واکنش شهردار تهران به کودکان کار در سریال «ملکه گدایان»

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران با اشاره به بازنمایی نادرست پدیده کار کودکان در سریال نمایش خانگی «ملکه گدایان» گفت: روایت مجرمانه و مافیایی از کار کودک، به برخی از مدیران کمک می‌کند که به روش‌های قهری خود برای پاک کردن صورت مسئله و حذف پدیده از منظر عمومی مشروعیت دهند.

به گزارش شامگاه یکشنبه ایرنا از روابط عمومی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، محمدرضا جوادی یگانه درباره شبهات اخیر در خصوص پرداخت سریال «ملکه گدایان» به موضوع کودکان کار اظهارداشت: بازنمایی نادرست پدیده کار کودکان در این‌ سریال نمایش خانگی اعتراض بسیاری از صاحب‌نظران و فعالان مدنی حوزه کودک را در پی داشته است. 

وی گفت: در این سریال، کودکان کار در خیابان‌های تهران بخشی از یک گروه مافیایی تصویر شده‌اند که برای گدایی و فعالیت‌های مجرمانه آموزش می‌بینند و سازماندهی می‌شوند.

جوادی‌ یگانه افزود: به شهادت بسیاری از فعالان حوزه کودک که مستقیما با این کودکان در ارتباطند، این تصویر با واقعیت تفاوت بسیار دارد. 

معاون شهردار تهران ادامه داد: اغلب این کودکان نان‌آور خانواده‌هایی هستند که به هر دلیل امکان تأمین معیشت‌شان را ندارند و ناگزیر از کار برای بقای خود و خانواده‌شان هستند؛ کودکانی که اغلب در مناطق فقیرنشین اطراف تهران ساکن بوده و به‌ واسطه شرایط نامناسب خانواده و برخی ممنوعیت‌های قانونی از بسیاری فرصت‌های زندگی محرومند. 

وی بیان کرد: ممکن است در برخی موارد شکلی از سازماندهی کودکان بی‌سرپرست برای کار در خیابان هم وجود داشته باشد اما نسبت دادن این بخش کوچک به کل کودکان کار در خیابان، برساخت غلط یک پدیده اجتماعی و انکار ریشه اصلی مشکل، یعنی فقر است. 

جوادی‌یگانه اظهارداشت: آنچه مایه نگرانی است نه ناآگاهی تولیدکنندگان این سریال از واقعیت پدیده کار کودک بلکه این واقعیت است که این شیوه از برساخت مسئله کار کودک در میان نهادهای دولتی و عمومی نیز مبلغانی دارد؛ آنهایی که البته نه از سر ناآگاهی بلکه هدفمند این روایت مخدوش از کار کودک را ترویج می‌کنند.

وی گفت: روایت مجرمانه و مافیایی از کار کودک که اخیراً به اشکال مختلف منتشر می‌شود، برای برخی مدیران کارکرد دارد؛ زیرا به آنان کمک می‌کند به جای پرداختن به چالش دشوار رفع فقر و نابرابری‌های اجتماعی با جرم‌انگاری فقر، از خود سلب مسئولیت کنند و به روش‌های قهری خود برای پاک کردن صورت مسئله و حذف پدیده از منظر عمومی مشروعیت دهند.

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران افزود: نکته اینجاست مبلغان این روایت مخدوش از کار کودک، همواره برای مقابله با این شبکه مافیایی مورد ادعا به جای برخورد با گردانندگان این شبکه، با گسیل کردن خودروهای خود در خیابان‌ها به ‌دنبال دستگیری کودکان هستند.

وی بیان کرد: سؤال اینجاست که اگر تا این حد از وجود شبکه مافیایی اطمینان دارند، چگونه است که تاکنون با دستگیری «ملکه‌ها» قضیه را فیصله نداده‌اند.

جوادی‌یگانه افزود: به‌ سادگی می‌توان با تحت نظر گرفتن آمد و شد این کودکان به سرشاخه‌های باندهای مورد ادعا دست پیدا کرد، واقعیت این است که آنان بطور قطع این گزینه را هم آزموده‌اند و به‌ نادرستی آن پی برده‌اند اما منافع‌شان در پافشاری بر این برساخت نادرست از کودکان کار است.

