دستمزد کارگران در سال 1402 چقدر افزایش پیدا می کند؟

تعیین رقم دستمزدی که به دلیل رشد میزان نرخ تورم، افزایش هزینه‌های زندگی و در مقابل کاهش قدرت خرید، کار بررسی و چانه زنی اعضای شورای‌عالی کار را برای سال آینده سخت کرده است، چرا که افزایش ۵۷ درصدی میزان رشد دستمزدها در امسال هم به دلیل رشد نرخ تورم و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها نتوانست معیشت کارگران را درامسال به خوبی بهبود بخشد و چه بسا امسال قشر کارگری به دلیل فشار مضاعف درتامین هزینه‌های زندگی سخت‌ترین شرایط را گذراندند.

به گزارش «شایانیوز» و به نقل از نبض بازار؛ البته دولت میزان رقم حقوق کارمندان و کارکنان خود را برای سال آینده بین ۱۵ تا ۲۵ درصد در بودجه ۱۴۰۲ تعیین کرده است، رقمی که البته در کنار آن کارمندان از مزایایی در طول سال بهره‌مند می‌شوند و با توجه به ثباتی شغلی که دارند شرایط آنها همچون قشر کارگری نیست.

مبنای تعیین دستمزد کارگران، هزینه‌های زندگی باشد، نه مبنای حقوق کارمندان دولت

طبق گفته کارشناسان رقم تعیین شده حقوق کارمندان دولت نباید مبنایی برای تعیین نرخ دستمزد کارگران توسط اعضای شورای‌عالی کار قرار گیرد زیرا همانطور که گفته شد قشر کارگری از هر حیث شرایطی متفاوتی با کارمندان دولت دارند. علاوه بر این مطابق بررسی‌های به عمل آمده و اظهارات کارشناسان درآمد ماهانه یک خانوار ۴ نفره چنانچه مستاجر نباشد برای اینکه بتوانند نیازهای امورزندگی خود را تامین کنند، باید درآمدی حداقل ۱۰ تا ۱۵ میلیونی را در ماه داشته باشند چرا که هزینه‌های زندگی برای قشر کم درآمد جامعه به گونه‌ای است که اگر این افراد درآمدی کمتر ازچنین رقمی داشته باشند زیرخط فقر محسوب می‌شوند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد به دلیل افزایش سرسام آورهزینه‌های زندگی و کم ارزش شدن پول ملی در پی رشد نرخ تورم طی چند سال اخیر بخش عمده‌ای از مستاجران با کوچ از کلانشهرها به حاشیه شهرها کشیده شده اند، از طرفی خیلی از سرپرستان خانوار این روزها نمی‌توانند هزینه سنگین سبد مصرفی، آموزش فرزندان، درمان و...پوشش دهند، در چنین شرایطی انتظار کارگران از شورای‌عالی کار و کمیته دستمزد این است که رقمی را برای مزد سال آینده کارگران تعیین کنند که بتوانند حداقل یک زندگی مناسب و شرافتمندانه را داشته باشند.

هر چند در تعیین دستمزد کارگران باید موقعیت کارفرمایان نیز در نظر گرفته شود تا آنها توان پرداخت رقم‌های مناسب را به نیروهای کار خود داشته باشند، اما کارشناسان تاکید دارند دولت به حمایت از قشر کارگر بایستی امتیازاتی را بری کارفرمایان در نظر گیرد تا در چنین فرآیندی هم چرخ تولید بچرخد و هم اینکه کارگر و کارفرما با انگیزه بتوانند فعالیت کنند.

مذاکرات و چانه زنی‌ها برای دستمزد پس از تعیین نرخ هزینه سبد معیشت کارگران

حال امروز قرار است هزینه سبد معیشت کارمشخص شود تا مبنایی تعیین دستمزد کارگران برای سال آینده قرار گیرد. هادی ابوی طرقبه، دبیرکل کانون انجمن عالی انجمن‌های صنفی کارگران درباره تعیین احتمالی رقم دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۲ گفت: هنوز هیچ چیزی مشخص نیست و نمی‌توان آمار و ارقام دقیقی را بقرای دستمزد اعلام کرد، چرا که هنوز هزینه سبد معیشت کارگران از سوی کمیته دستمزد مشخص و اعلام نشده است. بنابراین ابتدا باید هزینه سبد معیشت معین شود بعد مذاکرات و چانه زنی‌ها برای تعیین دستمزدها که مبنای آن رقم هزینه معیشت است شروع و اعضا بتوانند به توافقاتی در این زمینه برسند.

