آیا طالبان برای ایران خطر محسوب می‌شود؟

روز 13 تیر ماه همزمان با افزایش درگیری‌ها و بالا رفتن نگرانی‌ها از حملات گروه طالبان در ولایت بلخ افغانستان، ایران کنسولگری خود در این ولایت را تعطیل کرد. به گزارش رسانه‌ها این تصمیم پس از سقوط چندین شهرستان در ولایت بلخ به دست طالبان گرفته شد. البته علاوه بر کنسولگری ایران، کنسولگری‌های پاکستان و ترکیه نیز تعطیل شده‌اند.

پیشروی طالبان در برخی بخش‌های افغانستان

با ادامه روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان، جنگ نیز در این کشور شدت بیشتری یافته و نیروهای طالبان موفق به پیشروی در برخی از ولایت‌ها شده‌اند. گروه طالبان که حملات خود را در چند جبهه از اواسط اردیبهشت آغاز کرده، اکنون مدعی است بیش از 80 ولسوالی(شهرستان) از مجموع 421 ولسوالی افغانستان را در اختیار دارد. با افزایش درگیری‌ها در افغانستان تاکنون بیش از پنج هزار خانوار در شمال این کشور آواره شده‌اند.

از مدتی پیش و با شروع روند خروج نیروهای خارجی در افغانستان پیش‌بینی کرده بودند که با خارج شدن نیروهای خارجی احتمالا شهرهای بزرگ این کشور به دست طالبان سقوط می‌کنند. 8 تیرماه نیز ژنرال آستین میلر، عالی‌ترین مقام نظامی آمریکا در افغانستان از تصرف سریع بسیاری از مناطق افغانستان به دست طالبان ابراز نگرانی کرد و با اشاره به تشکیل گروه‌های شبه نظامی مردمی برای کمک به نیروهای دولتی، در مورد بروز جنگ داخلی هشدار داد.

تاثیر روی کار آمدن طالبان در افغانستان بر ایران

حالا با خروج بیشتر نیروهای خارجی و پیشروی سریع طالبان، تصرف افغانستان به دست طالبان بعید به نظر نمی‌رسد. با روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان برای بسیاری این سوال مطرح می‌شود که این تحول در افغانستان چه تاثیری بر ایران خواهد گذاشت و آیا طالبان خطری برای کشور ما دارد.

در مواجهه با این پرسش برخی از تحلیل‌گران مانند مسعود اسداللهی می‌گویند قدرت گرفتن طالبان در افغانستان خطری برای ایران ندارد. وی قبلا در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها با اشاره به گذشته پرتنش ایران و طالبان، تاکید می‌کند: «طالبان امروز مدعی است و طبق شواهد بسیاری به نظر می‌رسد با طالبان گذشته در حیطه مواضع، تغییرات شگرفی داشته است. در واقع یک ارزیابی مجدد از مواضعشان داشته‌اند و آن اشتباهاتی که در دروه اول حکومتشان داشتند را نمی‌خواهند تکرار کنند. در سال‌های اخیر شاهد این هستیم که روابطشان را با ایران تقویت کردند و هیات‌های طالبان به ایران آمدند.»

البته در مقابل برخی دیگر از کارشناسان سیاسی معتقدند قدرت گرفتن طالبان در افغانستان به زیان ایران است. علی رستمی، کارشناس سیاسی درباره تعارض حل ناشدنی طالبان با ایران می‌گوید: «ترامپ وقتی در ایران همه چیز را تحریم کرد، به طالبان فرصت داد تا در افغانستان پیشروی کند و از این رو آن‌ها هم به سمت مرزهای ایران حرکت کردند و شاهد هستیم که خبرهای خیلی خوبی از این مناطق به گوش نمی‌رسد. شاید طالبان دیگر طالبان سابق نباشد و حکومت مدنظر آن‌ها هم اسلامی باشد و از این جهت با ایران همسویی‌هایی باشد اما باید بدانیم که حکومت مدنظر طالبان اسلامی است اما نه شیعه و همین مساله کافی است تا آن‌ها را مقابل ایران قرار دهد نه در کنار ایران. از این رو یک دشمن در برابر ایران در بخش شمال شرقی ایجاد می‌شود.»