پس‌لرزه‌های توییت کبری خزعلی
اظهارات متناقض درباره لغو غربالگری دوران بارداری
در روزهای گذشته توییت کبری خزعلی مبنی بر حذف غربالگری اجباری بارداری موجب اعتراضِ افکار عمومی و واکنش‌های مختلفی از سوی مسئولان شده است.
شایانیوز- کبری خزعلی از اعضای نه چندان شناخته شده شورای عالی انقلاب فرهنگی و رییس شورای فرهنگی-اجتماعی این شوراست که با توییتش مبنی بر طرح حذف غربالگری اجباری بارداری در مجلس، منجر به واکنش‌ها و اعتراضات بسیاری در رسانه‌های کشور طی چند روز اخیر شده است.
ماجرای توییت کبری خزعلی و واکنش‌ها به آن
کبری خزعلی در روز پنجشنبه 25 دی‌ماه در حساب کاربری توییترش، لغو غربالگری اجباری بارداری را به مادران و پزشکان گفته و نوشت: «بالاخره با تلاش برخی نمایندگان انقلابی مجلس، اجبار به غربالگری توسط مادر و پزشکان با تجویزهای غیراستاندارد و غیرمتقن علمی(که باعث قتل جنین می‌شود) برداشته شد. حالا دیگر هیچ پزشک و مادری مجبور به غربالگری و کشتن جنین نیست.»
کبری خزعلی از جمله اعضای تندروی شورای انقلاب فرهنگی و البته از حامیان سرسخت افزایش جمعیت و مخالف هر گونه دخالت پزشکی و سقط جنین است. وی پیش‌تر هم اظهارنظرهای جنجال برانگیزِ زیادی داشته است؛ این عضور شورای عالی فرهنگی بعد از قتل رومینا اشرفی به دست پدرش گفته بود مقصر این قتل افرادی هستند که با رها کردن فضای مجازی موجب بلوغ زودرس نوجوانان شده و به جوان‌هایی که می‌خواهند ازدواج کنند، برچسب کودک‌همسر می‌زنند.
این بار توییت کبری خزعلی مبنی بر حذف غربالگری دوره بارداری با واکنش تند بسیاری در توییتر و فضای مجازی روبرو شد و وی پس از موج اعتراض‌ها، مجبور به پاک کردن توییت خود شد. از طرف دیگر انتقادات افکار عمومی در مواجهه با خبر حذف غربالگری اجباری بارداری در مجلس، مسئولان مربوطه را وادار به پاسخ‌گویی کرد.
حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت مجلس در واکنش به این خبر اعلام کرد: «این مسئله در حد پیشنهاد است و هنوز هم تصویب نشده، تنها بحث اجباری بودن غربالگری را حذف می‌کند.» همچنین رییس کمیسیون بهداشت مجلس تاکید کرد حتی در صورت تصویب حذف غربالگری اجباری، کمیته‌ها و تیم‌های پایش مادران باردار در مراکز مختلف وجود دارند و در صورت لزوم غربالگری برای آن‌ها انجام خواهد شد.
کیانوش جهانپور، رییس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت هم بعد از انتشار توییت کبری خزعلی گفت: «غربالگری بیماری‌های ژنتیکی جنین هیچ‌گاه اجباری نبوده و دستورالعمل وزارت بهداشت در این رابطه با مشارکت آگاهانه و داوطلبانه والدین عملی شده است.» جهانپور همچنین به نقش مثبت این غربال‌گری‌ها در کاهش موارد تولید بیماری‌های ژنتیکی اشارکرده و بر اهمیت سلامت جمعیت در چارچوب دستاوردهای دانش نوین بشری تاکید کرده است.
غربالگری فراگیر بارداری در کشور چیست؟
غربالگری فراگیر مادران در دوره بارداری، طرحی است که از سال 1380 توسط وزرات بهداشت در کشور انجام می‌شود و هدف از آن کاهش احتمال تولد نوزادانی با اختلالهای ژنتیکی و معلولیت شدید است. در واقع در غربالگری، ناهنجاری‌های مادرزادی و اختلالهای ژنتیکی با تکنیک‌های مختلف در اوایل دوره بارداری شناسایی می‌شوند. از طرف دیگر در ایران هیچ مادری، مجبور به کشتن جنین خود نیست و حفظ یا سقط جنین دارای اختلا کروموزمی فقط با انتخاب خانواده انجام شده است.
براساس آمارهای رسمی اجرای غربالگری فراگیر در کشور طی سال‌های اخیر موجب کاهش تولد نوزادان با معلولیت‌های شدید مانند سندروم داون شده است. به گفته رییس سازمان بهزیستی کشور تنها در سال 98 با انجام غربالگری بارداری برای 384 هزار خانواده، از تولد یک هزار و 444 نوازاد دارای معلولیت با انجام سقط درمانی با مجوز سازمان پزشکی قانونی، جلوگیری شده است.
از طرفی نماینده‌های مجلسِ حامی حذف غربالگری دوره بارداری معتقدند براساس برخی گزارش‌ها، خطای غربالگری در کشور ما نسبت به کشورهای پیشرفته 10 برابر بیشتر است. کبری خزعلی هم در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها دلیل حمایتش از حذف غربالگری بارداری را حمایت از جامعه پزشکی دانسته و گفت: «برخی پزشکان به خاطر این که اجازه سقط نمی‌دهند و تصمیم به قتل نمی‌گیرند، مجازات می‌شوند.»
با وجود استدلال نمایندگان مجلس مبنی بر درصد خطاها در غربالگری و ادعای کبری خزعلی درباره شکایت از برخی پزشکان برای عدم دستور سقط، بسیاری می‌گویند اقدام مجلس برای حذف طرح غربال‌گیری فراگیر فقط پاک کردن صورت مسئله است.
یکی از نگران‌های اصلی از طرح مجلس برای لغو غربالگری دوره بارداری، حذف بودجه آن در مجلس و خارج شدن هزینه‌های غربالگری از زیر چتر بیمه است؛ حتی به گفته طیبه سیاووشی، نماینده اسبق مجلس، بودجه غربالگری از لایحه بودجه 1400 در کمیسیون تلفیق حذف شده است و البته یکی از نتایج احتمالی این تصمیم مجلس، افزایش هزینه غربالگری در دوران بارداری و ناتوانی در عدم پرداخت آن توسط خانوارهای کم‌درآمد خواهد بود.
بنابراین به نظر می‌سد با عملی شدن طرح مجلس برای حذف غربالگری بارداری، خانوارهای پردرآمد همچنان امکانِ غربالگری در دوره بارداری را خواهند داشت اما خانوارهای کم‌درآمد به ویژه در مناطق محروم از دسترسی به غربالگری در دوره بارداری محروم شده و کودکان معلول بیشتر در خانواده‌های کم‌برخوردار و ناتوان متولد خواهد شد.
لازم به ذکر است سازمان بهزیستی کشور در حال حاضر تعداد قابل توجهی معلول را تحت پوشش دارد و به دلیل کمبود بودجه از حمایت و اختصاص امکانات مناسب به معلولین تحت پوشش خود ناتوان است.
دیدگاه تان را بنویسید