انتخابات ریاست جمهوری آمریکا؛ بایدن پیروز شد، حالا چه می‌شود؟

جو بایدن به عنوان پیروز انتخابات معرفی شده و به زودی چهل و ششمین رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد شد. اما راه پیش‌روی او چندان هم هموار نیست. او موفق شد با پیروزی در ایالت پنسیلوانیا از حد نصاب ۲۷۰ رای الکتورال عبور کند اما راه او برای رسیدن به ملک شماره ۱۶۰۰ در خیابان پنسیلوانیا در واشنگتن - کاخ سفید - خیلی هم هموار نیست.

در بیش از دو قرن تاریخ ریاست‌جمهوری در آمریکا انتقال قدرت از یک رئیس‌جمهور به رئیس‌جمهور بعدی صورت آرام و همراه با شأن و منزلت بوده است اما امسال، دونالد ترامپ ضمن ادعای بدون شواهد درباره «تخلف بزرگ در انتخابات» گفته بنا دارد نتایج شمارش آرا در چند ایالت را به چالش بکشد و به دادگاه ببرد.

در چند سوال و جواب پایین تلاش کرده‌ایم، روند انتقال قدرت از ترامپ به بایدن را برایتان شرح دهیم:

جو بایدن از چه زمانی رسما رئیس‌جمهور خواهد شد؟

بنابر آنچه در قانون اساسی آمریکا نوشته شده، پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری، از ظهر روز ۲۰ ژانویه سال بعد - ۲۰۲۱- رسما رئیس‌جمهور جدید کشور است.

این رسمیت در مراسم تحلیف و سوگند یادکردن رئیس‌جمهوری منتخب که در مقابل کنگره آمریکا و معمولا در برابر هزاران میهمان رسمی و عموم علاقمندان برگزار می‌شود.

رئیس جمهور جدید در برابر رئیس دیوان عالی کشور که اکنون جان رابرتز است سوگند یاد می‌کند و پس از آن او فاصله میان کنگره و کاخ‌سفید را در حالی که علاقمندانش دو سوی خیابان صف کشیده‌اند طی می‌کند و چند دقیقه بعد در مقابل کاخ‌سفید از سوی رئیس‌جمهور فعلی و همسر او مورد استقبال قرار می‌گیرد و وارد کاخ سفید می‌شود.

به این ترتیب باید منتظر سوگند یادکردن جو بایدن و کامالا هریس در روز بیستم ژانویه سال ۲۰۲۱ باشیم.

جو بایدن (چپ) که در کنار باراک اوباما نشسته، و میشل اوباما و جیل بایدن هم پشت سر آنها دیده می‌شوند، در سال ۲۰۱۶ در مراسم تحلیف دونالد ترامپ (راست - ایستاده) شرکت کردند.

هر چند ممکن است به علت شیوع ویروس کرونا، این مراسم عمومی متفاوت از پیش باشد.

یک استثناء هم وجود دارد و آن این که اگر در فاصله میان انتخابات (نوامبر) و مراسم تحلیف (۲۰ ژانویه) رئیس‌جمهوری بمیرد، آن گاه معاون رئیس‌جمهوری فورا سوگند یاد خواهد کرد.

فرآیند انتقال قدرت چه گونه روی می‌دهد؟

این فرآیند عملا از روز مشخص شدن نتیجه انتخابات (که امسال هفتم نوامبر) است آغاز و روز ۲۰ ژانویه که رئیس‌جمهور جدید وارد کاخ سفید می‌شود خاتمه می‌یابد.

رئیس‌جمهور منتخب گروهی را به عنوان تیم انتقالی خود بر می‌گزیند و آنها بلافاصله شروع به برنامه‌ریزی چه گونگی تحویل گرفتن امور و شکل دادن دولت جدید می‌کنند - جو بایدن از هم اکنون این تیم را آماده کرده و با توجه به تجربه حضور ۸ ساله در کاخ‌سفید و نیم قرن زندگی سیاسی، هم خود او و هم تیم اطراف او تجربه طولانی در این باره دارند.

این تیم همچنین به جو بایدن و کامالا هریس در فرآیند انتخاب وزرا و مدیران جدید دولت کمک می‌کنند.

روند انتقال قدرت از باراک اوباما به دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ خیلی سرد بدون هیجان توصیف شد اعضای تیم انتقالی رئیس‌جمهوری منتخب در فاصله میان نوامبر و ژانویه به نهادهای دولتی مراجعه خواهند کرد و با آنها درباره چگونگی تحویل گرفتن مسئولیت‌ها جلسه خواهند داشت.

این افراد که ممکن است زیر نظر رئیس دفتر آتی جو بایدن فعالیت کنند به نهادهای اطلاعاتی و نظامی هم خواهند رفت تا اطلاعات و مقدمات لازم برای انتقال قدرت به فرمانده جدید کل قوا را آماده کنند.

آنها همچنین برای آماده کردن مراسم سوگند در روز ۲۰ ژانویه اقدام خواهند کرد.

در سال ۲۰۱۶، باراک اوباما با دونالد ترامپ که در آن زمان رئیس‌جمهور منتخب بود در "اوال آفیس" که دفتر اصلی کار رئیس جمهوری است ملاقات کرد و عکس منتشر شده از این دیدار نشان داد که چه قدر دیدار میان دو نفر سرد بود - و پس از آن هم سرد و خاکستری باقی ماند.

