چه کسانی بیشترین سهم را در استخراج ارز مجازی دارند؟

شایانیوز- در ماه گذشته دوباره معضل کمبود برق و حواشی مربوط به آن به بحث داغ رسانه‌ها تبدیل شد؛ چند هفته پیش خاموشی روشنایی معابر و بزرگراه‌ها در شهر تهران به دلیل صرفه‌جویی در برق موجب اعتراض افکار عمومی در فضای مجازی و رسانه‌ها شد. بعد هم خبر استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و آلودگی هوای کلانشهرها به تیتر اصلی مطبوعات و سایتهای خبری تبدیل شد.

مسئولان کشور دلیل اصلی خاموشی معابر شهری و استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها را افزایش مصرف انرژی در کشور و کمبود برق اعلام کردند. حتی رییس سازمان حفاظ محیط زیست در برابر موج انتقادها به استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها گفت: «مردم یا باید قطع برق را بپذیرند یا استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها را».

در حالی که خاموشی چراغ معابر و استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها باعث به خطر افتادن سلامت و امنیت شهروندان شده، بسیاری از مسئولان و رسانه‌ها در ماه جاری از مردم خواستند که در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند.

هر چند در هفته‌های اخیر شهروندان به دلیل مصرف زیاد در بخش خانگی و کمبود برق سرزنش شدند اما در نهایت سخنگوی صنعت برق کشور اعلام کرد: «مصرف غیرمجاز برق توسط استخراج کنندگان ارزهای مجازی از عوامل افزایش برق در کشور است».

مصطفی رجبی مشهدی با اشاره به مصرف بیش از 300 مگاوات برق غیرمجاز توسط استخراج کنندگان یا ماینرهای ارزهای مجازی، گفته است: «بالا رفتن نرخ بیت کوین و رسیدن قیمت آن به بیش  از 30 هزار دلار سبب افزایش تعداد استخراج کنندگان شده است». همچنین وی دلیل افزایش استخراج ارزهای مجازی در کشور را ارزان بودن تعرفه برق نسبت به بقیه کشورها دانست.

البته این اولین بار در کشور نیست که با کمبود برق، انگشت اتهام به سوی ماینرها و استخراج کنندگان ارزهای مجازی نشانه می‌رود؛ در سال گذشته و همزمان با کمبود برق و خاموشی‌های مکرر در تابستان، مسئولان وزارت نیرو اعلام کردند مصرف برق در کشور به دلیل استخراج ارزهای مجازی از جمله بیت کوین، افزایش چشمگیری داشته است.

حتی یکی از معاونین وزارت نیرو با مقایسه میزان مصرف برق مشترکان خانگی و استخراج کنندگان ارز مجازی گفت: «هر یک واحد استخراج بیت کوین معادل مصرف 72 هزار کیلووات ساعت برق است که این میزان معادل 24 سال یک واحد مسکونی است که مصرف متعارفش، 300 کیلووات ساعت در ماه است».

بعد از جنجال‌های فراوان در رسانه‌ها بالاخره سال گذشته استخراج ارز دیجیتال، قانونی و سازوکارهای فعالیت در این حوزه مشخص شد؛ براساس قوانین مصوب، نرخ تعرفه برق در واحدهای ماینینگ ارز دیجیتال معادل نرخ برق صادراتی در نظر گرفته شد.

بعد از چراغ سبز مسئولان به استخراج ارز دیجیتال به نظر می‌رسد استخراج ارزهای دیجیتال در کشور، رشد قابل توجهی داشته و طبق برآورها در حال حاضر حدود 8 درصد کل ماینینگ جهان در ایران انجام می‌شود. البته مصرف برق کشور هم نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد 4.5 درصدی داشته است.

در مواجهه با مقدار قابل توجه استخراج ارزهای دیجیتال در کشور ، این سوال مطرح می‌شود که چه کسانی در ایران در حال ماینینگ یا استخراج این ارزها هستند؟ کارشناسان حوزه ارزهای مجازی می‌گویند صنعت استخراج ارزهای مجازی مانند بیت کوین در چند سال گذشته رشد کرده و در حال حاضر برای این کار به دستگاه‌های مخصوصی به نام آیسیک نیاز است. بنابراین تهیه امکانات لازم برای استخراج ارزهای مجازی آن هم در مقیاس گسترده، بسیار سخت است.

از طرف دیگر به گفته امیر بیات، یکی از فعالان ماینر در کشور، بخش صنعتی و خانگیِ کشور، توان انجام 8 درصد ماینینگ دنیا را ندارد؛ بنابراین به احتمال زیاد برخی نهادهای دولتی و شبه دولتی در حال انجام استخراج ارزهای دیجیتالی هستند. به اعتقاد این فعال ماینر و برخی از کارشناسان این حوزه، دارندگان مزارع بزرگ استخراج ارزهای مجازی در ایران، نهادهای وابسته به دولت هستند زیرا بخش خصوصی توان دستیابی به تعداد زیادی ماینر را ندارد.

بعضی از کارشناسان مالی استخراج ارزهای دیجیتال را در شرایط تحریم، روشی مناسب برای افزایش درآمدهای ارزی در کشور می‌دانند؛ اما در مقابل بعضی هم اعتقاد دارند گسترش استخراج ارزهای دیجیتال به دلیل مصرف زیاد انرژی، پیامدهای فاجعه‌بار محیط زیستی خواهد داشت.