جنگنده J10 چینی رقیب سرسخت F35؛ خرید جنگنده‌ای که آسمان ایران را امن تر می‌کند

شایانیوز- نامش از چند ماه پیش بر سر زبان‌ها افتاد، طی مشارکت در درگیری میان هند و پاکستان و نقش مثبتی که برای نیرو هوایی پاکستان ایفا کرد. از همان زمان بود که خواهان پیدا کرد. حالا خبرهایی به گوش می‌رسد: انگار کشورمان 40 فروند از آن را خریداری  کرده است. معرفی می‌کنیم: هواپیمای جنگنده J-10C.

بازسازی نیروی هوایی ایران در عصر تحریم

سال‌هاست نیروی هوایی ایران به‌ دلیل تحریم‌های سنگین، نبود سرمایه‌گذاری مستمر و کهنگی ناوگان، از رقبا در منطقه عقب مانده است. هواپیماهایی چون F-14های قدیمی آمریکایی و MiG-29های روسی که در دهه‌های قبل خریداری شده‌اند، امروزه کارایی چندانی در میدان نبردهای مدرن ندارند. به‌ ویژه پس از تنش‌های اخیر میان ایران، اسرائیل و آمریکا و جنگ ۱۲ روزه اخیر، بار دیگر موضوع نوسازی نیروی هوایی ایران به صدر اخبار بازگشته است.

در این میان، خبرهایی منتشر شده که ایران در حال مذاکره با چین برای خرید جنگنده J-10C است؛ هواپیمایی چند منظوره و قدرتمند که در سال‌های اخیر خوش درخشیده است.

آیا ایران واقعاً J-10C را خریداری کرده؟

در ماه‌های اخیر منابع مختلفی از جمله EurAsian Times، The Asia Live و حتی برخی تحلیلگران اطلاعاتی غربی گزارش داده‌اند که ایران بار دیگر وارد مذاکرات جدی با چین برای خرید جنگنده J-10C شده است.

تا پیش از این، ایران روی خرید جنگنده Su-35 از روسیه تمرکز کرده بود، اما بنا به گزارش‌ها، روسیه بارها در تحویل این هواپیما تعلل کرده و برخی نیز گفته‌اند که این معامله به ‌طور کامل لغو شده است. در چنین شرایطی، نگاه ایران به سمت شرق آسیا چرخیده و چین با جنگنده J-10C به گزینه‌ای عملی‌تر تبدیل شده است.

به‌ویژه آن‌که J-10C پیش‌تر در ارتش پاکستان استفاده شده و در رزمایش‌های واقعی کارایی خود را نشان داده. برای ایران، که به ‌دنبال یک گزینه سریع، موثر و در دسترس است، این جنگنده جذاب به‌ نظر می‌رسد.

چند روز پیش اکانت رسمی بریکس در اینستاگرام مدعی شد که ایران بیش از 40 فروند از این جنگنده را از چین خریداری کرده است. حال سؤال ایجاد می‌شود که با وجود تحریم‌ها، ایران چطور می‌تواند چنین خریدی انجام دهد؟

پاسخ این است که تحریم تسلیحاتی ایران در سال ۲۰۲۰ منقضی شد و از آن زمان ایران به‌ طور قانونی می‌تواند وارد معاملات تسلیحاتی شود، البته به‌ جز مواردی که تحریم‌های آمریکا و اروپا به‌ طور خاص شرکت‌ها یا سیستم‌ها را هدف قرار داده باشد.

در مذاکرات اخیر، ایران پیشنهاد داده است که بهای جنگنده‌ها را از طریق فروش نفت پرداخت کند. یعنی ایران، به‌ جای پرداخت نقدی، محموله‌های نفتی به چین بدهد و در ازای آن جنگنده‌ها را دریافت کند. البته چین هنوز کاملاً با این موضوع موافقت نکرده و ترجیح می‌دهد پول نقد دریافت کند.