وی با بیان کمیته دستمزد تا کنون جلساتی را برگزار کرده اما هنوزبه نتیجه قطعی برای تعیین رقم میزان هزینه سبد معیشت کارگران دست نیافته اند، افزود: امروز قرار است این کمیته هزینه معیشت کارگران را اعلام کند و چنانچه کار بررسی را دوباره به زمان دیگر موکول و یا رقمی برخلاف آنچه مد نظر اعضای کارگری در شورای‌عالی کار است ارائه کنند، نمایندگان کارگری هزینه سبد معیشتی که خودشان در نظر گرفته است را پیشنهاد و اعلام می‌کنند.

محاسبه دستمزد با در نظر گرفتن نرخ تورم و تورم انتظاری

دبیرکل کانون انجمن عالی انجمن‌های صنفی کارگران در ادامه افزود: البته نمایندگان کارگری در این شورا معتقدند؛ سبد هزینه معیشت باید با شاخص‌های اقتصادی به‌خصوص رشد نرخ تورم همخوانی داشته باشد علاوه بر این چنین هزینه‌ای باید طوری در نظر گرفته شود که محاسبات تورم انتظاری نیز در آن گنجانده شود تا بتوان رقمی مناسب برای دستمزد سال آینده تعیین گردد.

وی با بیان اینکه هزینه‌های زندگی طی چند سال اخیر بشدت بالارفته و این موضوع فشار زیادی را بر قشر کم درآمد به‌خصوص کارگران مسولی کرده است، افزود: هر چند هنوز درصد و عدد و رقمی برای تعیین دستمزد سال آینده به طور قطع اعلام نشده است اما با توجه به فاصله عمیق میزان پرداختی و هزینه‌های قشر کارگری بنابراین تعیین دستمزد کارگران باید طوری باشد که تاثیر مناسبی بر معیشت این قشر به جای گذارد.

وی در پاسخ به اینکه درآمدهای قشر کارگری پاسخگویی هزینه‌های زندگی آنها نیست، بنابراین چانه زنی‌ها برای دستیابی به رقمی مناسب آنگونه که قشر کم درآمد جامعه با دریافتی که می‌گیرند، بتوانند به یک رفاه نسبی برسد چانه زنی‌ها در شورای‌عالی کار چگونه خواهد بود؟ گفت: ما هم قبول داریم با توجه به رشد نرخ تورم و افزایش هزینه‌های زندگی کف دستمزد برای یک خانوار ۵ نفره باید بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون در نظر گرفته شود اما این موضوع باید با توافق شرکای اجتماعی باشد، هر چند تلاش اعضای کارگری در این شورا این است که رقمی مناسب برای دستمزد سال آینده کارگران در نظر گرفته شود و ما در این شورا زور خود را خواهیم زد تا سایر اعضا نیز متقاعد شوند.

تشکیل جلسه شورای‌عالی کار برای تعیین دستمزد سال آینده کارگران

اظهارات دبیرکل کانون انجمن عالی انجمن‌های صنفی کارگران درباره تعیین معیشت و به دنبال آن کار بررسی برای تعیین نرخ دستمزد کارگران در حالی مطرح است که آیت اسدی، نماینده کارگران در شورای‌عالی کار دلیل اصلی عدم اعلام هزینه سبد معیشت را اختلافات مبنایی میان شرکای اجتماعی می‌داند که به گفته وی هزینه‌های سبد معیشت امروز اعلام و سپس جلسه شورای‌عالی کار برای تعیین حداقل دستمزد کارگران نیز برگزار می‌شود.

وی اظهارکرد: متاسفانه میان نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت در مورد مبنای اساسی محاسبه هزینه سبد معیشت اختلاف است. به نظر ما بهترین کار آن است که چند نماینده از مجلس به عنوان ناظر در این جلسات حضور داشته باشند. به این ترتیب می‌توان مطمئن شد که آیا قانون به درستی اجرا می‌شود یا خیر. چرا که سخنان برخی از مقامات در جلسات کمیته دستمزد با آنچه در انظار عمومی می‌گویند متفاوت است.

بنا به این گزارش، امروز و تا ساعاتی دیگر قرار است رقم میزان هزینه سبد معیشت کارگران از سوی کمیته دستمزد اعلام و سپس جلسه شورای‌عالی کار، کاربررسی تعیین دستمزد کارگران را برای سال آینده با در نظر گرفتن مبنای هزینه معیشت شروع می‌کنند. هر چند این احتمال وجود دارد که چانه زنی‌ها برای تعیین رقم دستمزد سال آینده به جلسات دیگر موکول شود اما به گفته کارشناسان، اعضای شورای‌عالی کار باید با در نظر گرفتن هزینه‌های بالای زندگی قشر کارگری و حفظ جمیع جهات رقمی را برای دستمزد کارگران در سال آینده تعیین کنند که مشکلی معیشت این قشر را با توجه به رشد نرخ تورم تهدید نکند.