30 فرمان ضربتی جو بایدن برای ترامپ زدایی

جو بایدن طی 48 ساعت حضورش در کاخ سفید حدودا 30 فرمان اجرایی صادر کرد که از میان آنها 14 مورد آن به لغو فرامین اجرایی ترامپ مربوط می‌شود. لغو بخشی دیگر از میراث ترامپ نیز به واسطه شرایط اضطراری حاکم بر آمریکا و بحران اقتصادی به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاده است. یکی از دستیاران ارشد ترامپ نیز می ‌گوید با سرعتی که بایدن حرکت می‌کند تصور بر این است که تا زمان طلوع آفتاب روز دوشنبه تمام تصمیم‌های ترامپ به غیر از انتصاب ‌هایش در دیوان‌ عالی قضایی از میان خواهد رفت.

دونالد ترامپ روز چهارشنبه پیش از آنکه سوار بر هواپیما عازم فلوریدا شود، دستاوردهایش را ماندگار خوانده بود، غافل از آنکه جانشینش تنها ساعاتی بعد با اتخاذ فرامین اجرایی متعدد تخریب این میراث را کلید زد. امروز بایدن؛ چهره ‌ای که از او تحت عنوان کهنه سرباز میدان سیاست یاد می‌شود، به جای آنکه برای اجرای اولویت‌ها و سیاست‌های خود مقدمه‌سازی کند مانند سلفش بر تخریب بخش عمده‌ای از میراث ترامپ تمرکز دارد.

به همین دلیل آن‌گونه که نشریه نیویورک تایمز نوشته رئیس‌جمهوری آمریکا ظرف ۴۸ ساعت از حضورش در کاخ سفید حدودا ۳۰ فرمان اجرایی صادر کرد که از میان آنها در جریان ۱۴ مورد آن طیف وسیعی از فرامین اجرایی ترامپ لغو شد و بخشی دیگر هدف قرار گرفته است با این حال ضربه زدن به آنها به واسطه شرایط اضطراری حاکم بر آمریکا و بحران اقتصادی به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاده است.

در همین راستا جان دی پودستا، مشاور پیشین باراک اوباما که در دوره دوم ریاست او زمانی که جمهوری‌خواهان در مسیر پیشنهادهای زیست‌محیطی و مهاجرتی‌اش سنگ‌اندازی کردند، دست به لابی‌گری وسیع زده بود، در این باره گفت: «تصور نمی‌کنم عادلانه باشد که از بایدن انتظار می‌داشتیم ظرف یک بعد از ظهر فرامین سلفش را لغو کند. این کار ۱۰ روزی به طول می‌انجامد.» این چهره سیاسی ادامه داد: «ترامپ با تکیه بر ماده ۲ قانون اساسی آمریکا که اختیارات ریاست‌جمهوری را تعریف کرده بود، تصور می‌کرد توانایی زیادی در سیاست‌گذاری‌های ماندگار دارد.

اما امروز او متوجه این حقیقت خواهد شد که بسیاری از دستاوردهایش در عرصه سیاست خارجی دوامی نخواهند داشت.» در این میان یکی از دستیاران ارشد ترامپ که به دلایلی نخواسته نامش فاش شود نیز در این باره به نیویورک تایمز گفت: «تصور می‌شد که تصمیم‌های رئیس‌جمهوری دوام چندانی نداشته باشد. با این حال با سرعتی که بایدن حرکت می‌کند تصور بر این است که تا زمان طلوع آفتاب روز دوشنبه تمامی تصمیم‌های ترامپ به غیر از انتصاب‌هایش در دیوان عالی قضایی از میان خواهد رفت.» از جمله تصمیم‌هایی که توسط ترامپ اتخاذ شد و بایدن به واسطه فرامین اجرایی‌اش آنها را لغو کرد عبارتند از:

• باز تعریف تعهد آمریکا برای تامین بودجه سازمان بهداشت جهانی
• پیوستن به توافق ‌نامه اقلیمی پاریس
• لغو فرمان ممنوعیت مهاجرتی ترامپ که مانع از سفر شهروندان چند کشور مسلمان به خاک آمریکا شده بود
• متوقف ساختن ساخت دیوار مرزی در مرز مکزیک
• لغو مجوز ساخت خط لوله کیستون ایکس ال
• اعمال دوباره ممنوعیت‌ها درباره حفاری در پناهگاه حیات وحش قطب شمال
• تحمیل قوانین اخلاقی جدید
• پایان دادن به گزارش کمیسیون ۱۷۷۶
• و غیره.