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران با مطرح کردن کار کودک به عنوان یک مسئله اجتماعی و پیچیده اظهارداشت: کار کودک مانند دیگر مسائل اجتماعی امری پیچیده است که شناخت علل شکل‌گیری و مقابله با آن نیازمند مداقه علمی و سیاستگذاری علمی و مبتنی بر واقعیت و نه روایت‌های جعلی است.

وی گفت: سیاستگذاری در جهت کاهش کار کودک در ایران در گام اول مستلزم تغییر قوانین و آیین‌نامه‌های مرتبط با کار کودک است؛ قوانینی که عموما نقطه آغاز مواجهه با مسئله را دستگیری کودکان قرار می‌دهند.

جوادی‌یگانه افزود: پس از چندین سال آزمودن این روش غلط باید بپذیریم کودک کار مجرم نیست و برای کمک به او در وهله اول باید در یک فرایند مددکاری و نه قهری، خانواده او شناسایی و تحت پوشش خدمات اجتماعی و مهارت‌آموزی برای اشتغال قرار گیرد؛ ضمناً در این فرایند باید به کودکان مهاجر به‌ طور ویژه توجه شود و به صرف تابعیت خارجی نباید کودکان در معرض خطر اخراج از کشور قرار گیرند.

وی اضافه کرد: هر شکل از اقدام انضباطی و قهری نیز باید معطوف به باندهای قاچاق انسان یا افرادی باشد که از کودکان سوءاستفاده می‌کنند.

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران گفت: سیاست این معاونت و به‌ ویژه سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی در دو سال اخیر، برخورد با کودک کار و «جمع‌آوری» آنان نیست بلکه باید با به‌کارگیرنده کودک برخورد کرد؛ به همین دلیل در هیچ‌یک از طرح‌هایی که هدف آن برخورد و «جمع‌آوری» کودکان کار به شیوه قهری بوده مشارکت نداشته‌ و خودروهای گشت سازمان خدمات را در اختیار نگذاشته‌ایم. 

وی افزود: در بخشنامه شهردار تهران درباره «منع به‌کارگیری کودک از سوی پیمانکاران شهرداری تهران» هم این نگاه وجود داشت که «هر گونه برخورد با کودکان کار و زباله‌گرد ممنوع بوده و منع کار کودکان صرفا از طریق برخورد با پیمانکاران متخلف و سایر عوامل به‌کارگیرنده کودکان در حوزه خدمات شهری از جمله جمع‌آوری پسماند صورت خواهد گرفت.»

جوادی‌یگانه تاکید کرد: معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران به‌ عنوان متولی حوزه حمایت از کودک کار در مجموعه شهرداری در این سال‌ها تلاش کرده فعالیت‌های خود را با چنین رویکردی سامان دهد و از همه سازمان‌ها و نهادهای دولتی و نیز هنرمندان و اصحاب رسانه دعوت می‌کند تا با ارزیابی میزان موفقیت سیاست‌های موسوم به «جمع‌آوری» کودکان کار، در این مسیر جدید همراه مدیریت شهری شوند.

به گزارش ایرنا، پخش سریال درام و اجتماعی «ملکه گدایان» به کارگردانی «حسین سهیلی‌زاده» از دی ماه امسال در شبکه نمایش خانگی آغاز شده است، در خلاصه داستان این سریال آمده است: امروزِ تو، می تونه فردای من باشه... هیچکس از سرنوشت خبر نداره... حتی شما....

«حجت نظری‌» عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در دویست و شصت و پنجمین جلسه این شورا از تصویر ارائه شده از کودکان کار در سریال «ملکه گدایان» انتقاد کرد و گفت: باید مشخص شود میزان و نحوه همکاری شهرداری تهران در این پروژه چگونه بوده است.

وی تاکید کرد: محتوای این سریال و آنچه که طی دو قسمت به نمایش درآمده از آن نشان داده، نه تنها بر خلاف سیاست‌ها و رویکردهای شهرداری تهران است؛ بلکه با مافیایی و بزهکار نشان دادن کودکان کار، نفرت و خشم را علیه این کودکان تشدید می‌کند.