آیا بارندگی های شدید موجب احیا دریاچه ارومیه شده است؟

شایانیوز؛ در روزهای گذشته، بخش های مختلف کشورمان شاهد بارندگی های بی سابقه و بعضا سیل‌آسا بوده‌اند. به طور خاص در مشهد شاهد جاری شدن سیل در بخش هایی از این شهر بودیم و البته در دیگر قسمت های غربی و شرقی کشورمان نیز بارندگی های شدید، با سیل همراه شدند. موضوعی که در عین حال که موجب ایجاد خسارات جانی و مالی در کشورمان شد، با این حال، امیدواری هایی را نیز ایجاد کرده که شاید تا حدی از بحران کمبود آب و خشکسالی در ایران کاسته شود.

به گزارش شایانیوز؛ در این میان، یکی از مناطقی که در آن شاهد بارش شدید باران بوده ایم، استان آذربایجان غربی و البته حوضه های آبریز دریاچه ارومیه بوده است. موضوعی که سبب شده تا سطح آب این دریاچه افزایش قابل توجهی پیدا کند. بر اساس آمارهای رسمی وزارت نیرو، سطح تراز آب دریاچه ارومیه در تاریخ 29 اردیبهشت‌ماه سال جاری، 1270.63 متر است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، از افزایش 23 سانتی‌متری و نسبت به مهرماه سال 1402 که شروع سال آبی جاری است، افزایش 81 سانتی متری را نشان می‌دهد. بر اساس همین آمارها، وسعت دریاچه ارومیه 2 هزار کیلومتر مربع و حجم آن نیز 2.6 میلیارد متر مکعب اعلام شده است.

از این رو، برخی افکار عمومی به طور خاص این سوال را مطرح می کنند که آیا با توجه به بارندگی های شدید چند وقت اخیر و بالا آمدن سطح تراز آب دریاچه ارومیه، می توان از احیا این دریاچه سخن گفت؟ به نظر می‌رسد حداقل به 2 دلیل عمده این گزاره چندان محتمل نیست.

اولا، باید توجه داشته باشیم که بخش قبل ملاحظه ای از آب مرتبط با حوزه آبخیر دریاچه ارومیه، در عرصه کشاورزی مصرف می شود. این در حالی است که با گذشت سال های متمادی، هنوز در الگوی مصرف و کشت در این عرصه، شاهد هیچ تغییر محسوسی نبوده ایم. موضوعی که خود هدررفتِ قابل ملاحظه آب را به همراه داشته و البته که از نظر تامین آب مورد نیاز دریاچه ارومیه هم ایجاد چالش کرده و می کند.

در این راستا، گزارش های مختلفی نیز در مورد تداوم برداشت غیرمجاز آب از منابع سطحی و زیرزمینی آب در حوزه آبریز دریاچه ارومیه هم مطرح می شود. از این رو، تا زمانی که شاهد یک تغییر مثبت و قابل توجه در این رابطه نباشیم، نباید انتظار بهبود وضعیت دریاچه ارومیه را داشته باشیم.

دوم اینکه باید توجه داشته باشیم که عرصه حکمرانی آب یک عرصه توام با همکاری است و اینطور نیست که یک بازیگر به نام دولت در مقام رئیس ایفای نقش کند و دیگران صرفا فرمانبردار باشند. در این عرصه، مردم، کشاورزان و دولت، همه و همه باید با هم همکاری داشته باشند و از این رهگذر، با چالش ها در حوزه بحران آب مواجه شوند.

این در حالی است که هنوز این جنس از حکمرانی آب در کشرومان شکل نگرفته و درست به همین دلیل است که می بینیم بحران آب و رفع چالش هایی نظیر خشک شدن دریاچه ارومیه در کشورمان به خوبی و به نحوی موثر مخاطب قرار نگرفته است. از این رو، به نظر می رسد هنوز با فرآیند احیا دریاچه ارومیه فاصله زیادی داریم.