خریدی ایمن و به صرفه یا افتادن در دام گران فروشی و یک تجربه آزموده؟

یکی از نگرانی‌ها درباره خرید تجهیزات نظامی خارجی، قیمت و کارایی واقعی آن‌ها است. در گذشته تجربه‌هایی بوده که ایران جنگنده‌هایی را با قیمت‌های بسیار بالاتر از قیمت جهانی خریداری کرده. پس این بار هم سؤال مهمی مطرح می‌شود: آیا J-10C ارزش خرید دارد؟

واقعیت این است که J-10C جنگنده‌ای با قابلیت‌های بالا و قیمتی به‌ نسبت معقول است. قیمت آن بسته به پکیج آموزشی و پشتیبانی، بین ۴۰ تا ۹۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. این در حالی است که جنگنده‌های مدرن غربی مانند F-35 قیمت‌هایی تا دو برابر این میزان دارند. به همین دلیل، اگر معامله به ‌درستی مدیریت شود، خرید این هواپیماها می‌تواند مقرون‌به‌صرفه و سودمند باشد.

ویژگی‌ها و قدرت J-10C

جنگنده J-10C نسخه‌ای پیشرفته از سری J-10 است که توسط شرکت چینی Chengdu طراحی و ساخته شده. این هواپیما با فناوری‌های نوین تجهیز شده و از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رادار AESA: راداری بسیار پیشرفته با توان کشف اهداف متعدد از فواصل طولانی، قابل مقایسه با رادارهای غربی.

موشک‌های PL-15 با برد ۲۰۰ کیلومتر: توانایی حمله به اهداف هوایی فراتر از میدان دید، با بردی بالا و دقت زیاد.

موتور توربوفن با توان بالا و چالاکی بی‌نظیر: طراحی بدنه با کاناردهای جلویی (شبیه Eurofighter) که مانورپذیری را افزایش می‌دهد.

سیستم‌های جنگ الکترونیک و مقابله با تهدیدات: شامل اخلالگرها و سیستم‌های هشداردهنده تهدید.

آیا J-10C چینی می‌تواند با F-35 امریکایی رقابت کند؟

اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم، پاسخ «خیر» است. J-10C در دسته جنگنده‌های نسل ۴.۵ قرار می‌گیرد، در حالی که F-35 آمریکایی نسل پنجم است و قابلیت پنهان‌کاری (Stealth) دارد.

با این حال، J-10C برای نیروی هوایی ایران پیشرفتی بسیار چشمگیر نسبت به ناوگان فعلی‌اش محسوب می‌شود. در نبردهای منطقه‌ای و مقابله با F-16های اسرائیلی یا دیگر هواگردهای نسل چهارم، J-10C می‌تواند تهدیدی واقعی باشد.

چنانچه این معامله نهایی شود، ایران می‌تواند توان هوایی‌اش را بازسازی کند، از وابستگی به روسیه فاصله بگیرد و با چین وارد شراکت نظامی شود. 

خرید هوشمندانه یا گامی خطرناک؟

جنگنده J-10C اگرچه از نظر تکنولوژی به سطح جنگنده‌های نسل پنجم نمی‌رسد، اما در شرایط فعلی، می‌تواند نیازهای فوری و عملیاتی ایران را پاسخ دهد. با هزینه‌ای کمتر و کارایی بالا، این هواپیما می‌تواند توازن قدرت در منطقه را به‌نفع ایران تغییر دهد، به‌ویژه اگر با پشتیبانی از آموزش، لجستیک و تاکتیک‌های مدرن همراه شود.

با این حال، باید دید که آیا چین واقعاً حاضر است با وجود فشارهای آمریکا و تحریم‌های ثانویه، چنین معامله‌ای را به‌سرانجام برساند یا نه. همچنین باید دقت شود که این بار، معامله‌ای شفاف و حرفه‌ای صورت گیرد تا تجربه‌های تلخ گذشته تکرار نشود.