گفته می‌شود بایدن در تلاش برای تلافی است؛ چراکه ترامپ نیز در نخستین ساعات حضورش در کاخ سفید مجموعه‌ ای از فرامین اوباما را از سایت رسمی کاخ سفید حذف کرد و به بسیاری از آنها که به نتیجه نرسیده بود، پایان داد. متحدان ترامپ می‌گویند فرآیند نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی به‌خصوص بعد از شیوع ویروس کشنده کرونا مهم‌ترین دستاورد رئیس‌جمهوری پیشین بود که بایدن باید آن را لحاظ کند. به گفته آنها سیاست‌های اقتصادی ترامپ حقیقتا موفقیت‌آمیز بود.

او پیش از حمله ویروس کرونا توانسته بود با تعریف بیش از ۷ میلیون فرصت شغلی (رقمی سه برابر بالاتر از آنچه کارشناسان پیش‌بینی کردند)، افزایش درآمد خانواده‌های طبقه متوسط به بیش از ۶ هزار دلار، آمریکا را به یکی از موفق‌ترین اقتصادهای جهان تبدیل کند. در این میان بایدن باید این حقیقت را لحاظ کند که ماندگاری تصمیم‌هایش مهم است نه اقداماتی تلافی‌جویانه. این درسی است که سال ۱۹۷۳ لیندون بی جانسون یکی از برجسته‌ترین روسای جمهوری ایالات متحده در اختیار آیندگان قرار داد. او گفته بود چرا در برابر فرامین اجرایی برای اعمال اصلاحات مورد درخواست جنبش‌های مدنی ایستاده بود.

جانسون در این باره گفت: «فرآیند قانون‌گذاری سخت است و آینده‌اش نامشخص و مبهم. با این حال تلاش داشتم تا اصلاحاتم پایدار بماند و به همین دلیل به اهرم قانون متوسل شدم.» ترامپ شاید باید برای ماندگار کردن میراثش اوباما را الگو قرار می‌داد؛ همانی که برای تصویب خواستش برای مراقبت‌های مقرون به صرفه و تبدیل کردنش به قانون پروسه‌ای سخت و طولانی را طی کرد. همین مساله موجب شد تا ترامپ در طول ریاستش با اینکه اکثریت سنا و مجلس نمایندگان در اختیارش بود نتوانست در ارتباط با این قانون تغییرات جدی ایجاد کند.

سوال این است چرا بایدن ترامپ را الگو قرار داده و به فرامین اجرایی متوسل شده است. برخی از نزدیکان رئیس‌جمهوری جدید می‌گویند توسل بایدن به فرامین اجرایی صرفا تلاشی است نمادین برای بازسازی هر آنچه توسط ترامپ تخریب شده است. آنها یادآوری کردند که با آغاز به کار فعالیت‌های کنگره، بایدن کمتر از گذشته به فرامین اجرایی متوسل خواهد شد.

تلاش بایدن برای مقابله با تروریسم داخلی

بایدن از مدیر بخش اطلاعات ملی خواسته با اف‌بی‌آی و وزارت امنیت داخلی همکاری نزدیکی داشته باشد. به نظر می‌رسد این درخواست نشان‌دهنده ترس از تهدیدهای گروه‌های راست افراطی در خاک آمریکا است؛ همان‌هایی که وقایع ۶ ژانویه را رقم زدند. این درخواست تنها چند روز بعد از آنکه آوریل هینس به‌عنوان مدیر جدید اطلاعات ملی آمریکا در جلسه استماع سنا در برابر اعضای کنگره متعهد شد که در ارتباط با این مقوله ارزیابی‌های لازم را انجام دهد، مطرح شد.

