بستن تنگه هرمز چقدر جدی است؟

توقیف نفت‌ کش کره ‌ای موجب دامن زادن به بیم انسداد تنگه هرمز شده است. ۷ پرده از قدرت ‌نمایی ایران در آبراهه‌ خلیج فارس . ماجرا از چه قرار است؟  آیا مسئله بستن تنگه هرمز باز هم مطرح شده است؟ توقیف نفت  ‌کش کره جنوبی توسط ایران در آستانه عبور از تنگه هرمز همزمان با شدت گرفتن تنش‌ها میان ایران و آمریکا بار دیگر این بحث و گمانه‌زنی را در مورد نقش تنگه و چشم‌انداز آتی حمل و نقل دریایی از طریق آن افزایش داده است. اما با توجه سوابق موجود از تنش‌های رخ داده در خلیج فارس، چرا فعالان بازار جهانی نفت همچنان بسته شدن تنگه هرمز را محتمل نمی ‌دانند؟

تنگه هرمز ، آبراهه باریکی در دهانه خلیج فارس که به ندرت توانسته از بدل شدن به کانون تنش‌ها میان ایران و آمریکا دور بماند. نیروهای نظامی ایران از اوایل سال ۲۰۱۹ و همزمان با افزایش تنش‌ها با ایالات متحده و متحدانش، چندین بار کشتی‌های تجاری را که در حال عبور از این تنگه بودند، توقیف کرده‌اند. اخیرا نیز ایران یک نفتکش متعلق به کره جنوبی را به اتهام نقض مقررات زیست محیطی توقیف کرده است.

در حالی که ایران بارها تهدید کرده که روند صادرات نفت از طریق این تنگه را متوقف خواهد کرد اما هرمز تا به امروز همیشه باز مانده ولی به عنوان مسیر اصلی حمل و نقل حدود یک سوم نفت صادراتی جهان، علائم هشدار را به جهان صادر کرده است.

تنگه هرمز کجاست؟

این آبراهه که به شکل عدد هشت است، خلیج فارس را به اقیانوس هند متصل می‌کند. طول آن تقریباً ۱۶۱ کیلومتر طول و عرض آن در باریکترین نقطه کمتر از ۳۴ کیلومتر است که خطوط حمل و نقل دریایی در هر جهت تنها حدود ۳ کیلومتر عرض دارد. عمق کم آن باعث آسیب پذیری بالای کشتی‌ها در برابر مین‌ها دریایی می‌شود و نزدیکی آن به ساحل ایران، تانکرهای بزرگ نفتی را همواره در معرض حمله موشک‌های خشکی به دریای ایران و رهگیری سریع توسط قایق‌های گشتی و بالگرد‌های ایران قرار می‌دهد.

دلیل اهمیت تنگه هرمز چیست؟

بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده توسط بلومبرگ، تانکرها در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۲ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی تولید شده توسط عربستان سعودی، عراق، کویت و امارات عربی متحده را از طریق تنگه هرمز به بازارهای جهانی عرضه کرده‌اند. این تنگه همچنین معبر عبور یک چهارم عرضه جهانی گاز مایع (LNG) در سال ۲۰۲۰ بوده که عمدتا توسط قطر تولید شده است.

آیا ایران قصد دارد تنگه هرمز را ببندد؟

سپاه پاسداران ایران یک کشتی دارای پرچم کره جنوبی را که با محموله فرآورده‌های پتروشیمی ساحل امارات عربی متحده را ترک کرده بود، روز ۴ ژانویه توقیف کرد. ایران با شدت گرفتن فشار تحریم‌های نفتی آمریکا چندین نفت‌کش دیگر را نیز تا کنون توقیف کرده است. نفت‌کش بریتانیایی استنا ایمپرو (Stena Impero) در اواسط سال ۲۰۱۹ توقیف شد و نیروهای نظامی ایران همچنین در اوت سال ۲۰۲۰ نیز یک تانکر کوچک را متوقف و یک پهپاد آمریکایی را نیز در سال ۲۰۱۹ بر فراز تنگه هرمز سرنگون کردند. در واکنش به این رویدادها چندین شرکت بین‌المللی حمل و نقل دریایی در واکنش با افزایش تنش در تنگه هرمز به طور موقت تردد از این مسیر را متوقف کرده‌اند.