این شورا در افزایش تیراژ  را برآورده کند، موفق می‌شود خودروی خود را به قیمت بالاتر و نزدیک به قیمت بازار آزاد به فروش برساند؛ براساس این فرمول برعکس اصول حاکم در بیشتر بازارها که قیمت با عرضه بیشتر کاهش می‌یابد، قیمت خودروهای کم تیراژ داخلی با عرضه بیشتر، افزایش بالاتری خواهد داشت. البته همچنان به روال قبل از قرعه‌کشی برای فروش خودروها استفاده خواهد شد.

حرکت شورای رقابت به سوی آزادسازی قیمت خودرو

در حالی که مدتی بود قیمت بیشتر خودروها در بازار کاهش پیدا کرده بود با اعلام فرمول جدید شورای رقابت برای قیمت‌گذاری خودروهای کم تیراژ، بازار خودرو با التهاب مواجه شد. به گزارش تسنیم در روز چهارشنبه 10 دی و تنها یک روز پس از انتشار خبر دستورالعمل جدید شورای رقابت بیشتر خودروها، افزایش قیمت 5 تا 10 میلیون تومانی در بازار آزاد داشتند.

کارشناسان بازار خودرو این افزایش قیمت‌ها را هیجانی و موقت می‌دانند اما سوال اصلی این است که پیامد درازمدت فرمول جدید شورای رقابت در بازار خودرو چه خواهد بود. رییس شورای رقابت گفته بازار خودروهای کم تیراژ در کشور نیمه رقابتی است و به همین دلیل به جای آزادسازی قیمت این خودروها، اقدام به رونمایی از این فرمول جدید کرده‌اند؛ اما به نظر بسیاری از کارشناسان قیمت‌گذاری به شیوه جدید، حرکت به سوی آزادسازی قیمت خودروها یا به عبارت بهتر افزایش قیمت بیشتر خودروها به نفع خودروسازان داخلی است.

در شرایطی که بازار خودروی کشور در انحصار خودروسازان بخش دولتی است، مصرف‌کننده در صورت داشتن توان مالی محدود مجبور به خرید خودروهای پرتیراژ بی‌کیفیت و قدیمی خواهد شد. در صورتی هم که مصرف‌کننده از قدرت مالی مطلوبی برخوردار باشد به اجبار خودروهای کم تیراژِ متوسط را به قیمتی گزاف می‌خرد. به نظر برخی کارشناسان تنها راهکار منطقی و درازمدت برای حل مشکلات بازار خودرو نه تصویب فرمول قیمت‌گذاری جدید بلکه رفع انحصار از خودروسازان داخلی و آزادسازی واردات است؛ زیرا در این صورت خریدار می‌تواند تصمیم بگیرد چه خودرویی را با چه قیمتی بخرد.

البته عده‌ای هم اعتقاد دارند با توجه به وضعیت فعلی خودروسازهای داخلی و در شرایطی که تحویل خودروهای پیش‌فروش شده توسط آن‌ها عقب افتاده است، خودروسازها قادر به افزایش تیراژ محصولات خود نخواهند شد. در این صورت احتمالا این فرمول قیمت‌گذاری شورای رقابت هم به سرنوشت فرمول‌های قبلی آن دچار خواهد شد.