جو بایدن از ماه‌ها برای تشکیل پیش تیم انتقالی خود را دست به کار شد و هفته گذشته هم همزمان با پیشتاز شدن در شمارش آرا وبسایتی برای جمع کردن کمک های مردمی برای امور این تیم به راه انداخت.

چه چیزهایی را در این مدت بیشتر خواهیم شنید؟

از امروز، هفتم نوامبر ۲۰۲۰ تا مراسم تحلیف در روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ (۷۴ روز دیگر) این لقب را بسیار خواهید شنید؛ رئیس‌جمهوری منتخب.

جو بایدن و هر نامزد پیروز دیگری از روزی که با کسب ۲۷۰ رای الکتورال برنده انتخابات می‌شود تا روز ۲۰ ژانویه سال بعد که وارد کاخ‌سفید می‌شود، رئیس‌جمهوری منتخب خوانده می‌شود.

کابینه. جو بایدن به زودی شروع به ملاقات و معرفی وزرا و مدیران کابینه خود خواهد کرد. همین امروز گفته شد که او در حال تشکیل ستاد ویژه مبارزه با کرونا است.

جلسات بررسی صلاحیت. بسیاری از مقام‌های کابینه جدید نیاز به کسب رای اعتماد از مجلس سنا دارند. به همین علت هم کسانی که جو بایدن از این پس انتخاب می‌کند به کنگره خواهند رفت و در جلسات متعدد به سوالات سناتورهای دو حزب جواب خواهند داد تا در نهایت در صحن علنی سنا درباره صلاحیت آنها رای‌گیری شود.

سلتیک. به عنوان رئیس جمهور منتخب، جو بایدن از امروز تحت محافظت سرویس مخفی قرار خواهد گرفت و کد ویژه‌ای به او تعلق خواهد گرفت. هر رئیس جمهوری می تواند کد و لقب خود را انتخاب کند. آقای بایدن این کد را سلتیک انتخاب کرده است. دونالد ترامپ کد "مغول" را برگزید و گفته شده کامالا هریس هم کد "پایونییر" (پیشگام) را انتخاب کرده است.

آیا چالش‌های قانونی وجود خواهد داشت؟

به احتمال نزدیک به یقین، آقای ترامپ نتایج انتخابات را به دادگاه خواهد کشاند و از پیروزی جو بایدن در ایالت‌هایی چون پنسیلوانیا شکایت خواهد کرد و مدعی تخلف خواهد شد.

او از هم اکنون گروهی از وکلا را دور هم گرد آورده که رودی جولیانی، وکیل شخصی آقای ترامپ هم در میان آنهاست.

این تیم وکلا به دنبال شکایت از آرای پستی و شمارش آنها خواهد رفت و ممکن است پرونده از دادگاه‌های ایالتی شروع و حتی به دیوان عالی در واشنگتن ختم شود. حقوق‌دانان می‌گویند احتمال این که در جریان این شکایات تعدادی از این آرای پستی ابطال شود وجود دارد اما این که نتیجه کلی انتخابات را تغییر دهند بسیار نامحتمل است.

همزمان انتظار می‌رود در چند ایالت که نتیجه خیلی نزدیک بود درخواست بازشماری آرا طرح شود. مانند جورجیا یا حتی ویسکانسن. اما انتظار نمی‌رود که این بازشماری‌ها نتیجه انتخابات را عوض کند.

اگر دونالد ترامپ شکست را نپذیرد چه؟

دونالد ترامپ گفته به نتیجه شمارش آرا اعتراض خواهد کرد و موضوع را به دادگاه خواهد کشاند. اما اگر شکایات او در دادگاه راه به جایی نبرد، او تحت فشار خواهد بود که رسما شکست را بپذیرد و به جو بایدن تبریک بگوید. اما اگر چنین نکرد چه؟

تلفن از سوی مغلوب انتخابات به فرد پیروز (در اینجا رئیس‌جمهوری منتخب) یک رسم محترم در تاریخ سیاسی آمریکاست اما اجباری نیست و قانونی هم برای آن وجود ندارد.

برای مثال، استیسی آبرامز، نامزد دموکرات فرمانداری در جورجیا پس از اعلام نتایج شکست را نپذیرفت و به برایان کمپ که در سال ۲۰۱۸ پیروز انتخابات ایالتی در جورجیا شد تبریک نگفت.

با وجود این، در تاریخ مدرن ریاست‌جمهوری آمریکا، چنین چیزی روی نداده است. اما حتی در صورت وقوع آن، فرآیند قانونی تحلیف و رسمیت یافتن سمت جدید مقام پیروز در انتخابات، فارغ از این که آقای ترامپ چه کند، ادامه خواهد یافت.

البته اگر دونالد ترامپ قصد پذیرش شکست و تبریک به جو بایدن را هم نداشته باشد - که اجباری هم برای آن ندارد - او به لحاظ قانونی موظف است که به کابینه خود دستور دهد برای فراهم کردن مقدمات لجستیک انتقال قدرت با تیم انتقالی جو بایدن همکاری کنند. آن طور که دفتر آقای ترامپ گفته، این دستور از هم اکنون صادر شده است.

البته آقای ترامپ ثابت کرده که یک رئیس‌جمهور هنجارشکن است و به رسوم و سنت پایبند نیست. بنابر این اگر تصمیم بگیرد که فرآیند خروجش از کاخ‌سفید هم متفاوت از روند معمول باشد، نباید خیلی تعجب کرد.

منبع:BBC