شانس انتخاب یک کاندیدای زن در دستان ۱۲ مرد
از ۴۰ چهره نامآشنای مردانه انتظار برای تأیید صلاحیت نامزد زن دور از ذهن است؛ جنسیت مانع مهم زنان برای تلاش در رسیدن به پاستور بوده و هست.
زمان بررسی صلاحیت نامزدها در شورای نگهبان رو پایان است و بهزودی صفی از نامزدهای نهایی ریاستجمهوری برای کسب رأی مقابل مردم چیده خواهند شد. از ۴۰ چهره نامآشنای مردانه انتظار برای تأیید صلاحیت نامزد زن کمی دور از ذهن است؛ نه به دلیل رجل سیاسی نبودن یا نداشتن سابقه سیاستورزی که حداقل یکی از نامزدها این شرایط را دارد، بلکه جنسیت مانع مهم زنان برای تلاش در رسیدن به پاستور بوده و هست.
مانعی برای نامزدی زنان در انتخابات وجود ندارد
هرچند سخنگوی شورای نگهبان بارها گفته مانعی برای نامزدی زنان در انتخابات وجود ندارد و میتوانند در انتخابات ثبت نام کنند، اما مسئله مهم ثبت نام نیست که وزارت کشور آن را انجام میدهد و منعی برای ثبت نام زنان در قانون اساسی یا قوانین عادی وجود ندارد، بلکه مسئله اصلی احراز صلاحیت زنان است که شورای نگهبان در چهار دهه اخیر به آن تن نداده است. هرچند سال گذشته با داغ شدن کارزار حدس و گمانها درباره نامزدهای احتمالی انتخابات نام چند زن مطرح شد و عباسعلی کدخدایی هم گفت «شاید در انتخابات آینده کاندیدای زن داشته باشیم»؛ این جمله کافی بود تا امیدی برای حضور زنان در مهمترین رقابت سیاسی کشور جان بگیرد.
البته زنان با این نوع وعده و وعیدها چندان غریبه نیستند و تقریبا در همه ادوار انتخابات ریاستجمهوری به آنها گفته شده است که منعی برای ثبت نام در انتخابات ندارند. آنچنان که در دوره قبل ثابت شد که «ثبت نام بلامانع» برای خیلیها ساری و جاری است تا آنجا که از نوجوان ۱۵ ساله تا افرادی که حتی مدرک تحصیلیشان به پایان دوره راهنمایی هم نرسیده است، توانستند در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۶ ثبت نام کنند، اما مسلم است که از فیلتر شورای نگهبان عبور نخواهند کرد.
حال معلوم نیست منظور کدخدایی از بلامانع بودن ثبتنام زنان از این جنس است یا خیر؛ زیرا کدخدایی چند روز بعد در یک نشست خبری درباره تغییر نظر فقهای شورای نگهبان برای رئیسجمهور شدن زنان گفت: «در این زمینه یکسری بحثهای فرهنگی در کشور ما جاری است و مسئلهای نیست که صرفا با یک قانون آن را حل کنیم و در وهله اول باید این بحث فرهنگی حل شود که فعلا تغییری در این زمینه به وجود نیامده است. نظر فقهای شورای نگهبان درباره حضور زنان در انتخابات ریاستجمهوری تغییری نکرده است و بنده در مصاحبهای گفتم انشاءالله در دورههای آتی این رویه نیز اصلاح میشود».
زنان به دلیل زن بودن حق رئیسجمهور شدن ندارند
نظر فقهای شورای نگهبان هم تفسیر رجل سیاسی به مرد است و زنان به دلیل زن بودن حق رئیسجمهور شدن ندارند و توجیه اخیر طهاننظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان که مدعی شده زنان به دلیل جنسیت رد صلاحیت نشدهاند هم در تغییر نگاه مردم نسبت به تفکرات مردانه شورای نگهبان تأثیری نخواهد داشت. در این بین معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهوری، روز گذشته در توییتی نوشت: از شورای نگهبان خواستم برای اولینبار یک زن را در میان نامزدها تأیید کنند تا به احیای سرمایههای اجتماعی کشور کمک کرده باشند، منتظریم.
تاکنون حتی یک زن هم در میان نامزدهای اصلی قرار نگرفته
در 12 دوره انتخابات ریاستجمهوری گذشته تاکنون حتی یک زن هم در میان نامزدهای اصلی قرار نگرفته است؛ هرچند زنان کمی برای رسیدن به پاستور در انتخابات ثبت نام کردهاند و بخش مهمی از اسامی هم مربوط به آنهایی است که از سر تفنن و شوخی با انتخابات مانند خیل عظیم مردان سر از وزارت کشور درآوردهاند و ثبت نام کردهاند. البته مرحوم اعظم طالقانی بارها برای روشن شدن تفسیر شورای نگهبان از رجل سیاسی نامزد انتخابات شد، اما هر بار با رد صلاحیت مواجه شد؛ او که از قبل از انقلاب درگیر مبارزات انقلابیون بود و بعد از انقلاب هم نماینده مردم در مجلس بود، نتوانست رجل سیاسی باشد.
هرچند نیره اخوان، عضو جبهه پایداری که سابقه چهار دوره نمایندگی مجلس را در کارنامهاش دارد، معتقد است که «تشخیص رجل سیاسی با شورای نگهبان است. خانم طالقانی در کل کشور شناخته شده است؟ خیر. ایشان اگرچه مورد شناخت احزاب و جناحهای سیاسی هستند، اما کل مردم خانم طالقانی را نمیشناسند، اما خانم دستجردی به دلیل دوران وزارتشان با آحاد مردم در ارتباط بوده و ایشان را میشناسند». البته در اینکه مرحوم طالقانی را همه میشناختند شکی نیست، اما اگر سوابق او در سیاستورزی مورد نقد باشد جای بحث دیگری است و اینکه فقط وزیر زن بتواند نامزد شود هم مشکل دیگری.
این دوره حداقل یک زن میتواند تأیید صلاحیت شود
مخالفتهای چندباره با وزارت زنان را در دولت روحانی شاهد بودهایم و او در نهایت نتوانست یا به انتخاب خود یا بر اثر فشارهای گروههای مخالف، وزیر زنی انتخاب کند؛ در هر حال نتیجه یک چیز بود، مردان فضای سیاسی را برای حضور زنان فراهم نمیکنند و همین امر مانع کسب تجربیات زنان برای رسیدن به پاستور است. این در حالی است که در دورههای گذشته شاهد تأیید صلاحیت مردانی بودیم که در تفسیر شورای نگهبان از رجل سیاسی جایی نداشتند و سابقه وزارت و نمایندگی مجلس در کارنامهشان نبود، اما در کارزار رقابت ماندند و حتی فردی چون محمود احمدینژاد از شهرداری تهران، پاستورنشین شد. بنابراین اگر شورای نگهبان ارادهای برای بررسی صلاحیت زنان فارغ از بحث جنسیت داشته باشد، این دوره حداقل یک زن میتواند تأیید صلاحیت شود تا نگاه مردم هم به نامزدی زنان در ریاستجمهوری سنجیده شود.
منبع: شرق
دیدگاه تان را بنویسید