چرا کسی عرضه اولیه نمی ‌خرد؟

چند ماه پیش بود که قرار بود «اپال» عرضه اولیه شود، اما بدون هیچ حرف و حدیثی عرضه آن لغو شد. حالا در وضع آشفته و خراب بازار، «اپال» در بورس عرضه شد. اما از اواسط هفته‌ای که گذشت، با منتشر‌شدن خبر عرضه اولیه آن خیلی از سهامداران و فعالان حوزه بورس از عدم خرید عرضه‌های اولیه نوشتند.

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند عدم‌ مشارکت در خرید عرضه‌های اولیه در چنین شرایطی، می‌تواند اعتراضی مسالمت‌آمیز و همچنین هشداری از سوی سهامداران به سیاست‌های دولت و دیگر نهادها در حوزه بورس باشد. با این حرف‌ها انگار سهامداران و مدافعان عدم مشارکت در خرید عرضه‌های اولیه، در کار خود موفق بودند، چرا‌ که این عرضه اولیه پایین‌ترین میزان مشارکت در خرید عرضه‌های اولیه در سال‌جاری را به‌خود اختصاص داد.

طبق گزارش ‌های منتشر‌ شده در شبکه ‌های اجتماعی و به ادعای فعالان این حوزه، میزان مشارکت در عرضه اولیه اپال تنها ۷/ ۲ میلیون نفر بوده و به‌نظر می‌رسد که روند مشارکت در خرید عرضه‌های اولیه از سوی سهامداران دیگر مثل گذشته تا زمانی‌که اوضاع بورس سرخ‌پوش است، به اوج خود بر‌نمی‌گردد و سیر نزولی به خود گرفته است‌ چرا که قبل از عرضه «اپال»، در آخرین عرضه یعنی عرضه اولیه «کزغال»، میزان مشارکت به حدود سه‌میلیون و ۸۰۰ نفر رسیده بود.

خلاصه که در آخر هفته گذشته بازار استفاده از هشتگ‌های عرضه اولیه، اپال، تحریم عرضه اولیه و… در گعده فعالان حوزه بورس و سهامداران داغ بود. در همین رابطه پیام الیاس کردی، فعال حوزه بورس هم بدون هیچ اشاره و استفاده از هشتگ خاصی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «من تیک خرید اتوماتیک عرضه اولیه‌رو غیرفعال نکردم! قدرت خریدم را صفر کردم! حالا شما بخر برام، بخر که خوب می‌خری.»

کاربران زیادی هم درباره سودهای عرضه اولیه در چند وقت اخیر صحبت می‌کردند. آنطور که کاربران به عرضه‌های اولیه چند وقت اخیر اشاره می‌کردند؛ «بپیوند»، «بگیلان»، «وکبهمن»، «آبادا»، «ثامید» و «سیتا» همه در منفی به‌سر می‌برند. این دسته از کاربران با اشاره به منفی‌بودن این عرضه‌های اولیه درباره این مساله می‌نوشتند که خرید عرضه اولیه دیگر به نفع سهامداران نیست و بهتر است که سهامداران سرمایه بیشتری وارد این بازار نکنند.

مجید امروی، از دیگر فعالان بازار سرمایه هم در صفحه شخصی خود بعد از توضیحاتی درباره ارزش‌گذاری سهام اپال، نوشت: «انتظار این است حتی اگر در زمان نامناسبی سهمی رو برای عرضه اولیه در نظر داریم با دیسکانت بالایی عرضه کنیم مانند عرضه نماد «پارسان» در سال‌های گذشته، نه اینکه گران‌تر از سایر سهم‌های بازار.»

برخی دیگر از فعالان حوزه بورس هم در رابطه با این عرضه اولیه اینطور ‌نوشتند که چرا گزارش ۶ ماه منتهی به تیرماه را منتشر کرده‌اند اما گزارش ۹‌ما‌‌ه آن را منتشر نکرده‌اند! صحبت از سهام «اپال» و عرضه‌های اولیه در آخر هفته گذشته فقط مختص به سهامداران خرد نبود و فعالان حوزه بورس هم در بحث‌ها مشارکت فعالی داشتند. مشارکتی که نوک پیکان انتقادهایشان به سمت سازمان بورس گرفته می‌شد. در همین رابطه سعید ابراهیمی، فعال بازار سرمایه در توییتر با بازنشر توییت امروی و نکاتی که او در رابطه با ارزش‌گذاری آن مطرح کرده بود، نوشت: «نظر من این است که سازمان می‌خواهد از ته‌مانده جیب سهامدار با این عرضه‌اولیه‌ها استفاده کند. چطور ممکن است چنین مفروضاتی اشتباه سهوی باشد؟ کسی در این سازمان عریض و طویل پاسخگو نیست؟

رحمان بابازاده، مدیرعامل کارگزاری فارابی

یکی دیگر از تبعات تصمیمات جدید به‌همراه دامنه نوسان نامتقارن پدید‌آمدن تدریجی ارزندگی نامتقارن در بازار سهام است. بدین ترتیب که فقط سهام ارزنده قابلیت نقد‌شدن و تایید قیمت و پایین‌آمدن دارند! «تابلو تنبیه ارزنده‌ها و تشویق حباب‌ها».