ناظران می‌گوید فعلا سیا که فعالیت‌های مخرب دولت‌ها یا سازمان‌های خارجی را رصد می‌کند از افزایش خشونت‌های داخلی که از آن تحت عنوان تروریسم داخلی نیز یاد می‌شود، در شوک است. به همین دلیل فعلا اختیارات وسیعی را در اختیار اف‌بی‌آی و همچنین وزارت امنیت داخلی قرار دادند تا به این طریق بتوانند به این غائله خاتمه دهند.

در این میان درخواست از مدیر اطلاعات ملی برای همکاری با اف‌بی‌آی و همچنین وزارت امنیت داخلی هم جنبه نمایدن دارد و هم به بایدن کمک می‌کند تا داده‌های بیشتری را در ارتباط با میزان خشونت نهادینه شده در خاک آمریکا به دست آورد. در شرایطی که راست افراطی و فعالیت‌های گروه‌های سفیدپوست رادیکال به تهدید جدی برای جامعه آمریکایی تبدیل شده است، طبیعتا ارزیابی داده‌های دقیق و جزئی به دولت و نهادهای امنیتی کمک خواهد کرد تا به درک انگیزه این گروه‌ها و چرایی ظهورشان پی ببرند.

جلسه استیضاح ترامپ به تعویق افتاد

رهبران سنا روز جمعه توافق کردند جلسه استیضاح ترامپ تا ۸ فوریه به تعویق بیفتد. با این حال توافق انجام شده این مساله را تضمین می‌کند که محاکمه رئیس‌جمهوری پیشین به واسطه آنچه در روزهای آخر ریاستش رخ داده بود و شکاف جامعه آمریکایی را تشدید کرد، تضمین شود.

به تعویق افتادن جلسه استماع ترامپ به بایدن فرصت می‌دهد تا هم بسته کمک‌های حمایتی مربوط به مقابله با ویروس کرونا را که به گفته خودش در اولویت قرار دارد در کنگره به رای بگذارد و هم اعضای تیمش را در مناصب خود تعریف کند. با این همه گروهی از دموکرات‌ها به این توافق اعتراض دارند. به همین دلیل چاک شومر، رهبر اکثریت دموکرات‌ها در پاسخ به این گروه گفته است: «ما همه می‌خواهیم این فصول وحشتناک و تلخ را پشت سر بگذاریم، اما بهبود وضعیت کنونی ما در گرو وحدت و پاسخگویی و اجرای حقیقت است و اینها همان مولفه‌هایی است که دادگاه سنا آنها را محقق خواهد کرد.» ترامپ نخستین رئیس‌جمهوری است که در دوران ریاستش دو بار استیضاح شده است.

او همچنین تنها رئیس‌جمهوری است که بعد از ترک سمتش در جلسه استماع سنا برای محاکمه حاضر خواهد شد.براساس داده‌های نیویورک تایمز بر مبنای توافق انجام شده میان چاک شومر و مک کانل، قرار بر آن شده است تا محاکمه ترامپ به ۸ فوریه موکول شود؛ این‌گونه به دادستان فرصت کافی داده خواهد شد تا خلاصه‌ای از آنچه رخ داده را به ضمیمه اسناد و مدارک در اختیار سنا قرار دهد.

شومر می‌گوید در این بازه زمانی باقی‌مانده سنا فرصت خواهد داشت به مسائلی که اولویت‌های بالاتری دارند، بپردازد. هنوز مشخص نیست محاکمه ترامپ در تاریخ فوق چگونه آغاز خواهد شد، با این همه هر دو طرف بر یک مساله تاکید دارند و آن این است که مدت زمان محاکمه رئیس‌جمهوری کوتاه و در عین حال فشرده باشد به‌صورتی که سناتورها تا آخر همان هفته در این باره رای‌گیری‌شان را انجام دهند.